Επιμέλεια ΚΩΝ/ΝΟΣ ΓΛΥΣΤΡΑΣ
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες πρωτάρχισαν το 776 π.Χ. στην Ολυμπία της Ήλιδας, με τη συμμετοχή αθλητών απ’ όλο τον ελληνικό κόσμο της αρχαιότητας. Κατά τη διάρκεια των αγώνων οι πολεμικές επιχειρήσεις διακόπτονταν λόγω Ολυμπιακής Εκεχειρίας.
Πέρασαν από διάφορες φάσεις ακμής και παρακμής, έως ότου καταργήθηκαν από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Θεοδόσιο τον Μέγα, το 393 μ.Χ. και αναβίωσαν 1503 χρόνια αργότερα, το 1896, χάρις στις ενέργειες δύο ανθρώπων, του Γάλλου Βαρόνου Pierre de Goubertin (Πιερ ντε Κουμπερτέν) (1836-1937) και του Έλληνα λόγιου και επιχειρηματία Δημητρίου Βικέλα (1835-1908), ύστερα από αμέτρητες παλινωδίες, που εκφεύγουν του περιορισμένου χώρου του παρόντος πονήματος.
Πρώτοι Μεσοολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα (1906)
Η Μεσολυμπιάδα του 1906 διήρκησε 11 μέρες με τη συμμετοχή 884 αθλητών από 20 χώρες. Για πρώτη φορά οι αθλητές που έπαιρναν μέρος ήταν εγγεγραμμένοι μέσω των εθνικών ολυμπιακών επιτροπών. Στην τελετή έναρξης, η είσοδος των αθλητών έγινε υπό τη σημαία κάθε χώρας ενώ στην τελετή λήξης έγινε για πρώτη φορά έπαρση της σημαίας για τους νικητές. Οι αθλητές διέμεναν στο Ζάππειο, που αποτέλεσε τον πρόγονο του Ολυμπιακού Χωριού.
Αποκορύφωμα της ελληνικής αίγλης ήταν οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες ΑΘΗΝΑ 2004, προετοιμασμένοι από τον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη και εκτελεσμένοι από τον πρωθυπουργό Κωστάκη Καραμανλή (τον «μικρό»), με την αξιέπαινη συμβολή της δημάρχου Ντόρας Μπακογιάννη, υπό το γενικό πρόσταγμα της «σιδηράς» κυρίας Γιάννας Αγγελοπούλου, που δόξασαν τη χώρα μας παγκοσμίως. Ο σημερινός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε το «Χρυσό μετάλλιο» στην Αθήνα 2004, απαυδισμένος από το ανέμπνευστο χάος της τελετής έναρξης της Ολυμπιάδας ΠΑΡΙΣΙ 2024, με την αυτοκτονική ιδέα των Γάλλων να μην πραγματοποιήσουν την τελετή κατά τα ειωθότα σε στάδιο, αλλά στο χαοτικό μήκος των 6 χλμ. στις όχθες του Σηκουάνα.
Πριν και μετά τη δική μας Ολυμπιάδα πραγματοποιήθηκαν θαυμάσιες τελετές έναρξης και λήξης, όπως στο Πεκίνο, στο Τόκιο κ.λπ. με πολλές πρωτοτυπίες. Στους Γάλλους αναγνωρίζουμε την πρωτοτυπία του αιωρούμενου βωμού με την Ολυμπιακή Ακοίμητη Φλόγα, κρεμασμένου σε αερόστατο.
Μερικοί ενδιαφέροντες στατιστικοί ολυμπιακοί αριθμοί
• Γυναίκες πήραν μέρος για πρώτη φορά στην Ολυμπιάδα του Παρισιού, το 1900. Ως γνωστόν, και στους αρχαίους Ολυμπιακούς οι γυναίκες δεν είχαν πρόσβαση ούτε καν ως θεατές (οι αθλητές αγωνίζονταν γυμνοί), με γνωστή την περίπτωση της μάνας που μεταμφιέστηκε ως άντρας για να θαυμάσει τον αθλητή γιο της.
• Το πρώτο σύγχρονο μετάλλιο απονεμήθηκε το 1900.
• Ο ιδρυτής των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων βαρόνος Pierre de Goubertin εμπνεύστηκε τους πέντε αλληλοεμπλεκόμενους έγχρωμους κύκλους της Ολυμπιακής Σημαίας, συμβολίζοντας τις πέντε ηπείρους της Γης. Τα χρώματα επιλέχτηκαν έτσι ώστε κάθε χώρα να βρίσκει εκεί τουλάχιστον ένα από τα χρώματα της σημαίας της.
• Η Ολυμπιακή Φλόγα άναψε για πρώτη φορά στην Ολυμπιάδα του Άμστερνταμ, το 1928, ενώ πρώτος λαμπαδηδρόμος ήταν ο Κωνσταντίνος Κονδύλης, που ξεκίνησε από την Ολυμπία για την Ολυμπιάδα του Βερολίνου το 1936.
