Την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου έλαβε χώρα ενώπιον των μελών της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) η εκδίκαση των προσφυγών που έχουν καταθέσει κατά της συνταγματικότητας του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και ο Δήμος Αλίμου, η οποία κατ’ ουσία αφορά τις επίμαχες νέες διατάξεις που αλλάζουν τα δεδομένα και τις δυνατότητες για τα ύψη και το μέγεθος των νέων κτηρίων.
Στη γεμάτη αίθουσα του ΣτΕ παρέμβαση έκαναν δικηγόροι που εκπροσωπούν το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατασκευαστικές εταιρείες και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) από τη μια πλευρά και την ΚΕΔΕ και τον Δήμο Αλίμου από την άλλη.
Ο δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης παρέστη στην εκδίκαση και τοποθετήθηκε, καθώς οι οικοδομικές άδειες οι οποίες έφεραν τη υπόθεση στο ΣτΕ βρίσκονται στην περιοχή του.
Από την πλευρά του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας την υπεράσπιση της συνταγματικότητας των διατάξεων του ΝΟΚ έχουν αναλάβει οι δικηγόροι του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Θεόδωρος Στριλάκος και Κωνσταντίνα Χριστοπούλου.
Κατάθεση υπομνημάτων έως 21 Οκτωβρίου
Ο πρόεδρος του ΣτΕ Μιχάλης Πικραμένος ζήτησε από όλες τις πλευρές να υποβάλλουν υπομνήματα έως την Δευτέρα 21 Οκτωβρίου. Θα ακολουθήσει τριήμερη προθεσμία έως τις 24 Οκτωβρίου, εντός της οποίας, αφού τα υπομνήματα όλων θα γνωστοποιηθούν σε όλους, θα γίνει με νέα υπομνήματα των δικηγόρων απευθείας αντίκρουση των επιχειρημάτων της κάθε πλευράς έναντι της άλλης. Έτσι θα σχηματιστεί η ολοκληρωμένη δικογραφία, βάσει της οποίας τα 27 μέλη της Ολομέλειας θα συνεδριάσουν για να εκδώσουν τελική απόφαση, με πληροφορίες να αναφέρουν ότι πρόθεσή του είναι η έκδοση απόφασης το συντομότερο δυνατό και πάντως μέχρι τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Οι επίμαχες διατάξεις
Ειδικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ καλείται, μεταξύ άλλων, να αποφασίσει:
– Εάν είναι σύμφωνες με το Σύνταγμα οι διατάξεις του ΝΟΚ, με τις οποίες δίνονται κίνητρα για την αύξηση της δόμησης και την προσαύξηση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους (έτσι όπως αυτό καθορίζεται σε ειδικές ανά περιοχή διατάξεις), προκειμένου να κατασκευαστούν φιλικά για το περιβάλλον κτίρια και να δημιουργηθούν χώροι πρασίνου.
Συγκεκριμένα θα κρίνει αν είναι συνταγματικές οι διατάξεις που επιτρέπουν:
– Την αύξηση του συντελεστή δόμησης (κατά 10%, 15% και 20%), εάν ο κατασκευαστής μειώσει το ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου (κατά 10%, 15% και 20% αντίστοιχα).
– Την αύξηση του συντελεστή δόμησης (κατά 5% ή 10%), εάν αναβαθμιστεί ενεργειακά το κτίριο.
– Την αύξηση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους κάθε κτιρίου κατά 1 μ., εάν χρησιμοποιηθεί το ισόγειο και η πιλοτή ως χώρος στάθμευσης οχημάτων ή εάν κατασκευαστεί φυτεμένο δώμα με κτίσμα ή εάν μειωθεί το ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου κατά 5%.
– Την κατασκευή φυτεμένου δώματος (το οποίο περιλαμβάνει κτίσμα μέγιστης επιφάνειας 35 τ.μ. και μέγιστου ύψους 3,40 μ.) χωρίς να προσμετράται στο μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κάθε κτιρίου.
– Να μην προσμετρώνται στον οριζόμενο συντελεστή δόμησης ορισμένες κατασκευές, όπως πατάρια, σοφίτες, έρκερ, φυτεμένα δώματα και κλιμακοστάσια.
– Εάν πριν από τη θέσπιση των επίμαχων διατάξεων έπρεπε να προηγηθεί στρατηγική εκτίμηση των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων, όπως επιβάλλει η ευρωπαϊκή Οδηγία 2001/42/ΕΚ για τα σχέδια ή προγράμματα που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Τα επιχειρήματα
Όσοι υπερασπίζονται τις επίμαχες διατάξεις του ΝΟΚ τονίζουν ότι περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την ανέγερση των νέων κτιρίων, στην λογική της αύξησης του πρασίνου και των κοινόχρηστων χώρων, τη βελτίωση του μικροκλίματος, την παροχή ελευθεριών για την παραγωγή ποιοτικής αρχιτεκτονικής, μορφολογικά και λειτουργικά και την ενσωμάτωση στοιχείων που βελτιώνουν την ενεργειακή συμπεριφορά των κτιρίων και προάγουν την περιβαλλοντική προστασία. Σύμφωνα το σκεπτικό αυτό ο ΝΟΚ δεν αποτελεί σχέδιο ή πρόγραμμα, υπό την έννοια που αποδίδει στους όρους η νομοθεσία (ενωσιακή και εθνική) γι’ αυτό και δεν απαιτείται η προηγούμενη εκπόνηση ΣΜΠΕ (περιβαλλοντική μελέτη).
Αντίθετα η ΚΕΔΕ κάνει λόγο για αντισυνταγματικότητα του νόμου υποστηρίζοντας ότι τα πολεοδομικά μεγέθη κάθε περιοχής πρέπει να προκύπτουν από το εκάστοτε Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΤΠΣ), υποστηρίζοντας ότι μια τέτοια παρέμβαση μπορεί να σταθεί μόνο εφόσον προηγηθεί τεκμηριωμένη επιστημονική μελέτη, διαφορετικά στρεβλώνεται ο υφιστάμενος πολεοδομικός σχεδιασμός, αφού επιτρέπεται να ανεγερθούν μεγαλύτερα κτίρια από ότι αυτός ορίζει σε κάποια περιοχή.
«Πάγωμα» άδειας στην Κηφισιά
Σημειώνεται ότι πρόσφατα η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας «πάγωσε» εν μέρει οικοδομική άδεια που επέτρεπε την ανέγερση κατοικιών, σύμφωνα με το νέο οικοδομικό κανονισμό, στο παραδοσιακό τμήμα του Δήμου Κηφισιάς (απόφαση 143/2024).
Η Επιτροπή παρέθεσε στο σκεπτικό της απόφασης «λόγους δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι ανάγονται στην προστασία των όμορων οικοδομών και των περιοίκων, ιδίως ενόψει της άμεσης γειτνίασης του οικοπέδου με το Α΄ Λύκειο Κηφισιάς», επιτρέποντας, ωστόσο, την εκτέλεση των αναγκαίων εργασιών για την κατασκευή των υπόγειων επιπέδων τού υπό την ανέγερση κτιρίου μέχρι την πλάκα της οροφής του Α΄ υπογείου.
