Bρεθήκαμε στο «Από Μηχανής» θέατρο και συνομιλήσαμε με τους τρεις κορυφαίους ηθοποιούς για την παράσταση «Ήρωες», για τους ρόλους που ενσαρκώνουν αλλά και για την εποχή που βιώνουμε, σε μια κουβέντα που εξελίχθηκε σε «χείμαρρο»
Σάββατο απόγευμα. Τους συναντώ στο «Από Μηχανής» Θέατρο.
Ο Χρήστος Βαλαβανίδης, ο Κώστας Αρζόγλου και ο Πάνος Σκουρολιάκος συμπρωταγωνιστούν στην παράσταση «Ήρωες» του Gerald Sibleyras.
Με καλοδέχονται με ένα ζεστό χαμόγελο. Το χιούμορ τους πρωταγωνιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια της κουβέντας μας. Νιώθω όμορφα. Σαν να βρίσκομαι με φίλους και να τσουγκρίζουμε τα ποτήρια σε ένα τραπέζι.
Μιλάμε για την παράσταση, για τους ρόλους τους οποίους ενσαρκώνουν. Τον σκηνοθέτη τους Δημήτρη Μυλωνά, αλλά και για την εποχή που βιώνουμε.
Οι απόψεις τους με συγκινούν. Νιώθω τυχερή που μιλώ μαζί τους.
Δεν ξέρω αν ηθοποιός σημαίνει φως. Μπορώ, όμως, να περιγράψω με κάθε λεπτομέρεια τα συναισθήματα που ένιωσα κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Χαρά, αισιοδοξία, γλύκα και βαθιά ευαισθησία μέσα στην ψυχή μου. Πώς αλλιώς θα μπορούσε άραγε να περιγράψει κανείς το φως;
Καθόμαστε στις καρέκλες μας πάνω στη σκηνή όπου εκείνοι ενσαρκώνουν τους ρόλους τους και η κουβέντα μας ξεκινάει.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΦΡΑΓΚΟΥΛΑΚΗ
«Ήρωες» του διάσημου συγγραφέα Gerald Sibleyras. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία κύριε Αρζόγλου;
Κοιτάξτε… Μερικές φορές τα πράγματα είναι σαν παζλ, δηλαδή, είναι σαν να βρίσκεις στο πατάρι διάφορα εικονίδια και τα συνδέεις μεταξύ τους. Νομίζω ό,τι δέσαμε πάρα πολύ ωραία και με τον Χρήστο και με τον Πάνο. Και αυτό ξέρετε είναι σπάνιο. Δεν γίνεται. Καμία φορά λένε οι άνθρωποι ότι κάνουμε έναν παρά πολύ καλό θίασο και αραδιάζουν ονόματα. Και πράγματι είναι σπουδαίοι συνάδελφοι. Αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι συν… Δηλαδή, συν ο Κώστας, συν ο Χρήστος, συν ο Πάνος. Είναι επί… Επί ο Χρήστος, επί ο Πάνος, επί ο Κώστας. Το γινόμενο είναι πολλαπλάσιο. Καμιά φορά μας ξεπερνάει και εμάς τους ίδιους.
Πώς νιώσατε στην προοπτική της συνεργασίας σας κ. Βαλαβανίδη με τον κ. Σκουρολιάκο και τον κ. Αρζόγλου;
Mα ήταν κάτι που το επεδίωξα. Όχι ότι εγώ είμαι ο θιασάρχης και τους πήρα στη δουλειά μου. Όχι. Είναι ότι βρέθηκα εγώ εδώ στο «Από Μηχανής», ξανά, μετά από πολλά χρόνια. Είχαμε κάποιες διαφορές με τον κύριο Μυλωνά. Λύσαμε τις διαφορές μας και σκεφτήκαμε να κάνουμε κάτι μαζί. Και άρχισε το προσκλητήριο. Και το προσκλητήριο ξεκίνησε από Αρζόγλου και κατέληξε σε Σκουρολιάκο.
