Γράφει η Αδαμαντία Τριάρχη – Μακρυγιάννη
Φιλόλογος
Κύριε, βοήθα να θυμόμαστε
πώς έγινε τούτο το φονικό!
Την αρπαγή, το δόλο, την ιδιοτέλεια,
το στέγνωμα της αγάπης.
Κύριε, βοήθα να το ξεριζώσουμε.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ
«Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Εδώ ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων». Η αποφασιστική φωνή της εκφωνήτριας άναβε πυρκαγιές στις καρδιές και τώρα προκαλεί ρίγος συγκίνησης. Γιατί το μεγάλο γεγονός της εξέγερσης, το 1973, υπερβαίνει το χρόνο και είναι παρόν.
Στεκόμαστε ευλαβικά στον ιερό χώρο και βλέπουμε. Ανεβασμένος στην κολώνα της πύλης του Ναού της Παιδείας, ένας νέος συνεχώς ανεμίζει την Κυανόλευκη. Ο κόσμος, που παρακολουθεί, αναπνέει τον αέρα της και χαράζει ανεξίτηλη την εικόνα του σημαιοφόρου στον ψυχικό του κόσμο. Λίγα μέτρα πιο πέρα, άλλος αγωνιστής, στην επιφάνεια ενός σταματημένου τρόλεϊ γράφει με μεγάλα γράμματα: «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία!». Τραγούδια επανάστασης από τη στέγη των ελεύθερων πολιορκημένων, εκφράζουν την ψυχή τους και ενθουσιάζουν. Η Ελλάδα του Πολυτεχνείου, ανεμίζει τη σημαία τους, γράφει παντού συνθήματα και τραγουδά τη Λευτεριά.
Μετά το κάλεσμα του ραδιοφωνικού σταθμού, χιλιάδες κόσμου της Αθήνας και των γειτονικών περιοχών, φοιτητές, εργάτες ή οικοδόμοι, πλημμυρίζουν τους δρόμους, γύρω από το κάστρο της εξέγερσης μέχρι την Ομόνοια. Μαζί με τους επαναστατημένους σπουδαστές, διεκδικούν το ιερό τους δικαίωμα: το φως της Ελευθερίας να νικήσει το σκοτάδι εφτά χρόνων, να ξημερώσει σε λίγες ώρες η ημέρα της αξιοπρέπειας του ελληνικού λαού.
Η Ελλάδα του Πολυτεχνείου ζει το μεγάλο όνειρο. Οι δυνάμεις όμως του καθεστώτος, ξέρουν να είναι μόνον εφιάλτες. Η βία απαντά: Τα δακρυγόνα και οι σφαίρες της αλωνίζουν το κέντρο της Αθήνας και το άσυλο του Ναού της Παιδείας. Τα τανκς είναι έτοιμα για δράση.
Δραματικές οι εκκλήσεις από το ραδιοφωνικό σταθμό, στα ελληνικά και στα γαλλικά: «Προσοχή! Προσοχή! Μας πνίγουν τα δακρυγόνα. ΕΧΟΥΜΕ ΝΕΚΡΟΥΣ. Θέλουμε φάρμακα. Θέλουμε γιατρούς, γιατρούς, γιατρούς. Ο αγώνας συνεχίζεται ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ».
Προχωρεί η νύχτα της 17ης Νοεμβρίου. Η ώρα είναι 3 και τρία λεπτά, με σκηνή αβάσταχτη: Η βαρβαρότητα γκρεμίζει την Πύλη του Πολυτεχνείου! Οι υβριστές πιστεύουν ότι συντρίβουν την αντίσταση. Ανιστόρητοι όμως, αγνοούν ότι το ηθικό μεγαλείο του ανθρώπου και του λαού, τελικά ουδέποτε συντρίβεται.
Ο εκφωνητής απευθύνεται: «Αδέλφια μας στρατιώτες. Αδέλφια μου στρατιώτες. Δεν θα σηκώσετε όπλα και δεν θα πυροβολήσετε. Πώς είναι δυνατόν να χυθεί ελληνικό αίμα. Όλοι πιστεύουμε στη Λευτεριά. Αρχίζω τον Εθνικό Ύμνο…». Αξέχαστος, με σπαραγμό ψυχής απαγγέλλει. Ίσως ποτέ να μην είχε ακουστεί ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», όπως εκείνη τη νύχτα. Συγκλονίζει. Και κλείνει η τελευταία πράξη του ραδιοφωνικού σταθμού.
