Γράφει ο Πάνος Σκουρολιάκος, βουλευτής Ανατολικής Αττικής και υπεύθυνος Τομέα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ
Οπως και σε όλους τους άλλους τομείς, έτσι και σε εκείνον του πολιτισμού, ζούμε καταστάσεις απίστευτα καταστροφικές. Από την πρώτη στιγμή, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αγωνίζεται σταθερά όχι για την ανύψωση, αλλά για την κατεδάφιση του πολιτισμού στη χώρα μας. Βεβαίως, εξασφάλισε και την κατάλληλη για την περίπτωση υπουργό Πολιτισμού, που με σταθερά βήματα οδηγεί το σκάφος από το ένα ναυάγιο στο άλλο. Είναι πολλή η δουλειά που περιμένει την επόμενη κυβέρνηση ώστε να ανοικοδομηθεί το πολιτιστικό περιβάλλον. Απαιτούνται σαφές σχέδιο, δύναμη, φαντασία. Δεν αρκούν κάποιες επιμέρους διορθώσεις. Απαραίτητο είναι να δούμε τον πολιτισμό σε ένα διαφορετικό πλαίσιο.
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να οργανωθεί ένας χώρος διαφανής. Οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης και του/της υπουργού δεν θα πρέπει να φανερώνουν προσωπική επιλογή και μάλιστα μη αιτιολογημένη. Χρειάζεται εδώ ένα όργανο, ας πούμε ένα «Συμβούλιο Τεχνών», που θα επεξεργάζεται τις κυβερνητικές κατευθύνσεις, θα γνωμοδοτεί και θα ελέγχει την υλοποίηση των τελικών αποφάσεων που προφανώς θα παίρνει το υπουργείο. Μέλη αυτού του οργάνου πρέπει να είναι προσωπικότητες από τον ευρύτερο κόσμο των γραμμάτων και των τεχνών, ευρείας αποδοχής. Δεν πρέπει να είναι ένα βαρετό συμβούλιο που θα συζητάει απλώς. Τα μέλη του θα καταθέτουν χρόνο και κόπο πνευματικό ώστε να εμπλουτίζει με γνώση και ακεραιότητα το έργο της Πολιτείας. Ένας τέτοιος θεσμός είναι κορυφαία ανάγκη του χώρου. Το πόσο καλά θα λειτουργήσει εξαρτάται από τους πολιτικούς (που θα έχουν και την τελική ευθύνη), αυτούς/ες που θα τον πλαισιώσουν και όλους όσοι εμπλέκονται στην πολιτιστική ζωή του τόπου.
Προφανώς θα πρέπει οι δημόσιες θέσεις των καλλιτεχνικών διευθυντών των εποπτευομένων φορέων (Εθνικό Θέατρο, Λυρική Σκηνή, Ελληνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης κ.λπ.) να καλύπτονται με ανοιχτή, διαφανή διαγωνιστική διαδικασία. Τα μέλη του συμβουλίου έχουν και εδώ αυξημένο ρόλο και ευθύνη.
Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει επιτέλους να φροντίσει και για τις καλλιτεχνικές σπουδές. Οι αναγνωρισμένες από το κράτος σχολές θεάτρου, σχολές χορού και ωδεία δίνουν «πτυχία» εντελώς άχρηστα, μια και δεν είναι διαβαθμισμένες. Η απόπειρα δημιουργίας Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών σε ένα από τα ελληνικά πανεπιστήμια που είχε εξαγγείλει ο ΣΥΡΙΖΑ όσο ήταν κυβέρνηση, δεν προχώρησε από την παρούσα κυβέρνηση της Ν.Δ.
Η τέχνη απαιτεί φροντίδα και στήριξη εκ μέρους της Πολιτείας. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε επαναφέρει τις επιχορηγήσεις θεάτρων, μουσικών συνόλων κ.λπ. Ανάγκη είναι να προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα με φροντίδα, νέους όρους και κανόνες. Και εδώ το συμβούλιο που προαναφέραμε θα είχε να προσφέρει πολλά.
Κατά το πρότυπο του ΕΚΟΜΕ, που με ελκυστικούς φορολογικούς όρους προσελκύει οπτικοακουστικές παραγωγές από το εξωτερικό αλλά και το εσωτερικό, θα πρέπει να θεσμοθετηθεί ένα όργανο που θα προσφέρει ένα θετικό περιβάλλον για να δημιουργήσουν ξένες εταιρείες θέατρα, ορχήστρες κ.λπ., αντίστοιχες παραγωγές στη χώρα μας. Προσελκύουμε έτσι κεφάλαια από την αλλοδαπή και ανοίγουμε θέσεις εργασίας για τους Έλληνες καλλιτέχνες και τεχνικούς.
Στο εντελώς αποδομημένο εργασιακό περιβάλλον στη χώρα μας, θα πρέπει με ιδιαίτερη ευαισθησία να σταθεί μια επόμενη κυβέρνηση που ενδιαφέρεται πραγματικά για τους ανθρώπους του πολιτισμού. Σύναψη συλλογικών συμβάσεων και τήρησή τους. Φροντίδα για τους άνεργους, οικονομική στήριξη και ενθάρρυνση για τη δημιουργία συνεργατικών σχημάτων σε όλες τις τέχνες. Φροντίδα για τους απόμαχους καλλιτέχνες. Πρωτοβουλίες ώστε οι εργασιακές ενώσεις να οργανώσουν μαζί με όλα τα μέλη τους δίκαιους και αυστηρούς κώδικες δεοντολογίας σε όλους τους χώρους.
Όμως η πιο σοβαρή παρέμβαση είναι η οργάνωση της διαφάνειας στον χώρο. Τίποτα να μην κανονίζεται εν κρυπτώ, πίσω από κλειστές πόρτες. Διαφάνεια για όλα τα θέματα. Από την ανάθεση σε κάποιον της διεύθυνσης του Εθνικού Θεάτρου έως και την πιο μικρή επιχορήγηση. Τέλος, απαιτούνται λογοδοσία και έλεγχος και των εποπτευομένων, και των εποπτευόντων. Όσα αναφέρονται εδώ είναι λίγα μόνο από όσα πρέπει να αλλάξουν. Πιστεύω όμως ότι είναι τα πιο βασικά. Είναι εκείνα που πρέπει να έχει κατά νου η επόμενη προοδευτική κυβέρνηση της χώρας, που, με τη συμπαράσταση του λαού, θα δημιουργήσει ένα νέο τοπίο πολιτισμού.