Εσείς κύριε Σκουρολιάκο, πώς νιώσατε στο άκουσμα της είδησης πως θα συνεργαστείτε με αυτούς του δυο υπέροχους Έλληνες ηθοποιούς;
Ως κάτι αυτονόητο. Είναι όπως οι συγγενείς μαζεύονται την Κυριακή το πρωί γύρω από ένα τραπέζι. Να φάνε, να πιούνε ένα κρασί, να σιγοτραγουδήσουν και να περάσουν ωραία. Γνωριζόμαστε πάρα πολλά χρόνια. Και με τον Κώστα και με τον Χρήστο. Έχουμε συνυπάρξει στο θέατρο ή στην τηλεόραση, αλλού. Είχαμε πάντα καλές σχέσεις και αγαπητικές. Εδώ με αυτό το έργο, με αυτούς τους τρεις αξιαγάπητους ρόλους, μας δίνεται η ευκαιρία να βρεθούμε και οι τρεις πραγματικά όχι απλά ως συνάδελφοι, όχι ως εργαζόμενοι, όχι απλά ως ομότεχνοι, αλλά ως συγγενείς.
Μιλήστε μου για τους ρόλους τους οποίους ενσαρκώνετε επί σκηνής…
Χρήστος Βαλαβανίδης: Ο ρόλος μου είναι αντιφατικός. Είναι ενθουσιώδης, εξαιρετικά ενθουσιώδης και εξαιρετικά καταθλιπτικός. Θα μπορούσε να τον χαρακτηρίσει κανείς ως διπολικό. Ξαφνικά ενθουσιώδης, τους παρασέρνει όλους με το κέφι του, λέει αστεία, κάνει φάρσες και ξαφνικά πέφτει σε μια κατάθλιψη. Αυτή η διαφορά ανάμεσα στο κωμικό και στο τραγικό είναι που βγάζει το ενδιαφέρον. Είναι και γέλιο και δάκρυ μαζί.
Κώστας Αρζόγλου: Του ρόλου που ενσαρκώνω, του έχει κολλήσει μια ιδέα. Μια ιδέα που την καταλαβαίνει το κοινό και από εκεί ξεκινάει η ιστορία. Αυτή η ιδέα λοιπόν, η ιδέα ότι δεν γιορτάζουμε δυο γενέθλια την ίδια μέρα, «σπρώχνεται» κι άλλο… Και μετά περνάει σε άτομα, μετά περνάει σε θανάτους. Μετά, γιατί πέθαναν. Μέχρι να καταλήξει σε έναν killer, θα λέγαμε. Πάντως ενδιάμεσα συμβαίνουν διάφορα πράγματα μεταξύ τους που νομίζω ότι έχουν σχέση με τον χαρακτήρα του Χρήστου, με τον χαρακτήρα του Πάνου και τον χαρακτήρα του Φελίπε που παίζω εγώ.
Πάνος Σκουρολιάκος: Ο ρόλος που ενσαρκώνω εγώ είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει συμφιλιωθεί με τη στασιμότητα. Δεν έχει συμφιλιωθεί για την τελεία που μπαίνει κάποια στιγμή στη ζωή όλων μας. Δεν έχει συμφιλιωθεί με τη μιζέρια, με την αποδοχή μιας κατάστασης. Και προσπαθεί να σπάσει όλον αυτόν τον κλοιό και να φύγει από το γηροκομείο. Επειδή είναι αγοραφοβικός δεν μπορεί να φύγει μόνος του, γι’ αυτό ζητάει και οργανώνει τη φυγή του μαζί με τους συναδέλφους του, σε αυτό το ίδρυμα που υποτίθεται ότι βρίσκονται. Διεκδικώντας μια άλλη ζωή, ακόμα περισσότερη ζωή. Διεκδικώντας την ελευθερία, διεκδικώντας το άπιαστο όνειρο.
Αλήθεια κύριε Βαλαβανίδη, για ποιο λόγο θα προτείνατε σε έναν νέο άνθρωπο να παρακολουθήσει την παράσταση;
Για να καταλάβει τι είναι καλό θέατρο.
Οι ήρωες, λοιπόν, είναι τρεις βετεράνοι στρατιωτικοί που ονειρεύονται να φύγουν μια μέρα από αυτό το γηροκομείο. Και να βιώσουν πια την ελευθερία του έξω κόσμου. Αυτός είναι ο στόχος τους. Αλήθεια κύριε Αρζόγλου τι προσφέρει το όνειρο στον άνθρωπο;
Νομίζω ότι μια ζωή που δεν ονειρεύεται είναι ζωή χαμένη. Η δύναμή μας να ονειρευόμαστε, να φανταζόμαστε και εν τέλει να δημιουργούμε αυτό που φανταστήκαμε, είναι η δύναμη που μπορεί να έχει ο καθένας μέσα μας. Και όταν βρεθεί και με καλή παρέα γίνεται ακόμα πιο ισχυρό και πιο ελκυστικό αυτό.
