Γράφει η Πηνελόπη Δαραβάγκα Παθολόγος – Διαβητολόγος.
Kατά καιρούς, κυκλοφορούν διάφοροι μύθοι που αφορούν στον διαβήτη, οι οποίοι προκαλούν σύγχυση και δημιουργούν μια θολή εικόνα για τη νόσο αυτή. Παρακάτω θα διαβάσετε μερικούς από αυτούς:
1ος Μύθος: «Όσοι τρώνε γλυκά, θα εμφανίσουν ζάχαρο»
Αλήθεια: Για την εμφάνιση διαβήτη δεν φταίει κάτι που τρώμε. Ο διαβήτης τύπου 1 (νεανικός) οφείλεται κυρίως σε γενετικούς παράγοντες, ενώ ο διαβήτης τύπου 2 οφείλεται σε γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Τα παραπανίσια κιλά, η καθιστική ζωή και η κληρονομικότητα παίζουν ρόλο στην εμφάνιση διαβήτη Τ2.
2ος Μύθος: «Ο διαβήτης δεν είναι πολύ σοβαρή ασθένεια»
Αλήθεια: Είναι μια «σιωπηλή» και πολύ σοβαρή ασθένεια, που αν δεν ελεγχθεί εγκαίρως και σωστά, μπορεί σε βάθος χρόνου να αποβεί μοιραία. Χωρίς προσεκτική διαχείριση, μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές σε πάρα πολλά όργανα του σώματος, όπως στεφανιαία νόσο (καρδιακή πάθηση), αμφιβληστροειδοπάθεια (προβλήματα όρασης μέχρι τύφλωση), νεφρική ανεπάρκεια, περιφερική νευροπάθεια και αγγειοπάθεια, στυτική δυσλειτουργία, κολπίτιδα και κυστίτιδα κ.ά.
3ος Μύθος: «Όσοι έχουν διαβήτη δεν πρέπει να καταναλώνουν αμυλούχες τροφές όπως ψωμί, πατάτες, ζυμαρικά»
Αλήθεια: Οι αμυλούχες τροφές αποτελούν μέρος μιας σωστής και ισορροπημένης διατροφής. Ακόμη και στον διαβήτη, οι υδατάνθρακες αντιστοιχούν στο 50% των θερμίδων που χρειάζεται το άτομο, ημερησίως. Αυτό που πρέπει να προσέχει κανείς είναι η ποσότητα, καθώς και το να επιλέγει προϊόντα ολικής άλεσης.
4ος Μύθος: «Το ψωμί ολικής άλεσης δεν ανεβάζει καθόλου το ζάχαρο»
Αλήθεια: Το ανεβάζει, διότι περιέχει άμυλο και ζάχαρη (αν και λιγότερα σε σχέση με το λευκό ψωμί). Η διαφορά είναι ότι το ολικής περιέχει πολλές φυτικές ίνες, οι οποίες καθυστερούν την αύξηση της γλυκόζης στο αίμα.
5ος Μύθος: «Οι διαβητικοί δεν μπορούν να φάνε γλυκά φρούτα, όπως μπανάνες ή σταφύλια»
Αλήθεια: Αυτή η άποψη δεν ισχύει, ο ασθενής μπορεί να καταναλώσει όποιο φρούτο επιθυμεί, αρκεί να είναι προσεκτικός με το μέγεθος της μερίδας φρούτου. Μια μερίδα ισοδυναμεί με ένα μικρό μήλο, μισή μπανάνα (120 γρ.), 17 ρώγες σταφύλι, 2 μανταρίνια μικρά, 1 αχλάδι, 1 φέτα καρπούζι. Γενικότερα, τα φρούτα είναι μια πολύ καλή επιλογή, καθώς αποδίδουν λίγες θερμίδες, δεν περιέχουν λίπος και είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
6ος Μύθος: «Χρησιμοποιώ μέλι αντί για ζάχαρη, γιατί είναι φυσικό και δεν ανεβάζει το ζάχαρο»
Αλήθεια: Τόσο η ζάχαρη, όσο και το μέλι, ανεβάζουν εξίσου το σάκχαρο στο αίμα. Συνεπώς, και τα δυο πρέπει να αποφεύγονται.
7ος Μύθος: «Όταν πέφτει το ζάχαρό μου, τρώω μια σοκολάτα»
Αλήθεια: Στην υπογλυκαιμία, θα πρέπει να επιλέγεται μια μορφή υδατάνθρακα σε υγρή μορφή π.χ. ζαχαρόνερο ή πορτοκαλάδα ή μέλι για άμεση αύξηση της γλυκόζης στο αίμα σε 10 λεπτά. Η σοκολάτα αργεί να απορροφηθεί και μετά 4,5 ώρες ανεβάζει κατά πολύ το σάκχαρο λόγω των λιπαρών που περιέχει.
8ος Μύθος: «Προτιμώ σοκολάτες και μπισκότα χωρίς ζάχαρη που δεν ανεβάζουν το ζάχαρο»
Αλήθεια: Τέτοια προϊόντα χωρίς ζάχαρη συνήθως περιέχουν κρυφά σάκχαρα, όπως είναι η φρουκτόζη, το αμυλοσιρόπι, που ανεβάζουν τελικά το σάκχαρο. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι προτιμότερο να κοιτάμε πόσους υδατάνθρακες συνολικά γράφει η ετικέτα του προϊόντος.
9ος Μύθος: «Επειδή έχω ζάχαρο, δεν θα φάω φαγητό, αλλά μόνο θα πιώ 2-3 ποτηράκια αλκοόλ»
Αλήθεια: Απαγορεύεται να πίνει αλκοόλ ο διαβητικός με άδειο στομάχι. Διότι το αλκοόλ μόνο του προκαλεί υπογλυκαιμία (δηλαδή σάκχαρο κάτω από 70 mg/dl), που δεν τη θέλουμε ποτέ στον ασθενή, γιατί και αυτή είναι πολύ επιζήμια για τον οργανισμό.
10ος Μύθος: «Το ζάχαρο εξαρτάται μόνο από το τι τρώει κανείς»
Αλήθεια: Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός παραγόντων πλην του φαγητού, που μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα: ο κρύος καιρός, το στρες, ο κακός ύπνος, ο πυρετός, η κορτιζόνη, τα αντιψυχωτικά φάρμακα, η αφυδάτωση, ο πόνος. Γι’ αυτό, ο διαβητικός χρειάζεται σωστή εκπαίδευση από τον γιατρό του, για όλους τους παραπάνω παράγοντες.
