Γράφει ο Σάββας Ιακωβίδης*
O Νετανιάχου ικανοποιούσε τους εξτρεμιστές της κυβέρνησής του και πίστευε ότι με τις «Συμφωνίες του Αβραάμ» θα αποκαθιστούσε τις σχέσεις του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο και όλα θα ήταν ρόδινα. Εμφανώς δεν αντιλήφθηκε ότι κάτω από τα πόδια του βρισκόταν, έτοιμο να εκραγεί, ένα φοβερό παλαιστινιακό ηφαίστειο. Η Χαμάς φρόντισε να το θυμίσει με τον πιο αποκρουστικό τρόπο: Τη νέμεσιν της βαρβαρότητάς της.
Με βάση την κοσμοθεωρία των αρχαίων Ελλήνων, όταν κάποιος, υπερεκτιμώντας τις δυνάμεις του, συμπεριφερόταν κατά τρόπο βίαιο, προσβλητικό και αλαζονικό απέναντι στους άλλους και ειδικά στους Νόμους της Πολιτείας και στον άγραφο θεϊκό Νόμο, τότε διέπραττε «ύβριν». Δηλαδή, παραβίαζε την ηθική τάξη και ειδικά ανέτρεπε την τάξη του κόσμου. Τότε ο Δίας έστελνε στον υβριστή την «άτην», δηλ. την τύφλωση του νου. Κι αν αυτός επέμενε σε βαρύτερα σφάλματα, προκαλούσε την «νέμεσιν», την εκδίκηση των θεών που επέφερε, τελικά, την «τίσιν», δηλ. την τιμωρία και τη συντριβή-καταστροφή του αλαζόνα.
Η πρωτοφανής ήττα των ικανότατων μυστικών υπηρεσιών και του πανίσχυρου ισραηλινού στρατού από μια τρομοκρατική οργάνωση, τη Χαμάς, είναι ενδεικτική της ισραηλινής ύβρεως και αλαζονείας, που τιμωρήθηκε με ακραία βαρβαρότητα από την νέμεσιν, μια οργάνωση που το Ισραήλ υποτίμησε και παραγνώρισε σε βαθμό εθνικού κακουργήματος. Είναι εμφανές ότι το Ισραήλ δεν διδάχτηκε ούτε από την ήττα του Γιομ Κιπούρ (1973), ούτε από παρόμοια ήττα των Αμερικανών (Περλ Χάρμπορ, 1941), ούτε, φυσικά, από την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Είναι εκπληκτικό, πρώτον, οι ικανότερες μυστικές υπηρεσίες και ένας από τους ισχυρότερους στρατούς του κόσμου πιάστηκαν κυριολεκτικά στον ύπνο από μια τρομοκρατική οργάνωση. Δεύτερον, στις διεθνείς σχέσεις και στις στρατιωτικές σχολές διδάσκεται μία αμάχητη αρχή, η εξαπάτηση.
Το Ισραήλ, ο στρατός και οι υπηρεσίες του εξαπατήθηκαν κυριολεκτικά από τρομοκράτες, οι οποίοι προετοίμαζαν την αιφνιδιαστική επίθεση για περισσότερο από ένα χρόνο. Οι τρομοκράτες της Χαμάς, ασφαλώς καθοδηγούμενοι από το Ιράν, εφάρμοσαν υποδείξεις του Κινέζου στρατηγού, Σουν Τζου, ειδικού στη στρατιωτική στρατηγική, συγγραφέα και φιλοσόφου (περίπου 544-496 π.Χ. – «Η τέχνη του πολέμου»), ο οποίος συμβουλεύει: «Όλος ο πόλεμος βασίζεται στην παραπλάνηση. Προσποιήσου ότι είσαι κατώτερος και ενθάρρυνε την αλαζονεία του εχθρού.Θα νικήσει αυτός που ξέρει πότε να πολεμήσει και πότε να μην πολεμήσει.Επωφεληθείτε από την έλλειψη ετοιμότητας του εχθρού. Κινηθείτε από απροσδόκητες διαδρομές και χτυπήστε τον στο σημείο που δεν έχει λάβει προφυλάξεις».
Είναι αξιοσημείωτο ότι η επίθεση της Χαμάς και η εισβολή εκατοντάδων τρομοκρατών στο έδαφος του Ισραήλ έγινε 50 χρόνια ακριβώς και μία ημέρα μετά την ήττα του, το 1973. Με τον πόλεμο των έξι ημερών (ξέσπασε στις 5 Ιουνίου 1967), που είναι γνωστός και ως Αραβοϊσραηλινός πόλεμος ή Τρίτος Αραβοϊσραηλινός πόλεμος, το Ισραήλ πέτυχε τον έλεγχο: Της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, της Λωρίδας της Γάζας, της Δυτικής Όχθης, των Υψιπέδων του Γκολάν και της Χερσονήσου του Σινά, αφού προηγουμένως συνέτριψε τις αεροπορικές δυνάμεις της Αιγύπτου, της Συρίας και της Ιορδανίας. Η στρατιωτική νίκη του Ισραήλ, επί των Αράβων αντιπάλων του, οδήγησε σε υπεροψίαν και μέθην, στην αλαζονεία της υπεροπλίας και του πανίσχυρου του ισραηλινού στρατού. Με αποτέλεσμα τον εφησυχασμό και την εντύπωση ότι οι Άραβες δεν θα αποτολμούσαν ξανά να επιτεθούν εναντίον του Ισραήλ.
