Μαρία Καρρά, Συνιδρύτρια της αστικής Μη Κερδοσκοπικής «EMFASIS».
Ο όρος Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) έχει δεχθεί πολλαπλές ερμηνείες & ορισμούς.
Με απέριττα λόγια, αφορά στρατηγικές και πολιτικές, σύμφωνα με τις οποίες οι εταιρείες πρέπει να «επιστρέφουν» στην κοινωνία και στους πολίτες ένα μερίδιο από τα κέρδη τους. Έτσι αναγνωρίζουν την ευθύνη που τους αναλογεί απέναντι στην κοινωνία και στο περιβάλλον, σεβόμενοι τις αρχές και τις αξίες που χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό μιας κοινωνίας, όπως, μεταξύ άλλων, τον σεβασμό προς τον άνθρωπο και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την παροχή ίσων ευκαιριών, τον σεβασμό στο περιβάλλον.
Το 2007, ο Νίκος Αναλυτής, τότε πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου ΕΚΕ ανέφερε σχετικά: «Η έννοια της Εταιρικής Υπευθυνότητας βρίσκει εφαρμογή σε μεγάλο αριθμό ελληνικών επιχειρήσεων. Είναι πλέον γεγονός, πως έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται ότι δίχως την αποδοχή της κοινωνίας δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν ως επιχειρήσεις. Κατά κάποιον τρόπο, μιλάμε για άδεια κοινωνικής λειτουργίας».
ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Πώς όμως περνάμε από τη θεωρία και τις σχετικές μελέτες στην εφαρμογή και την πράξη, συμβάλλοντας πραγματικά στη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών, ιδιαίτερα τώρα, που διανύουμε μία περίοδο διεθνούς αστάθειας;
Εφαλτήριο είναι η ουσία των δράσεων υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, δηλαδή η κοινωνική αλληλεγγύη και κατ’ επέκταση η ευημερία.
Είναι το ταξίδι της μετάβασης από τη μονάδα στο σύνολο, από το εγώ στο εμείς.
Όταν η εφαρμογή λειτουργεί αμφίδρομα, επιτυγχάνεται το απόλυτο win-win.
Από τη μία μεριά οι επιχειρήσεις μέσα από τις δράσεις τους «εκπαιδεύουν» τους εργαζομένους τους, τους καταναλωτές τους, τις τοπικές κοινωνίες και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders), να γίνουν υπεύθυνοι πολίτες. Από την άλλη, τα ενδιαφερόμενα μέρη ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να γίνουν πιο υπεύθυνες, καλλιεργώντας μία κουλτούρα ήθους και αξιών. Παράλληλα, προωθούμε τις απαραίτητες εισηγήσεις έτσι ώστε να ενσωματώσουμε την κουλτούρα αυτή στην εκπαίδευση από τη νεαρή ηλικία, με αποτέλεσμα από μικροί, οι πολίτες του αύριο, να μυηθούν στην έννοια του συνόλου και να είναι αντιληπτό ότι όταν ωφελείται το σύνολο, μακροπρόθεσμα ωφελείται και το ίδιο το άτομο.
Ένα βήμα ακόμα προς τη σωστή κατεύθυνση, είναι να διασφαλίσουμε ότι η ΕΚΕ είναι νοοτροπία & όχι trend. Είναι η συνολική στρατηγική του οργανισμού οριζόντια & κάθετα, και όχι μία αποσπασματική δράση ή ενέργεια. Έτσι η σύγχρονη εταιρεία εξελίσσεται σε «υπεύθυνο «πολίτη του κόσμου», με καλύτερο περιβάλλον δράσης και για τις εταιρείες και για τις τοπικές κοινωνίες.
Ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα είναι οι επιπτώσεις στην τοπική κοινωνία από τις φυσικές καταστροφές και τις πλημμύρες στην περιοχή της Θεσσαλίας. Έχοντας διαμορφώσει υπεύθυνες συνειδήσεις, με την απαραίτητη εκπαίδευση σε αντίστοιχες δράσεις, τα άτομα και οι εργαζόμενοι θα μπορούν, ενδεχομένως, όλο και περισσότερο να συμβάλουν στη διαχείριση κρίσεων, στη διαχείριση πιθανών κινδύνων, επηρεάζοντας θετικά το περιβάλλον τους, στις τοπικές κοινωνίες. Αυτό στηρίζεται στο νέο μοντέλο «Corporate Citizenship», που προϋποθέτει την ευαισθητοποίηση των ανθρώπων της επιχείρησης, με τους εργαζόμενους να έχουν ενστερνιστεί το όραμα και τον σκοπό της επιχείρησης, αλλά και να μπορούν να το εφαρμόσουν.
Όταν ο σχεδιασμός εφαρμόζεται σωστά, καταλήγει σε επιτυχία, τόσο για τον οργανισμό που ανέλαβε να υπηρετήσει έναν κοινωνικό στόχο, όσο και για την ίδια την κοινωνία, καθώς εξασφαλίζεται η βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξή της, δημιουργώντας σχέσεις εμπιστοσύνης με τους εργαζόμενους, τους καταναλωτές, τους πολίτες και όλα γενικά τα εμπλεκόμενα μέρη (stakeholders).
Ανακεφαλαιώνοντας, η Εταιρική Υπευθυνότητα είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της κοινωνικής βιωσιμότητας, κυρίως εν μέσω διεθνούς αστάθειας.
Οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη θετική εξέλιξη των τοπικών κοινωνιών, δημιουργώντας αυτό που θα λέγαμε σήμερα μια συμβιωτική σχέση. Μέσω αυτής της αλληλεπίδρασης, χτίζεται η εμπιστοσύνη, προάγεται η κοινή ευημερία και αντιμετωπίζονται συλλογικά οι κοινωνικές προκλήσεις.
Με την υιοθέτηση υπεύθυνων πρακτικών, οι εταιρείες όχι μόνο ενισχύουν τη φήμη τους αλλά γίνονται και φορείς θετικής αλλαγής, καλλιεργώντας τελικά μια πιο ανθεκτική και βιώσιμη παγκόσμια κοινωνία.
Ειδικότερα στην Ελλάδα, όταν τα κίνητρα ενός προγράμματος βασίζονται σε αξίες και όχι σε οικονομικό κέρδος, δημιουργούν όχι μόνον ισχυρή μιμητική ΕΚΕ αλλά και καλή θέληση στην κοινότητα.
Τέλος, θέτοντας τα ενδιαφερόμενα μέρη στο επίκεντρο της λήψης αποφάσεων, ένα πρόγραμμα ΕΚΕ θα είναι σε θέση να εξυπηρετήσει εκείνους που ενδιαφέρονται για το πρόγραμμα και θα είναι σε θέση να ενισχύσει την καινοτομία ως εταιρεία.
