Γράφει ο
Φοίβος Κλόκκαρης
Αντιστράτηγος ε.α.
Στην τριμερή διάσκεψη της Νέας Υόρκης την 16η Οκτωβρίου 2024, καθορίστηκαν τα βήματα για την προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών λύσης του Κυπριακού. Το μέλλον των συνομιλιών, αν επαναρχίσουν, προδιαγράφεται δυσοίωνο, αφού στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων οι δύο λύσεις είναι τουρκικών όρων. Η ΔΔΟ η οποία υποστηρίζεται από την Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ), και η λύση δύο κρατών που υποστηρίζεται από την Τουρκία. Στρατηγικός στόχος της Τουρκίας που τέθηκε από τη δεκαετία του 1950 (Εκθέσεις Νιχάτ Ερίμ, σχέδιο επανάκτησης Κύπρου)είναι ο έλεγχος όλης της Κύπρου, που υλοποιείται σταδιακά και μεθοδικά.
Η Τουρκία με τη θέση της για λύση δύο κρατών δεν εννοεί δύο ανεξάρτητα κράτη, αλλά συνομοσπονδία δύο κρατιδίων εκ των οποίων το ΤΚ να είναι οιονεί επαρχία της (πλειοψηφία Τούρκων εποίκων, διμερείς συμφωνίες εξάρτησης) και το ΕΚ να είναι αφοπλισμένο. Η Τουρκία μέσω του ΤΚ κρατιδίου και της συνομοσπονδιακής ομπρέλας, θα επιβάλλει τις πολιτικές αποφάσεις στο Κυπριακό κράτος και θα αποκτήσει τον έλεγχό του. Η λύση ΔΔΟ, είναι ουσιαστικά συγκαλυμμένη μορφή συνομοσπονδίας δύο κρατών. Αυτό συνάγεται από τα συμφωνηθέντα (συγκλίσεις) των συνομιλιών, που αποτελούν το «κεκτημένο των συνομιλιών», το οποίο αποτελεί τη βάση επί της οποίας η Κυπριακή κυβέρνηση, επιδιώκει την επανέναρξη των συνομιλιών.
Οι συγκλίσεις των συνομιλιών, όσες τουλάχιστον γνωρίζουμε από διαρροές στα ΜΜΕ (όπως το 77 σελίδων έγγραφο 30.4.2013 των συγκλίσεων Ντάουνερ 2008-2012 και άλλα έγγραφα) καθώς και από τα κοινά ανακοινωθέντα Χριστόφια – Ταλάτ και Αναστασιάδη – Έρογλου 23.5.2008 και 11.2.2014 αντίστοιχα, δεν ικανοποιούν τις βασικές απαιτήσεις για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού. Οι συγκλίσεις είναι ουσιαστικά οι δικές μας υποχωρήσεις, η εφαρμογή των οποίων θα καταλύσει την ΚΔ, θα νομιμοποιήσει τη διχοτόμηση και θα επεκτείνει τον τουρκικό έλεγχο σε όλη την Κύπρο.
Η κυπριακή κυβέρνηση οφείλει να ενημερώσει επίσημα τον λαό, για τα συμφωνηθέντα (συγκλίσεις) των συνομιλιών. Είναι αδικαιολόγητο, με την επίκληση του απορρήτου των συνομιλιών, να μην ενημερωθεί ο λαός. Τα θέματα των συγκλίσεων είναι γνωστά στα Ηνωμένα Έθνη, την Τουρκία και τη Βρετανία και δεν τίθεται θέμα εθνικής ασφάλειας.
Οι συγκλίσεις που γνωρίζουμε δεν διαφέρουν πολύ από τις διατάξεις του σχεδίου Ανάν, αφού ουσιαστικά νομιμοποιούν τα τετελεσμένα της παράνομης τουρκικής εισβολής και κατοχής. Παραβιάζουν την ενότητα του κράτους και τα ανθρώπινα δικαιώματα (ατομικής ιδιοκτησίας, εκλέγειν – εκλέγεσθαι, ελεύθερης εγκατάστασης) με την επιβολή εδαφικών ζωνών με εγγυημένες πλειοψηφίες κατοίκων και περιουσιών, την ασφάλεια με τη στέρηση του δικαιώματος του κυπριακού κράτους να έχει ένοπλες δυνάμεις και την πολιτική βιωσιμότητα με την καταστρατήγηση της δημοκρατικής αρχής της πλειοψηφίας στη λήψη αποφάσεων (δικαίωμα ΒΕΤΟ στους Τουρκοκύπριους, το οποίο μετονομάστηκε σε μια θετική ψήφο), που θα οδηγεί σε αναρίθμητα αδιέξοδα. Mηχανισμός επίλυσης αδιεξόδων (όπως οι τρεις ξένοι δικαστές στο σχέδιο Ανάν), που ακόμα αναζητείται για τη ΔΔΟ, παραβιάζει την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Καμιά σύγχρονη δημοκρατία δεν έχει ούτε χρειάζεται αυτόν τον μηχανισμό επειδή τηρείται η αρχή της πλειοψηφίας στη λήψη αποφάσεων και δεν προκαλούνται αδιέξοδα. Παραβιάζονται και οι αρχές της λειτουργικότητας και της οικονομικής και δημογραφικής βιωσιμότητας με τη συγκρότηση πολύπλοκου, διχοτομικού και δυσλειτουργικού κράτους, με δαιδαλώδεις διαδικασίες, δυαρχία αξιωματούχων και ανεξέλεγκτη ροή Τούρκων εποίκων. Ακόμα και στον ορισμό της μιας κυριαρχίας και ιθαγένειας του κράτους, περιλήφθηκαν διχοτομικά στοιχεία (κοινό ανακοινωθέν Αναστασιάδη – Έρογλου 11.2.2014). Είναι πολύ ανησυχητικό ότι η κυπριακή κυβέρνηση και οι ηγεσίες των περισσοτέρων πολιτικών κομμάτων, εμμένουν στη λύση της ΔΔΟ, παρά το γεγονός ότι την έχει απορρίψει ο Κυπριακός Ελληνισμός με δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν το 2004 (ποσοστό 76%) και παρά το γεγονός ότι οι συγκλίσεις, δεν πληρούν τις απαιτήσεις συγκρότησης ενός κανονικού δημοκρατικού κράτους, αφού θα αδυνατεί να λαμβάνει αποφάσεις, θα αναβιώσει ο εφιάλτης του ΒΕΤΟ των Τουρκοκυπρίων της δεκαετίας του 1960 και θα παραλύσει το κράτος ή θα αναγκασθεί σε υποταγή προς τις τουρκικές απαιτήσεις.