Εσείς κύριε Σκουρολιάκο ονειρεύεστε να συμβεί κάτι στον κόσμο αυτόν;
Ναι, ονειρεύομαι. Και σε όλη μου τη ζωή μέχρι τώρα, με τις όποιες δυνάμεις μου, το πάλευα. Είτε μέσα από κοινωνικούς αγώνες είτε μέσα από το θέατρο είτε μέσα από οτιδήποτε. Και γι’ αυτό και θα ήθελα να επανέλθω στο προηγούμενο ερώτημά σας: Είναι ενδιαφέρον για τους νέους αυτό το έργο. Γιατί από ό,τι βλέπουμε εδώ κάθε βράδυ, το κοινό γενικώς είναι νεανικό. Οι τρεις υπέργηροι, οι τρεις ηλικιωμένοι είναι αφορμή. Αυτό το θέμα δεν έχει να κάνει με τους ηλικιωμένους. Έχει να κάνει με τα παιδιά 5 χρόνων, τους εφήβους, τους νέους. Ότι πρέπει να σπάσουμε αυτές τις σταθερές που μας επιβάλλει το σύστημα, η κοινωνία. Πρέπει να ονειρευτούμε. Πρέπει να διεκδικήσουμε ένα άλλο μέλλον. Ένα δικό μας μέλλον. Ένα καλύτερο μέλλον.
Κατά τη διάρκεια της παράστασης κύριε Βαλαβανίδη παρατήρησα πως ο κόσμος γελάει πολύ ακούγοντας τις ατάκες. Εσείς γελάτε με τους συμπρωταγωνιστές σας κατά τη διάρκεια των προβών, καθώς ερμηνεύετε τις ατάκες του έργου;
Πάρα πολύ, σε υπερβολικό βαθμό. Αφού συγκρατιόμαστε, γιατί ξέρουμε ότι από παλιά υπάρχει η φήμη στο θέατρο πως «όταν γελάμε στην πρόβα δεν γελάμε στην παράσταση». Αυτό είναι μύθος γιατί αν ξέρεις πραγματικά πού είναι το αστείο, θα υπάρξει αστείο κανονικά, θα επιβιώσει δηλαδή από την πρόβα. Γελάμε πάρα πολύ. Γελάσαμε πάρα πολύ με τα αστεία. Και εκτός κειμένου και εντός κειμένου.
Πείτε μας δυο λόγια κύριε Αρζόγλου για τον σκηνοθέτη της παράστασης, τον Δημήτρη Μυλωνά.
Κοιτάξτε να δείτε, ο Δ. Μυλωνάς έχει κάνει κάτι σοφό. Αφενός υπάρχουν τρεις άνθρωποι οι οποίοι μεταξύ τους δημιουργούν ένα τρίο πάρα πολύ σπουδαίο και δεύτερον στις πρόβες «έσπρωξε» το έργο προς το κωμωδιακό του μέρος. Θα μπορούσε κάλλιστα να παιχτεί αλλιώς. Ο Μυλωνάς είχε τη σοφία, θα λέγαμε, να μας στρέψει σε πιο κωμικά πράγματα.
Κύριε Σκουρολιάκο, παρακολουθώντας την παράσταση νιώθω ότι το έργο τιμάει την ανυπέρβλητη αξία της ελευθερίας. Είναι έτσι;
Έτσι ακριβώς είναι. Το έργο αφορά τους πάντες. Αλλά και αυτοί (σ.σ. οι χαρακτήρες του έργου) είναι μια κατηγορία ανθρώπων που πέραν και όλων των άλλων έχουν ζήσει μια ζωή σε αυστηρά πλαίσια. Υπήρξαν στρατιωτικοί, στρατιωτικοί που πολέμησαν σε δυο παγκόσμιους πολέμους. Άρα έχουν περάσει μια ζωή σε αυστηρά πλαίσια, μια ζωή με κανονισμούς, με πειθαρχία. Και όλο αυτό έχει γεμίσει τη ζωή τους και δεν θέλουν άλλο. Και τολμούν, εντός ή εκτός εισαγωγικών, όπως θέλετε, στα γεράματά τους, να κάνουν πράγματα που δεν κάνουν δεκαεφτάρηδες. Να διεκδικήσουν πράγματα που διεκδικούν έφηβοι. Νέοι άνθρωποι. Ναι, η ελευθερία πάντα ήταν το ζητούμενο, πολύ περισσότερο από ανθρώπους που την έχουν στερηθεί. Και να σας πω κάτι; Ποιος σε αυτή την κοινωνία που ζούμε, όπου τα πάντα προγραμματίζονται και επιβάλλονται, ποιος δεν έχει αισθανθεί ότι είναι εγκλωβισμένος και θέλει να νιώσει ελεύθερος; Νομίζω κανένας.
