Με την τριπλή του ιδιότητα, αυτήν του ηθοποιού, του σκηνοθέτη αλλά και του συγγραφέα, ο Χρήστος Άνθης μιλάει στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ για την παράσταση: «Να γίνω το τραγούδι σου» που παρουσιάζεται στο θέατρο «Βαφείο – Λάκης Καραλής» για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.
Γράφει η Μαρία Μαρή θεατρολόγος.
Η Τζωρτζίνα και η Στέλλα, δυο γυναίκες με οικογένεια και υποχρεώσεις, αγγίζουν ξανά η μία την άλλη μετά από είκοσι χρόνια. Ένα μπαλκόνι με θέα τη νυχτερινή Αθήνα θα κάνει το παρελθόν των δύο γυναικών να παρουσιαστεί ξανά μπροστά τους, πρόθυμο να επαναληφθεί. Ηλεκτρισμένες, αποφασίζουν να ξαναζήσουν τα συναρπαστικά νιάτα τους.
Χειμώνας, Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο. Στο πολύχρωμο γαϊτανάκι των εποχών, οι χαρούμενες μνήμες θα εισβάλλουν για τα καλά στην «στρωμένη» καθημερινότητά τους. Αισθήσεις και αισθήματα εδώ και χρόνια θαμμένα, θα ξαναφυτρώσουν.
Πόσο κοστίζει αυτό το όνειρο; Τι αντέχουν να θυσιάσουν οι δύο γυναίκες; Και πως θα αντιδράσουν στους ξαφνικούς κραδασμούς της ζωής;
Μετά τις «Μικρές Ζωές» (2019) και το Κρατικό Βραβείο για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς «Χρύσα Σπηλιώτη» 2020 για το έργο του «Τέσσερις Γυναίκες Αποχωρούν», ο Χρήστος Άνθης εξετάζει εκ νέου την ανθρώπινη εμπειρία σε ένα ρεαλιστικό έργο, αυτή τη φορά ασχολούμενος με το πόσο πονάει να μετανιώνεις, αλλά και πόση ζωή μπορούμε να βρούμε όταν τελικά αποδεχθούμε και αγκαλιάσουμε τον αληθινό εαυτό μας.
– Έχετε σπουδάσει Αγγλική Φιλολογία στο πανεπιστήμιο του Stirling στη Σκωτία. Είμαστε συνάδελφοι μιας και το δικό μου πρώτο πτυχίο είναι Γαλλική Φιλολογία. Η ενασχόληση με το θέατρο πως ξεκίνησε; Είχατε πάντα αυτή την λατρεία για το θέατρο;
Πάντα, από την τρίτη Γυμνασίου, όταν μια πολύ σπάνια γυναίκα που μας δίδασκε Ιστορία και φιλολογικά, η κυρία Κοτιώνη, αποφάσισε να μαζεύει ένα τσούρμο από εμάς στην αίθουσα τελετών του σχολείου κάθε βράδυ και να μας κάνει πρόβες. Ανεβάσαμε παράσταση, τελικά. Το Θεριό του Ταύρου του Αζίζ Νεσίν. Ήμουν 15 χρονών, και από τότε η αγάπη μου για το θέατρο δεν μειώθηκε ποτέ.
– Ως ηθοποιός, έχετε υπηρετήσει ρόλους όπως τον Γκάγεφ («Βυσσινόκηπος» του Τσέχωφ), τον Μπέβερλι («Αύγουστος» του Τρέισι Λετς), και τον Λοράνδο («Μια Συνάντηση Κάπου Αλλού» του Ιάκωβου Καμπανέλλη). Η ενασχόληση με την υποκριτική σας έχει βοηθήσει στην μετάφραση θεατρικών έργων και τη συγγραφή;
Σίγουρα. Νομίζω ότι δεν είναι δυνατόν να γράψει ή να μεταφράσει κάποιος θέατρο χωρίς να έχει περάσει πρώτα απ’ το σανίδι. Κάτι θα λείπει, θα λείπει η αντίληψη του πως λειτουργεί η σκηνή και του τι δουλειά πρέπει να κάνει ο ηθοποιός.
– Κερδίσατε το Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου (2020) για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς «Χρύσα Σπηλιώτη», με το έργο «Τέσσερις Γυναίκες Αποχωρούν». Τι πραγματευόταν το έργο;
Είναι τέσσερις διαφορετικές ιστορίες που συγκλίνουν και τελικά ενώνονται. Τέσσερις γυναίκες που από κάπου πρέπει να φύγουν. Η μία από έναν αδιάφορο γάμο, η δεύτερη από μια κακοποιητική σχέση, η τρίτη από έναν πατέρα που μέχρι πρότινος ήταν απών, η τέταρτη από ένα μυστηριώδες βιβλιοπωλείο – λαβύρινθο. Τελικά είναι ένα έργο για την ελευθερία, για την ακατανίκητη ανάγκη μας να σπάμε δεσμά και να προχωράμε.
