Γράφει ο Νίκος Καρούσος, Πολιτικός Μηχανικός.
Πενήντα χρόνια μετά, το Πολυτεχνείο εξακολουθεί να αποτελεί μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς της μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας μας, σε αντίθεση με την αποστεωμένη γιορτή της αποκατάστασής της. Εκεί όπου, μεταξύ των άλλων, αναβαπτίζονται σε αγωνιστές της Δημοκρατίας, διάφοροι απόντες, επικριτές της, μέχρι και συνεργασθέντες με τη χούντα.
Η Πέπη Ρηγοπούλου γράφει στην επανέκδοση του βιβλίου της «ΘΑΛΑΜΟΣ ΑΝΑΝΗΨΕΩΣ»:
«… η Ελλάδα μοιάζει να ταξιδεύει χωρίς πλοηγό. Μετά την αποτυχία της να κερδίσει το Bασίλειο των Ουρανών μέσα από τον αυτόματο πιλότο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έμεινε με το στέγαστρο Καλατράβα και αργότερα, από το 2010, με τη λοιδορία της χώρας και των κατοίκων της και με την απειλή εναντίον των συνόρων της…»
Ή όπως γράφει ο Σταύρος Λυγερός στο νέο του βιβλίο «Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ, ΜΙΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗ»:
«Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν μία αυθόρμητη -χωρίς κομματική καθοδήγηση- κορύφωση στον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία. Εγγράφηκε με δύναμη στη λαϊκή συνείδηση, επειδή εμπεριείχε την έννοια της “θυσίας”, η οποία λειτουργεί σαν σηματοδότης για έθνη και λαούς. Είναι από τα ιστορικά γεγονότα που έχει ζωτική ανάγκη κάθε λαός για να διατηρεί τον αυτοσεβασμό του.
Το φοιτητικό κίνημα είναι εκείνο που εξανάγκασε τον δικτάτορα Παπαδόπουλο να δρομολογήσει το πείραμα Μαρκεζίνη για να νομιμοποιήσει πολιτικά το καθεστώς του. Εάν εκείνος ο ελιγμός είχε επιτύχει, η Ελλάδα θα είχε εγκλωβιστεί σε έναν κηδεμονευόμενο κίβδηλο κοινοβουλευτισμό.
Η εξέγερση του Νοέμβρη άνοιξε τον δρόμο για την πτώση της δικτατορίας, έστω κι αν τον ρόλο καταλύτη έπαιξε η τραγωδία της Κύπρου. Με αυτή την έννοια, το Πολυτεχνείο είναι ο ιδρυτικός “μύθος” της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας. Κάθε μεγάλο ιστορικό γεγονός, άλλωστε, προσλαμβάνει διαστάσεις “μύθου”.
Χωρίς το Πολυτεχνείο, η Ελλάδα πιθανόν να είχε ακολουθήσει δρόμο παρόμοιο με αυτόν της Χιλής: Ο αιματοβαμμένος δικτάτορας Πινοσέτ ανέλαβε με πραξικόπημα το 1973 και παρέμεινε στην εξουσία (ως πρόεδρος και αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων) μέχρι το 1998! Δεν πήγε ποτέ φυλακή!
Οι πολιτικοί ταγοί της Μεταπολίτευσης οφείλουν τη σταδιοδρομία τους στο “ριζοσπαστικό ρεύμα” του φοιτητικού κινήματος, το οποίο επέβαλε την κατάληψη. Αν δεν είχε μεσολαβήσει το Πολυτεχνείο, τα κόμματα θα ήταν υποχρεωμένα να πολιτεύονται τουλάχιστον για οκτώ χρόνια στο ασφυκτικό πλαίσιο των υπερεξουσιών του δικτάτορα – προέδρου Παπαδόπουλου».
Στην παρουσίαση του προαναφερθέντος βιβλίου που έγινε την Τρίτη 14 Νοέμβρη στο Public Café Συντάγματος, πέρα από τον συγγραφέα, στο πάνελ της εκδήλωσης βρίσκονταν η Πέπη Ρηγοπούλου, ο Κώστας Λαλιώτης και ο δημοσιογράφος Δημήτρης Μανιάτης.
Για να προλάβω τις ενστάσεις για τα πρόσωπα που είδα στην εκδήλωση, θέλω να επισημάνω ότι τότε ήταν όλοι τους νεαρά παιδιά που έπαιξαν τη ζωή τους κορόνα – γράμματα, με πλήρη επίγνωση των συνεπειών σε ενδεχόμενη σύλληψή τους και χωρίς να έχουν κατά νου φιλοδοξίες για εξαργύρωση. Άλλωστε το μέλλον τότε ήταν αβέβαιο. Πρόλαβα να δω τους Βούλγαρη με την Καρυστιάνη, τον Στέφανο Τζουμάκα, τον Δημήτρη Βερνίκο, τον Γιάννη Ματζουράνη, τον Διονύση Μαυρογένη και ασφαλώς ήταν πολλοί άλλοι, που λόγω του αδιαχώρητου δεν μπόρεσα να διακρίνω.
Πέρα από το βιβλίο του Λυγερού με την ευκαιρία των 50 χρόνων κυκλοφορούν και βιβλία των Δαφέρμου, Λύκαρη και Καλλιβρετάκη.
Τέλος θέλω να κάνω μια αναφορά στον αγαπημένο μου φίλο, που δεν πια κοντά μας, τον Σάμη Γαβριηλίδη, που ήταν από τους συμμετέχοντες στην κατάληψη, από την αρχή μέχρι το τέλος. Ποτέ δεν ανέφερε το γεγονός. Το θεωρούσε αυτονόητη υποχρέωσή του και βοήθησε τον Κυριάκο Σταμέλο της συντονιστικής επιτροπής του Πολυτεχνείου, στα τελευταία δύσκολα χρόνια της ζωής του. Μας λείπεις Σάμη…