Απαιτείται επίσημη ενημέρωση του λαού για τις συγκλίσεις. Μόνο τότε θα έχουμε αφύπνισή του και διάλυση των ψευδαισθήσεων που του καλλιέργησαν ότι η ΔΔΟ επανενώνει την Κύπρο και ότι δεν είναι το σχέδιο Ανάν. Μόνο τότε θα συνειδητοποιήσει ότι η ΔΔΟ εξυπηρετεί τον στρατηγικό στόχο της Τουρκίας για έλεγχο όλης της Κύπρου. Τα ψηφίσματα του ΣΑ /ΟΗΕ (649/1990,716/1991,750/1992), στα οποία περιλήφθηκε η λύση ΔΔΟ, δεν πρέπει να μας δεσμεύουν, επειδή ο λαός το 2004 απέρριψε με δημοψήφισμα αυτή τη λύση και δεν θα έπρεπε να υποστηρίζεται πλέον.
Αν η Κύπρος σήμερα είχε πολίτευμα ΔΔΟ, η Τουρκία μέσω του ΒΕΤΟ των ΤΚ, θα επέβαλλε τις πολιτικές αποφάσεις στο κυπριακό κράτος, το οποίο δεν θα είχε δυνατότητα να ακολουθεί ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, προς την οποία αντιτίθεται σφόδρα η Τουρκία, όπως η στρατηγική συνεργασία που έχει σήμερα η Κύπρος με φίλες χώρες στους τομείς της ασφάλειας, άμυνας, ενέργειας και η συμμετοχή της στα προγράμματα Eastmed, Intrconnector κ.ά. Η λύση ΔΔΟ θα εκμηδενίσει τον ρόλο της Κύπρου στην περιοχή προς όφελος της Τουρκίας και σε βάρος των συμφερόντων Κύπρου – Ελλάδας καθώς και των στρατηγικών εταίρων τους, όπως Γαλλίας, ΗΠΑ, Ισραήλ, Αιγύπτου.
Είναι αδήριτη ανάγκη να αλλάξουμε πολιτική στο Κυπριακό και αυτό προϋποθέτει αφύπνιση του λαού, για να ασκήσει καθοριστική επιρροή στις αποφάσεις της κυπριακής ηγεσίας, να προχωρήσει σε ριζική αναθεώρηση θέσεων ήτοι: (1) να απορριφθεί η ΔΔΟ και να γίνει επαναφορά του Κυπριακού στην ορθή βάση του, ως θέμα εισβολής, κατοχής, εποικισμού, εθνοκάθαρσης, (2) να ενδυναμωθεί η εθνική ισχύς της Κυπριακής Δημοκρατίας και ιδιαίτερα η στρατιωτική, όπως έπραξε η Ελλάδα, να συνάψουν οι δύο χώρες αμυντική συμμαχία και να αξιοποιήσουν πλήρως τις στρατηγικές συνεργασίες τους με ισχυρές φίλες χώρες, (3) να επικεντρωθεί ο αγώνας του Ελληνισμού με όλα τα πολιτικά, διπλωματικά και νομικά μέσα στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου στην Κύπρο ήτοι: τερματισμός της παράνομης τουρκικής κατοχής, με την απομάκρυνση των κατοχικών στρατευμάτων και εποίκων, διάλυση της «ΤΔΒΚ», επιστροφή των προσφύγων, επανενσωμάτωση των κατεχομένων, (4) να γίνει εκσυγχρονισμός του δοτού συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας με την απαλλαγή του από τα δυσλειτουργικά και διχοτομικά στοιχεία, που επέβαλαν η Τουρκία και η Βρετανία και να καταργηθούν οι εγγυήσεις και τα επεμβατικά δικαιώματα, (5) να εφαρμοσθεί σε όλη την Κύπρο το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και η αρχή «ένας άνθρωπος μια ψήφος».