– Το 2021 ανέβηκε για πρώτη φορά το έργο σας «Μικρές Ζωές» από την ομάδα Outsider σε σκηνοθεσία της Άννας Ετιαρίδου στο θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές και σημειώνοντας σημαντική εισπρακτική επιτυχία. Το είχα παρακολουθήσει. Άνθρωποι που συναντιόμαστε μέσα στο μετρό και μοιραζόμαστε κοινές ανησυχίες και προβληματισμούς. Ένας ανθρώπινος πολτός. Νομίζετε ότι αυτό γίνεται αντιληπτό στην εποχή μας , ειδικά όταν μιλάμε για συμπερίληψη; Πόση βία έχουν δεχτεί άνθρωποι με ιδιαιτερότητες;
Πράγματι, οι «Μικρές Ζωές» μας έδωσαν πολλές μεγάλες στιγμές να θυμόμαστε. Είμαστε όντως ένας ανθρώπινος πολτός, όπως λέτε; Εγώ όσο περνάνε τα χρόνια νιώθω ότι απομακρυνόμαστε ο ένας απ’ τον άλλον όλο και περισσότερο. Δεν υπάρχουν και πολλά που μας ενώνουν, ή αυτά που υπάρχουν δεν μας εμπνέουν αρκετά. Άρα, τι συμπερίληψη; Ποιον θα συμπεριλάβουμε, που; Αφού ο κοινωνικός ιστός γίνεται όλο και πιο αδύναμος και οι άνθρωποι οργανωνόμαστε σε όλο και μικρότερα σύνολα, μέχρι που στο τέλος μένουμε μόνοι. «Εγώ ενάντια σε όλους τους άλλους.» Όσο για την βία που δέχονται άνθρωποι με ιδιαιτερότητες, είναι καθημερινή, γινόμαστε μάρτυρές της. Κάποιοι πάμε να βγάλουμε αντίδραση και πέφτουμε πάνω σε εκπληκτικό μίσος. Απορώ που βρίσκεται τόσο μίσος και πως μπορούμε να το κουβαλάμε μέσα μας.
– Με ποια αφορμή γράψατε το έργο «Να γίνω το τραγούδι σου»;
Ήθελα να μιλήσω για τα «πρέπει», αυτά τα ανυπόφορα βαρίδια που καταδυναστεύουν τη ζωή μας και μας κάνουν δυστυχισμένους. Δεν μιλάω για τις αυτονόητες υποχρεώσεις που έχουμε ο ένας απέναντι στον άλλον. Χωρίς αυτές δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει κάποια κοινωνία – ούτε καν να υπολειτουργήσει. Μιλάω για τα «πρέπει» τα ψεύτικα. «Πρέπει να παντρευτείς μέχρι τα 30 σου. Πρέπει να κάνεις παιδιά μέχρι τα 35 σου. Πρέπει να αγοράσεις καλό αυτοκίνητο. Πρέπει να έχεις μεγάλο σπίτι. Πρέπει να βγάζεις όλο και περισσότερα λεφτά. Πρέπει να είσαι αξιοπρεπής και καθώς πρέπει»… Κάτι επιταγές που μόνο μιζέρια φέρνουν, και που όταν τις αγνοήσεις γίνεσαι πιο χαρούμενος και πιο δημιουργικός.
– Πιστεύετε ότι τα καταπιεσμένα αισθήματα διεκδικούν το χώρο τους και τον χρόνο τους;
Βέβαια! Δεν ησυχάζουν απλά επειδή τα καταπιέζουμε. Πάντα παλεύουν να βγουν στην επιφάνεια. Μια από τις ηρωίδες του έργου λέει: «Οι καρδιές επιμένουν σ’ αυτό που θέλουν, με πείσμα γαϊδουρινό. Κι αν τις καταπιέσεις πολύ, στα τρώνε οι γιατροί!» Ας σκεφτούμε, λοιπόν, πως θέλουμε να πάει η ζωή μας. Τα δεσμά που νομίζουμε ότι μας περιορίζουν είναι συχνά ψεύτικα. Το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να τα ξεχάσουμε.
