Γράφει ο Παναγιώτης Κ. Γκανιάτσος – Δικηγόρος Αθηνών παρ’ Αρείω Πάγω, LLM Ποινικού Δικαίου, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Τη Δευτέρα της 16ης.05.2022, ο Πρόεδρος του «Χαμόγελου του παιδιού», Κώστας Γιαννόπουλος, παραχώρησε συνέντευξη τύπου, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου να μπει λουκέτο σε 3 σπίτια ημερήσιας φροντίδας και σε άλλα 11 μόνιμης φιλοξενίας παιδιών του «Χαμόγελου του Παιδιού».
Και αυτό, εξαιτίας της υπουργικής απόφασης 40494/2022 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 2302/Β/11-5-2022, αλλά και του νόμου 4921/2022 που τιτλοφορείται «Όροι λειτουργίας φορέων κοινωνικής προστασίας και σχετικές κυρώσεις». Η ανωτέρω υπουργική απόφαση έρχεται να αυστηροποιήσει τις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ) από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Πρόκειται για μια σειρά ανελαστικών κτηριακών προϋποθέσεων, που σύμφωνα με το «Χαμόγελο του Παιδιού» είναι αδύνατο να εφαρμοστούν. Μάλιστα, με το άρθρο 67 του ν. 4921/2022, ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι: Εάν διαπιστωθεί λειτουργία των φορέων, χωρίς την προβλεπόμενη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, εκδίδεται απόφαση διακοπής της λειτουργίας τους από τον αρμόδιο Περιφερειάρχη, που εκτελείται αμελλητί από την οικεία αστυνομική αρχή. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς την απόφαση διακοπής της λειτουργίας, οι υπεύθυνοι τιμωρούνται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Στον ιδιώτη ή φορέα που λειτουργεί χωρίς άδεια, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ από τον αρμόδιο Περιφερειάρχη, που εισπράττεται κατά τις διατάξεις περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.
Μετά τη θύελλα αντιδράσεων που ξέσπασε, η υφυπουργός Εργασίας Δόμνα Μιχαηλίδου, έσπευσε να ισχυριστεί ότι δεν κλείνει κανένας οργανισμός, απλώς γίνονται συγκεκριμένοι οι κανόνες για τη λειτουργία τους. Ωστόσο, ο Πρόεδρος του «Χαμόγελου», υπερτόνισε ότι με την απόφαση αυτή εμφωλεύει άμεσος κίνδυνος να κλείσουν σύντομα τρία σπίτια ημερήσιας φροντίδας του «Χαμόγελου» και στη συνέχεια 11 ακόμα, και ότι ο ίδιος θα κινδυνεύει να συλληφθεί, «γιατί, απλά, τα σπίτια ημερήσιας φροντίδας δεν έχουν άδεια».‘Όπως ξεκάθαρα ανέφερε ο κος Γιαννόπουλος, η υπουργική απόφαση «έβαλε νέες προδιαγραφές κτηριακές σε υφιστάμενα κτήρια, που εμείς δεν τα έχουμε αγοράσει, μας τα έχουν κάνει δωρεά. Τα κτήρια δεν τα χτίσαμε, μας τα έδωσαν άνθρωποι». Επεσήμανε δε ότι οι δομές θα πρέπει να στελεχωθούν «με φύλακες, σαν να μιλάμε για φυλακές».
Οι νέες διατάξεις είναι πασιφανές ότι θέτουν άκρως αυστηρές και ανελαστικές προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των Ιδιωτικών Μη Κερδοσκοπικών Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας, επισύροντας σοβαρές ποινικές κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, όπως είναι η ποινή φυλάκισης κατ’ ελάχιστον ενός έτους, η οποία μπορεί να φθάσει μέχρι και τα πέντε χρόνια, αλλά και υπέρογκα πρόστιμα, ενώ πρακτικά αναγνωρίζεται ακόμη και το δικαίωμα το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και όχι η Δικαιοσύνη να καθαιρέσει το διοικητικό συμβούλιο. Και ναι μεν ήταν πια καιρός να ρυθμιστούν οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των ως άνω δομών και να συγκεκριμενοποιηθούν οι κανόνες λειτουργίας τους. Ωστόσο, θα έπρεπε να προηγηθεί ουσιαστικός διάλογος μεταξύ της Πολιτείας και των εκπροσώπων των ΜοΠΠ και να αναζητηθεί κοινός τόπος, ώστε να μην κινδυνεύσει με διακοπή της λειτουργίας της καμία ΜΟΠΠ. Πολύ δε περισσότερο δεν είναι δυνατόν, εξαιτίας προβληματικών νομοθετικών προβλέψεων, να διακυβεύεται η ίδια η ύπαρξη της μεγάλης οικογένειας του «Χαμόγελου του Παιδιού», που στη συνείδηση της κοινωνίας έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά «ΣΥΜΒΟΛΟΥ», λόγω της γνωστής τοις πάσι μεγάλης και μακρόχρονης προσφοράς του προς το «παιδί», η οποία δεν πρέπει επουδενί να παροράται.