Η υπεύθυνη στάση των επιχειρήσεων απέναντι στο περιβάλλον αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για τη βιωσιμότητα, τη φήμη και την εξωστρέφειά τους, ενώ η μετάβασή τους προς πιο βιώσιμη λειτουργία συνδέεται όλο και περισσότερο με την αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας και τη συμμετοχή τους σε διεθνείς αλυσίδες αξίας.
Το 20% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα ήδη κάνουν πράξη αυτή τη σύνδεση, το 44% θέτει κριτήρια περιβαλλοντικής βιωσιμότητας σε προμηθευτές και συνεργάτες, ενώ το 62% των προσωπικών επενδυτών λαμβάνουν υπόψη περιβαλλοντικούς παράγοντες στις αποφάσεις τους.
Παράλληλα, πάνω από το 80% των καταναλωτών θεωρούν σημαντικό για τις επιχειρήσεις να σχεδιάζουν περιβαλλοντικά βιώσιμα προϊόντα ενώ και η Ε.Ε., στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ψηφιακής δεκαετίας, προτρέπει το συγκερασμό της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης ως αλληλοσυμπληρωνόμενες και αλληλοενισχυόμενες διαδικασίες. H ευρεία εφαρμογή ψηφιακών τεχνολογιών υπολογίζεται πως μπορεί να μειώσει έως 45% το περιβαλλοντικό αποτύπωμα σε ολόκληρο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Ο Οδηγός «Ψηφιακές τεχνολογίες για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος» του ΣΕΒ έχει ως στόχο να παρουσιάσει τα οφέλη από την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, τις επιχειρηματικές αποφάσεις που απαιτούνται, αλλά και τα ψηφιακά εργαλεία που μπορούν να αξιοποιήσουν για να μειώσουν ακόμα περισσότερο το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Τέσσερις κρίσιμες διαστάσεις για τη διοίκηση κάθε επιχείρησης
Η αποδοτική αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων και τεχνολογιών αιχμής για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος έχει στον πυρήνα της:
- Στρατηγική δέσμευση για την υιοθέτηση ψηφιακών λύσεων
- Απρόσκοπτη ροή και αποτελεσματική αξιοποίηση του συνόλου των δεδομένων της επιχείρησης
- Επενδύσεις σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες
- Συστηματική συμμόρφωση με κανονιστικά πλαίσια και ESG (κατευθυντήριες αρχές, νομοθετικές πρωτοβουλίες και υποχρεώσεις δράσης)
Περιβαλλοντικά οφέλη
- Κατά τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη προϊόντων, όπου καθορίζεται το 80% του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος, μπορεί να επιτευχθεί μείωση έως και 30% στις εκπομπές ΑτΘ στον κύκλο ζωής τους και μέχρι 90% λιγότερα απόβλητα.
- Κατά τη διαδικασία εφοδιασμού και προμήθειας υλικών (sourcing), που μπορεί να παράγει το 70% των συνολικών εκπομπών ΑτΘ μιας επιχείρησης, η ιχνηλασιμότητα υλικών διευκολύνει την επαναχρησιμοποίησή τους σε όλα τα στάδια παραγωγής και μπορεί να μειώσει τις ανάγκες ενέργειας έως 85%.
- Κατά τη διαχείριση υδάτινων πόρων, το 20% των οποίων αναλώνεται από την παγκόσμια βιομηχανία, μπορεί να εξοικονομηθεί 10%-20% του νερού, και να επαναχρησιμοποιηθεί για δευτερεύουσες χρήσεις.
- Κατά τις διοικητικές διαδικασίες, με μέσο όρο 25 εκτυπώσεις καθημερινά ανά εργαζόμενο, ο περιορισμός των έγχαρτων διαδικασιών αντιστοιχεί στην εξοικονόμηση 21 εκ. τόνων χαρτιού, δηλαδή περίπου 110 εκ. δέντρων.
- Κατά τις διαδικασίες παραγωγής, που συντελούν στο 20% των συνολικών εκπομπών CO2 και το 54% της κατανάλωσης ενέργειας, ψηφιακά εργαλεία μπορούν να μειώσουν 5% τις εκπομπές ΑτΘ, να εξοικονομήσουν 10% περισσότερη ενέργεια, και να επεκτείνουν μέχρι 60% τον κύκλο ζωής του εξοπλισμού.
- Κατά τη διαχείριση αποβλήτων παραγωγής, που προκύπτουν από την αναποτελεσματική χρήση υλικών, ενέργειας και νερού και την περιορισμένη κυκλικότητα, οι τεχνολογικές λύσεις μπορούν να συμβάλλουν στην εξοικονόμηση πρώτων υλών αξίας €630 δισεκ. για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.
- Κατά τις επίγειες μεταφορές και μετακινήσεις εμπορευμάτων, που παράγουν πάνω από το 1/3 των εκπομπών CO2, η παρακολούθηση του στόλου σε πραγματικό χρόνο και η προσαρμογή δρομολογίων και ταχύτητας, μπορεί να μειώσει έως 15% το συνολικό αποτύπωμα και έως 8% τις εκπομπές ΑτΘ μιας επιχείρησης.
- Κατά τη διαχείριση εμπορικών και βιομηχανικών κτιριακών εγκαταστάσεων, στις οποίες αντιστοιχεί το 35% της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, και μέχρι 25% των απωλειών ενέργειας στα εμπορικά κτίρια, η κατανάλωση ενέργειας μπορεί να μειωθεί 30%-50%, και οι εκπομπές ΑτΘ έως και 7%.
- Κατά τον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης, που υποστηρίζεται από πληροφοριακά συστήματα σημαντικής υπολογιστικής ισχύος και ενεργειακής κατανάλωσης, η μετάβαση στο Cloud μειώνει έως 65% την κατανάλωση ενέργειας και κατά 84% τις εκπομπές CO2.
Ψηφιακές λύσεις βελτίωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος
- Υπολογιστικό Νέφος (cloud)
- Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things – IoT)
- Data Analytics
- Συστήματα Διαχείρισης Εγγράφων (Document Management Systems DMS)
- Συστήματα Διαχείρισης Κτιρίων (Building Management Systems)
- Συστήματα Διαχείρισης Ενέργειας (Energy Management Systems)
- Συστήματα Διαχείρισης Στόλου (Fleet Management Systems)
- Τηλεματική (Telematics)
- Εργαλεία Αυτόματης Ανίχνευσης και Διάγνωσης Βλαβών (Automatic Fault Detection and Diagnosis AFDD)
- Ρομποτική Αυτοματοποίηση Διαδικασιών (Robotic Process Automation – RPA)
- Ψηφιακά δίδυμα (Digital twins)
- 3D modelling
- 3D printing
- Συστήματα ιχνηλασιμότητας και διαχείρισης επιστροφών με βάση τις Αλυσίδες Συστοιχιών (Blockchain / Digital Ledger Technologies)
- Smart Grids
- Μηχανική μάθηση (Machine Learning)
- Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence AI)
Ο Οδηγός «Ψηφιακές τεχνολογίες για επιτυχημένη πράσινη μετάβαση» αναπτύχθηκε από την Επιτροπή Ψηφιακής Οικονομίας του ΣΕΒ, με την ειδικότερη συνδρομή των Dataphoria, Eurobank Α.Ε., Siemens, Uni Systems, Yodiwo, Όμιλος Μυτιληναίου και Όμιλος ΟΤΕ.