– Είχατε μεταφράσει και ανεβάσει το 2022 πάλι στο θέατρο «Βαφείο – Λάκης Καραλής» το έργο του Πάτρικ Χάμιλτον « Φως του Γκαζιού», που πρόκειται για ιστορίες ανθρώπων που κακοποιούνται με έναν τρόπο που δεν αφήνει εμφανή σημάδια, αλλά, ύπουλα, σημαδεύει τις ψυχές των θυμάτων για πάντα. Ένας ανεκπλήρωτος έρωτας, ένα απωθημένο μπορεί και αυτό να σημαδέψει έναν άνθρωπο; Πως το αντιλαμβάνεστε στο έργο που τώρα έχετε γράψει και ανεβάζετε;
Στο «Φως του Γκαζιού» βλέπαμε την ψυχολογική κακοποίηση στα πλαίσια ενός γάμου. Η γυναίκα είχε υποστεί τέτοιου μεγέθους χειριστικότητα που έφτανε στο σημείο να αμφισβητεί τις ίδιες τις αισθήσεις της. Η πραγματικότητα ποτέ δεν ήταν προφανής, και ποτέ δεν μπορούσε με αυτοπεποίθηση να πει «είμαι αυτό, βρίσκομαι εκεί, κάνω αυτό». Σε παρόμοια κατάσταση μπορεί να μας φέρουν τα απωθημένα. Να αρνούμαστε ένα σημαντικό κομμάτι του εαυτού μας για χρόνια, και τελικά να έχουμε ξεγελάσει το μυαλό μας ώστε να νομίζει ότι είμαστε κάποιος άλλος. Βρισκόμαστε κάπου αλλού. Διαφορετικοί τρόποι να αποκοπεί κάποιος από την πραγματικότητα, αλλά και οι δύο εξίσου καταστροφικοί για την ψυχική ισορροπία.
– Η γυναικεία ομοφυλοφιλία στο θέατρο: «Μια ιστορία αγάπης» O έρωτας δυο γυναικών, η παράσταση που όλοι ήθελαν να δουν στο Παρίσι και παίχτηκε στο θέατρο Άνεσις σε σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα. Επίσης το Φελίτσε και Λίλυ της Ελένης Καρασαββίδου σε σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου στο θέατρο Vault. Νομίζετε ότι το ελληνικό κοινό είναι εξοικειωμένο με το θέμα αυτό;
Ναι, δεν νομίζω ότι δύο ερωτευμένες γυναίκες θα ξενίσουν ή θα σκανδαλίσουν το αθηναϊκό θεατρικό κοινό, το οποίο είναι και ψαγμένο και συνειδητοποιημένο. Άλλωστε ένα καλό έργο πάει πολύ πιο μακριά από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των χαρακτήρων του. Λέει κι άλλα πράγματα, πανανθρώπινα.
– Μιλήστε μου για τα μελλοντικά σας καλλιτεχνικά σχέδια
Το σχέδιο είναι να κάνει η Ομάδα Soneto συνεχείς και αξιόλογες θεατρικές παραστάσεις, να προσθέτει κάτι στο αθηναϊκό θέατρο, να αγγίζει ανθρώπους. Θέλουμε να λέμε σημαντικά πράγματα, και να τα λέμε με την καλλιτεχνική αρτιότητα που απαιτείται για να μας ακούνε. Το ποια ακριβώς θα είναι η επόμενη προσπάθεια δεν έχει αποφασιστεί ακόμα. Υπάρχουν ιδέες και προτάσεις. Έχουμε μπροστά μας έναν πολύ δημιουργικό χειμώνα!
Info
«Να γίνω το τραγούδι σου»
Συντελεστές
Κείμενο – σκηνοθεσία: Χρήστος Άνθης
Μουσική παράστασης / στίχοι & μουσική για το τραγούδι «Φως»: Μανώλης Μπονιάτης.
Κοστούμια: Σοφία Ιωακειμίδη
Σκηνικά: Όλγα Γεωργιάδου
Φώτα – Ήχος: Σάββας Σουρμελίδης
Εικαστικό poster: Δημήτρης Κουμεντακάκος
Επεξεργασία εικαστικού / Lettering: Λευτέρης Βλαχάκης
Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Νανόπουλος
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παίζουν: Μαριάνθη Γεωργιάδη, Εβελίνα Σιγάλα
Το τραγούδι ακούγεται από τις φωνές της Ελένης Μαυρίδη και της Χριστίνας Χρήστου.
Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Παρασκευή στις 21:00
(περιορισμένος αριθμός παραστάσεων)
Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά
Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής
Αγίου Όρους 16, Βοτανικός (Μετρό Κεραμεικός)
Τηλέφωνο: 210 342 5637