Δεν θα μπορούσα να αποφύγω αυτή την ερώτηση προς εσάς, καθώς είστε ένας άνθρωπος που έχετε ασχοληθεί και με τα κοινά. Πιστεύετε πως όλοι εκείνοι που κρατούν το τιμόνι της χώρας στα χέρια τους παλεύουν για την ελευθερία μας;
Δεν παλεύουν όλοι. Παλεύουν κάποιοι από αυτούς. Δυστυχώς οι λιγότεροι. Ενώ είναι πολλοί περισσότεροι αυτοί οι οποίοι είναι εγκλωβισμένοι στην κατάσταση που οδήγησαν, που οδηγούν την κοινωνία μας και τη χώρα αν θέλετε, αυτοί οι περισσότεροι που δεν παλεύουν. Οι λιγότεροι που αγωνίζονται με τους περισσότερους της κοινωνίας μαζί.
Κύριε Βαλαβανίδη, οι τρεις ήρωες, είναι άνθρωποι που ονειρεύονται. Θεωρείτε πως οι νέοι σήμερα, μπορούν να ονειρευτούν;
Ναι. Μπορούν. Το όνειρο υπάρχει πάντα. Πάντα θα υπάρχει το όνειρο στον άνθρωπο. Δεν μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος χωρίς όνειρο.
Τι συμβουλή θα δίνατε λοιπόν σε έναν νέο άνθρωπο;
Να ονειρεύεται. Και να προσπαθεί να πραγματοποιήσει τα όνειρά του.
Εσείς κύριε Αρζόγλου, τι θα λέγατε σε έναν νέο ηθοποιό; Σε έναν άνθρωπο που επιθυμεί να ασχοληθεί με τον χώρο της υποκριτικής; Μια κοπέλα, ένα αγόρι…
Καταρχήν να μη φοβούνται την ελευθερία. Γιατί ζούμε σε ένα κράτος, δεν τολμώ να το πω έθνος (επεμβαίνει ο κ. Βαλαβανίδης: «ανελεύθερο») (και θα συνεχίσει ο κ. Αρζόγλου): Ένα κράτος το οποίο είναι «σχιζοειδές». Δηλαδή από τη μια μεριά είναι -υποτίθεται ότι είναι- πάρα πολύ ελεύθερο και φιλελεύθερο. Αλλά από γεννησιμιού του το κράτος αυτό παριστάνει το φιλελεύθερο κουτσαβάκι που κάνει ό,τι θέλει και φοβάται να κάνει ό,τι θέλει. (Επεμβαίνει και πάλι ο κ. Βαλαβανίδης: «Φοβάται να επιβάλει κυρώσεις για δυστυχήματα τρένου. Φοβάται») (και συνεχίζει ο κ. Αρζόγλου): O Xρήστος το έκανε λίγο πιο συγκεκριμένο. Αυτό που λέω, περίπου δηλαδή αυτό που λέω, όπως και να σας φανεί, νομίζω ότι προλάβαμε να γίνουμε κράτος προτού γίνουμε έθνος.
Νιώθω κύριε Βαλαβανίδη ότι θέλετε κι εσείς να εκφράσετε τη δική σας άποψη…
Την είπα. Συμπληρώνοντας απάντησα. Το κράτος αυτό φοβάται, πραγματικά φοβάται για τις συνέπειες, για να βάλει το χέρι στη τσέπη περισσότερο κ.λπ. Φοβάται να προστατέψει το κοινό από περίεργα δυστυχήματα όπως -κορυφαίο- το τρένο των Τεμπών.
Κώστας Αρζόγλου: Να το πω και πιο συγκεκριμένα; Γιατί ίσως ήταν και λίγο θεωρητικός ο τρόπος μου. Είναι ένα κράτος το οποίο κάνει «μαγκιές» και δεν «κοτάει» ταυτόχρονα. Αυτή είναι η σχιζοφρένεια. Κάνει τον μάγκα και ταυτόχρονα δεν «κοτάει». Δεν «κοτάει»… Αυτή είναι η λέξη.