Και, όμως, την ημέρα του Γιομ Κιπούρ, τη σημαντικότερη εβραϊκή γιορτή του εξιλασμού, η Αίγυπτος και η Συρία επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά εναντίον του Ισραήλ (6-26 Οκτωβρίου 1973). Οι Αιγύπτιοι διέβησαν τη Διώρυγα του Σουέζ και προωθήθηκαν προς το Σινά. Πολλοί Ισραηλινοί, τότε, πίστεψαν πως ήρθε το τέλος του Ισραήλ. Η αραβοϊσραηλινή σύγκρουση προκάλεσε τότε και την εμπλοκή των δύο υπερδυνάμεων, ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης, που εφοδίασαν με σημαντικές ποσότητες όπλων τους εμπολέμους. Με το πέρας του πολέμου και την επικράτηση του Ισραήλ, οι Άραβες θεώρησαν, ορθά, ότι ο πόλεμος του Γιομ Κιπούρ ήταν μια μεγάλη νίκη και έτσι πανηγυρίστηκε στον αραβικό κόσμο. Ακολούθησαν συνομιλίες που κατέληξαν στη Συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ, η οποία οδήγησε στην ομαλοποίηση των σχέσεων Αιγύπτου-Ισραήλ.
Σήμερα, η τρομοκρατική Χαμάς επιχείρησε τον ίδιο αιφνιδιασμό, που είχε ως αποτέλεσμα τον εξευτελισμό και την αποκαθήλωση της αλαζονείας της αξιότερης μυστικής υπηρεσίας πληροφοριών και του πανίσχυρου ισραηλινού στρατού. Τότε, μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, Ανουάρ Σαντάτ, κήρυξε τον πόλεμο για να επιτύχει ειρήνη με το Ισραήλ – και το πέτυχε. Σήμερα, η Χαμάς επιδιώκει να καταστρέψει το Ισραήλ και να απελευθερώσει τη Λωρίδα της Γάζας, την οποία ελέγχει διά πυρός και σιδήρου και δεν επιθυμεί να επιδιώξει ειρήνη με το Ισραήλ. Τότε, το 1973, το Ισραήλ θεωρούσε ότι ήταν ακαταμάχητο, ανίκητο, αήττητο και δεν ένιωθε την ανάγκη να παρακολουθεί τι έκαναν οι ‘Άραβες αντίπαλοί του. Διέπραξε το ίδιο μοιραίο, ολέθριο λάθος στην περίπτωση της Χαμάς. Η ίδια αλαζονεία τότε και σήμερα παρά το ότι πολλοί, εντός και εκτός Ισραήλ, υπέβαλλαν έντονα ότι η Λωρίδα της Γάζας ήταν μια ωρολογιακή βόμβα απίστευτης εκρηκτικότητας και ότι η κατάσταση των σχεδόν 2,5 εκ. κατοίκων (μια από τις πιο πυκνοκατοικοιμένες περιοχές του πλανήτη), ήταν περισσότερο από ανυπόφορη και επικίνδυνα απαράδεκτη.
Από την άλλη, οι ευθύνες του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, της 15ετούς διακυβέρνησής του και ειδικά της κυβέρνησης που σχημάτισε με ακραίους συνεργάτες, είναι ασήκωτες. Ουσιαστικά, όλα αυτά τα χρόνια ο Νετανιάχου έσπειρε ανέμους και σήμερα θερίζει φοβερές θύελλες, που θέτουν, ίσως για πρώτη φορά, εν κινδύνω την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ. Επέτρεψε σε ακροδεξιούς Εβραίους εποίκους να προκαλούν μουσουλμάνους και χριστιανούς, ασέβησε στο τέμενος Αλ Άκσα, επέκτεινε παράνομους οικισμούς, χρησιμοποίησε τον στρατό για να προστατεύει από αντιδράσεις Παλαιστινίων και, κυρίως, η προσπάθειά του να τροποποιήσει το δικαστικό σύστημα, δίχασε ανεπανόρθωτα την ισραηλινή κοινωνία. Η βαθύτατη πολιτική και κοινωνική κρίση δεν άφησε ανεπηρέαστες τις μυστικές υπηρεσίες και περισσότερο το στράτευμα.
Έτσι, πέραν της αλαζονείας και της υπεροψίας της παντοδυναμίας, εκ μέρους των υπηρεσιών ασφαλείας και του πολιτικού συστήματος υπήρξε και ανεπίτρεπτος εφησυχασμός, που η Χαμάς φρόντισε να ενθαρρύνει και να ενισχύει, διά της εξαπάτησης. Το Ισραήλ περιόρισε τη Χαμάς μέσα στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά διατήρησε γέφυρες με τη Φατάχ και τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής. Προφανώς δεν συνειδητοποίησε ότι εξέτρεφε έναν τρομοκράτη φράνκενσταϊν. Ο Νετανιάχου ικανοποιούσε τους εξτρεμιστές της κυβέρνησής του και πίστευε ότι με τις «Συμφωνίες του Αβραάμ» θα αποκαθιστούσε τις σχέσεις του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο και όλα θα ήταν ρόδινα. Εμφανώς δεν αντιλήφθηκε ότι κάτω από τα πόδια του βρισκόταν, έτοιμο να εκραγεί, ένα φοβερό παλαιστινιακό ηφαίστειο. Η Χαμάς φρόντισε να το θυμίσει με τον πιο αποκρουστικό τρόπο: Τη νέμεσιν της βαρβαρότητάς της.
* Πρώην Αρχισυντάκτης – Διευθυντής –
Αρθρογράφος – Aναλυτής στην κυπριακή εφημερίδα «Η Σημερινή»
• ΜΑ στις Διεθνείς Σχέσεις και Ευρωπαϊκές
Σπουδές του Πανεπιστημίου Λευκωσίας • Πτυχιούχος της Ανωτάτης Σχολής
Δημοσιογραφίας της Lille – Université Catholique de Lille – France.