• Τρεις φορές ακυρώθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες: Το 1916, λόγω του Α’ ΠΠ και το 1940 και 1944, λόγω του Β’ ΠΠ. Το Τόκυο 2020 μεταφέρθηκε ένα έτος αργότερα, λόγω της πανδημίας της Covid-19.
• Oι Θερινές Ολυμπιάδες φιλοξενήθηκαν σε 19 χώρες, με την Αθήνα, το Τόκυο και το Λος Άντζελες να τις φιλοξενούν από δύο φορές, ενώ το Λονδίνο και το Παρίσι από τρεις φορές.
• Η ATLANTA 1996 σημείωσε ρεκόρ επισκεπτών, με το προσωνύμιο «Η Ολυμπιάδα του Αιώνα».
• Έξι αθλητές κέρδισαν μετάλλια τόσο σε χειμερινές όσο και σε Θερινές Ολυμπιάδες.
• Μόνο έξι χώρες συμμετείχαν και στους (συνολικά) 30 Ολυμπιακούς Αγώνες: Ελλάδα, Αυστραλία, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και Ελβετία.
• Δέκα χώρες αποκλείστηκαν κατά καιρούς από Ολυμπιακούς Αγώνες: Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία, Βουλγαρία και Τουρκία αποκλείστηκαν από την Ολυμπιάδα Άμστερνταμ 1920 και Γερμανία και Ιαπωνία από την Ολυμπιάδα Λονδίνου 1948, ενώ η Νότια Αφρική αποκλείστηκε από το 1964 έως το 1988. Η Ροδεσία (Ζιμπάμπουε) από το 1968 έως το 1980, το Αφγανιστάν από το Σίδνεϊ 2000 και η Ρωσία από το Ρίο 2016, ενώ και τώρα στο Παρίσι 2024 λαμβάνουν μέρος μόνον όσοι Ρώσοι δεν εμπλέκονται με τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Φέτος συμμετέχει και μια Ομάδα Προσφύγων.
• Ο Ian Milar κατέχει το ρεκόρ αριθμού συμμετοχών σε Ολυμπιάδες, σπάζοντας το ρεκόρ στο Λονδίνο 2012.
• Οι ΗΠΑ κατέχουν τον μεγαλύτερο αριθμό μεταλλίων.
• Περισσότερες από 70 χώρες δεν κέρδισαν ποτέ ολυμπιακό μετάλλιο, όπως π.χ. το μεγάλου πληθυσμού Μπαγκλαντές.
– Το μεγαλύτερο ρεκόρ που δεν ξεπεράστηκε από το 1968 είναι σήμερα 56 ετών, από τον Αμερικανό δρομέα Bob Beamon.
– Ο κολυμβητής Michael Phelps κατέχει τον μεγαλύτερο αριθμό μεταλλίων, Ολυμπιακών Αγώνων παγκοσμίως, με 28 μετάλλια, εκ των οποίων τα 23 χρυσά, μεταξύ 2014 και 2016.
• Η Ελλάδα κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ του νεαρότερου αθλητή των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Πρόκειται για τον δεκάχρονο πρωταθλητή Δημήτριο Λούντρα που κατέκτησε χάλκινο μετάλλιο γυμναστικής στην Ολυμπιάδα της Αθήνας, το 1896.
• Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, το 1972, η παλαιστινιακή τρομοκρατική ομάδα «Μαύρος Σεπτέμβρης» εισέβαλε νύχτα στο Ολυμπιακό Χωριό και σκότωσε 12 Ισραηλινούς αθλητές. Υπό την απειλή ομήρων διέφυγαν σε αραβική χώρα που τους… παρασημοφόρησε. Στο μυαλό μας ήρθαν οι αμέτρητες αεροπειρατείες των Παλαιστινίων, υπό την ηγεσία του Γιασέρ Αραφάτ, που στοίχισαν τη ζωή χιλιάδων αθώων, απλώς και μόνο για να γνωστοποιήσουν «το Παλαιστινιακό Ζήτημα». Ανάλογο μακελειό, με αμέτρητους νεκρούς θεατές, έγινε και στην Ολυμπιάδα του Λος Άντζελες, το 1984, όπου σημειώθηκε και μποϊκοτάζ για τρίτη συνεχόμενη Ολυμπιάδα.
• Από την ελληνική ολυμπιακή ομάδα αποκλείστηκε η Άννα Βερούλη, η οποία βρέθηκε ντοπαρισμένη σε έλεγχο που της έγινε μετά τον προκριματικό του ακοντισμού.
• Ύστερα από τα αλλεπάλληλα τρομοκρατικά σαμποτάζ, φτάσαμε στο Παρίσι, το 2024.
Προσευχόμαστε να μη χαθούν στο μέλλον άλλες αθώες ανθρώπινες ζωές!