Κύριε Αρζόγλου, ξέρω καλά πως έχετε γεννηθεί και έχετε μεγαλώσει στο Μαρούσι. …
Στο Μαρούσι έμαθα ποδήλατο, εκεί είναι το σόι μου, εκεί ερωτεύτηκα, εκεί κυνηγούσα κοπελίτσες… Εκεί έζησα τα ωραία βούτυρα και τυριά της UNRRA. Δεν την ξέρετε εσείς την UNRRA, το τυρί και το βούτυρο που μας έδινε η Αμερική. Τα Ηνωμένα Έθνη. Και ήταν το ωραιότερο πράγμα που έχω φάει. Πραγματικά.
Χρήστος Βαλαβανίδης: Ένα κίτρινο τυρί. Ένα κίτρινο βούτυρο. Το βούτυρο παχύ και αυτό. Και αλατισμένο.
Κώστας Αρζόγλου: Εκεί, εκεί, στο Μαρούσι εκεί. Στο σταθμό, τριγύρω εκεί.
Άρα το Μαρούσι το αγαπάτε πάρα πολύ…
Έχει ωραίες κοπέλες!
Κλείνοντας, τελικά ηθοποιός σημαίνει φως;
Πάνος Σκουρολιάκος: Tι σημαίνει ηθοποιός; Να πάμε εκεί. Διότι έχει… κακοπάθει η συντεχνία. Από αυτόκλητους ηθοποιούς. Οι οποίοι αποφάσισαν μόνοι τους ότι είναι ηθοποιοί… Χωρίς να βασανιστούν, χωρίς να πασχίσουν. Και κατά τα άλλα ηθοποιός σημαίνει φως. Δηλαδή, ο ηθοποιός θα φέρει φως στην κοινωνία; Όχι, ο ηθοποιός μέσα από τη δουλειά του στο θέατρο προσπαθεί να αλλάξει τους ανθρώπους και έτσι οι άνθρωποι μπορεί να αλλάξουν την κοινωνία και τον κόσμο.
Χρήστος Βαλαβανίδης: Τι να σας πω; Το γνωστό ότι «ηθοποιός σημαίνει φως», δεν υπάρχει, δεν ισχύει. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ηθοποιός ως επάγγελμα, είναι λειτούργημα. Πρέπει να είναι λειτούργημα. Και είναι λειτούργημα γι’ αυτούς που το ασκούν σωστά. Δεν εξαιρώ κανέναν μας από εδώ. Από τους τρεις μας δεν εξαιρώ κανέναν. Είμαστε τρεις που ασκούμε ένα λειτούργημα. Όπως είναι το λειτούργημα του δάσκαλου, του καθηγητή, του γιατρού. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό. Και δεν πρέπει να το ξεχνάει και το κοινό. Και εδώ σε αυτή την παράσταση το διαπιστώσαμε. Δεν το ξεχνάει ότι κάνουμε λειτούργημα. Γιατί τα σχόλια που ακούμε στο τέλος, ανήκουν μόνο σε λειτούργημα. Και όχι σε επάγγελμα απλώς.
Κώστας Αρζόγλου: Θα ήθελα να προσθέσω κάτι, όσο και αν φαίνεται διαφορετικό από αυτά που λέει ο Χρήστος. Ο ηθοποιός είναι φως. Είναι ένας διακόπτης. Όταν έχουμε σκοτάδι σε ένα δωμάτιο, ανάβουμε το φως και εξαρτάται τι επίπλωση έχει μέσα. Αν είναι άδειο το δωμάτιο, θα είναι άδειο ό,τι φως και να του ρίξει κανείς. Αν έχει επίπλωση θα φανεί η επίπλωση. Ό,τι έχει μέσα. Ο ηθοποιός, λοιπόν, ανάβει τον διακόπτη, για να δούμε τι έχει μέσα…
INFO
«Ήρωες»
του Gerald Sibleyras
Πρωταγωνιστούν: Κώστας Αρζόγλου, Χρήστος Βαλαβανίδης, Πάνος Σκουρολιάκος
Πού: Κάτω Σκηνή «Από Μηχανής» Θεάτρου, Ακαδήμου 13 Μεταξουργείο
Πότε: Κάθε Τετάρτη στις 21:00 & Κυριακή στις 20:30, Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00
Διάλειμμα: Υπάρχει διάλειμμα 10 λεπτών
Εισιτήρια: 18 € (κανονικό), 15 € (65+, ΑμεΑ, άνεργοι, φοιτητές)
Προπώληση: More.com
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210 523209