Τα όργανα του σκότους επιβάλλουν στους αγωνιστές την Έξοδο. σύμφωνα όμως, με αξιόπιστες μαρτυρίες, οι στρατιώτες στις αίθουσες δεν χτυπούν τα αδέλφια τους. «Γρήγορα – γρήγορα» τους λένε να φύγουν, από τη δική τους στέγη…
Ύστερα από τρεις ημέρες και νύχτες αγώνα, οι πολιορκημένοι κινδυνεύουν στους γύρω δρόμος. Ανοίγουν όμως, πόρτες γειτονικών διαμερισμάτων και οι άνθρωποι του λαού προστατεύουν τους κατατρεγμένους. Η Ελλάδα του Πολυτεχνείου περιθάλπει τα παιδιά της…
Ξημέρωσε ημέρα δύσκολη, αλλά ήταν διαφορετική από τις προηγούμενες, διότι τα τελευταία γεγονότα έχουν οδηγήσει τον ελληνικό λαό, σχεδόν συνολικά ενωμένο, να σπάσει την έντρομη ανοχή απέναντι στο εγκληματικό καθεστώς. Εκείνο το πρωί, μας τρόμαζαν συχνοί πυροβολισμοί και δυνατοί θόρυβοι προέρχονταν από τους εσωτερικούς χώρους του Πολυτεχνείου. Οι «νικητές» ολοκλήρωναν το ανόσιο έργο τους με καταστροφές, που δήθεν επέφεραν οι αντίπαλοι. Σκόπευαν να τους συκοφαντήσουν, αλλά δεν τους πιστέψαμε. Μάθαμε ότι οι πολιορκημένοι είχαν αφήσει σκουπισμένες, ολοκάθαρες και τακτοποιημένες τις αίθουσες που στέγασαν τα όνειρά τους. Ούτε αποδεχτήκαμε μεταγενέστερους κακόβουλους επικριτές, που ισχυρίζονταν ότι οι αγωνιστές εκμεταλλεύτηκαν αργότερα το Πολυτεχνείο. Λίγοι από αυτούς ανέλαβαν δημόσιες θέσεις, και αυτό δεν ήταν παράδοξο. Χιλιάδες έγκλειστοι επέστρεψαν στη ζωή τους, χωρίς έπαρση για όσα κατόρθωσαν.
«ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ»
Και πολλά κατόρθωσαν! Με το ιερό πάθος για την Ελευθερία, δίδαξαν δημοκρατικό και αγωνιστικό ήθος. Όλους και όλες τιμούμε, των αιθουσών διδασκαλίας και των διαδηλώσεων στους δρόμους, για τον αγώνα που έδιναν, χάνοντας ακόμη και τη ζωή τους. Η Ελλάδα του Πολυτεχνείου τους ευγνωμονεί, διότι χάρισαν στον κόσμο της υπόδειγμα ζωής, με έμπνευση από την αξιοπρέπεια και τη μαχητική υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Τον Ιούλιο του 1974, η Ελευθερία μας αναστήθηκε από το αίμα της Κύπρου. Τότε, κάτω από την εικόνα του καθημαγμένου νησιού, είχε γραφεί το σύνθημα «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ». Η Ελλάδα του Πολυτεχνείου στάθηκε υπερήφανη αλλά και με οδύνη για τα σκοτωμένα παιδιά της. Το μήνυμα «Δεν ξεχνώ» ανήκει στην ελληνική πραγματικότητα και σε κάθε βασανισμένη χώρα.
Ας μιλάμε συχνά στα παιδιά μας γι’ αυτό το μήνυμα. Ας έχουν συχνά μπροστά στο βλέμμα τους την Ελλάδα του Πολυτεχνείου, την Ελλάδα που πρώτοι δημιουργούσαν νέοι περίπου της ηλικίας τους. Θα τους μιλάμε όχι μόνο από διδακτική υποχρέωση αλλά από ζωτική ανάγκη:
Για να χτίζουν τη ζωή τους όπως αρμόζει στον Άνθρωπο.
