Ελένη Κονιαρέλλη – Σιακή
Βαδίζοντας στους δρόμους της χριστουγεννιάτικης Αθήνας σταματώ συχνά μπροστά στις όμορφες βιτρίνες των καταστημάτων για να θαυμάσω το στολισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο, που στέκεται αγέρωχο στη μέση της βιτρίνας γεμάτο φωτεινά λαμπιόνια, έξυπνα παιχνίδια που λένε τα κάλαντα κρεμασμένα με προσοχή και τάξη στα καταπράσινα κλαδιά του δέντρου, και αμέτρητα φωτάκια με πολλά διαφορετικά χρώματα που αναβοσβήνουν γρήγορα και ρυθμικά από την κορυφή μέχρι τη βάση, μοιράζοντας πλούσιο φως σε κύματα απρόσμενης λάμψης σε όλο τον χώρο του καταστήματος, που κάνει τη νύχτα να μοιάζει με ηλιόλουστη ημέρα.
Στη βάση του στολισμένου χριστουγεννιάτικου δέντρου, είναι τοποθετημένη, μέσα στη σπηλιά της Θείας Γέννησης, η ξύλινη φάτνη, γεμάτη με παχύ κίτρινο άχυρο, και επάνω σ’ αυτό είναι το Θείο Βρέφος τυλιγμένο με λευκά σπάργανα. Κοιτάζει γλυκά και αθώα την Παναγία, και μετά τα ζώα που τούτη την ώρα με την ανάσα τους του προσφέρουν γαλήνια ζεστασιά. Ύστερα τα ματάκια του στρέφονται απορημένα στους λευκόφτερους αγγέλους, που φτερουγίζουν ανάμεσα σε ουρανό και γη ψάλλοντας ύμνους χαράς, για να μάθει όλος ο κόσμος τη χαρμόσυνη είδηση της Γέννησης του Θεανθρώπου.
Εκείνο όμως που μου έκανε μεγάλη εντύπωση, ήταν ο στολισμός της βιτρίνας γύρω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, που έκανε τον χώρο να μοιάζει με ολάνθιστο ανοιξιάτικο κήπο. Πολλές όμοιες γλάστρες, μ’ ένα φυτό με κατακόκκινα βελούδινα φύλλα, τοποθετημένες η μια δίπλα στην άλλη, σε ταξίδευαν σ’ έναν ονειρεμένο κόκκινο ανθώνα που δεν χόρταινες να τον θαυμάζεις. Όμως και στην είσοδο, και στην έξοδο, αλλά και στο πεζοδρόμιο έξω από πολλά καταστήματα, πρόσεξα ότι πολλές γλάστρες μικρές και μεγαλύτερες, φορτωμένες όλες με τα κόκκινα λουλούδια τους, με κοίταζαν προκλητικά σαν κάτι ήθελαν να μου πουν. Γύρισα στην κυρία που στεκόταν δίπλα μου, και τη ρώτησα:
– Ξέρετε πώς λέγεται αυτό το κόκκινο λουλούδι στη βιτρίνα;
Μου απάντησε αμέσως:
– Βέβαια και ξέρω. «Αλεξανδρινό» το λένε…
Έτσι γνώρισα το «Αλεξανδρινό», το λουλούδι των Χριστουγέννων! Είναι ένα εντυπωσιακό φυτό, με πανέμορφα κόκκινα φύλλα, που το συναντούμε παντού την περίοδο των Χριστουγέννων. Έχει πολλά ονόματα. Εκτός από «Αλεξανδρινό», λέγεται και «Χριστολούλουδο», και «Λουλούδι των Χριστουγέννων», και «Λουλούδι της Άγιας Νύχτας», και «Αστέρι της Βηθλεέμ» και «Αστέρι των Χριστουγέννων» κ.ά. Είναι αναπόσπαστο στοιχείο της χριστουγεννιάτικης ατμόσφαιρας, και αποτελεί θα λέγαμε το «σήμα κατατεθέν» των εορτών των Χριστουγέννων.
Το παράξενο είναι, ότι αυτά που θεωρούμε ότι είναι τα κόκκινα άνθη του φυτού, είναι απλά τα φύλλα του, που φυτρώνουν λευκά στο βλαστό του, και όσο μεγαλώνουν παίρνουν αυτό το υπέροχο κόκκινο χρώμα. Τα άνθη του είναι μικρά και λευκά και βρίσκονται ψηλά στην κορυφή του βλαστού, προστατεύονται δε από τα φύλλα του, που όπως είπαμε στην αρχή είναι λευκά και σιγά-σιγά γίνονται κόκκινα και λέγονται «βράκτεια». Αλλά για να γίνουν όλα αυτά, «σκιάζουμε» το φυτό δύο μήνες πριν από τα Χριστούγεννα με κάποιο μαύρο πανί για να είναι έτοιμα και κόκκινα τα φύλλα του στην ώρα που πρέπει.
Το «Αλεξανδρινό» κατάγεται από τα τροπικά δάση του Μεξικού, και είναι γνωστό με το όνομα «ποϊνσέτια». Το όνομά του το πήρε από τον πρώτο πρέσβη των Η.Π.Α. στο Μεξικό Joel Robert Poinsett, που όταν επισκέφτηκε την πόλη Taxco στο Μεξικό το 1828, μαγνητίστηκε από τα εντυπωσιακά κόκκινα φυτά και έστειλε κάποια μοσχεύματα στη Β. Αμερική, και σταδιακά έγινε το φυτό «σύμβολο των Χριστουγέννων» σε όλο τον κόσμο. Όμως η ομορφιά του «Αλεξανδρινού» δεν σταματά μόνο στα Χριστούγεννα (που σημειώνει πολύ μεγάλες πωλήσεις), αλλά και όλο τον χρόνο, δεδομένου ότι μπορούμε να το διατηρήσουμε ως «καλλωπιστικό φυτό» εξωτερικού χώρου, που φτάνει τα 3 μέτρα.
Για το «Αλεξανδρινό» γράφτηκαν και ειπώθηκαν πολλοί μύθοι και ιστορίες. Τον 14ο -16ο αιώνα οι Αζτέκοι θεωρούσαν ότι αυτό το φυτό ήταν θείο και άρρηκτα συνδεδεμένο με θεϊκή υπόσταση.
• Μια άλλη ιστορία μάς μιλά για την Πεπίτα, ένα μικρό κορίτσι που ξεκίνησε μαζί με τον αδελφό της να πάει να προσκυνήσει τον Χριστό. Όμως πλησιάζοντας τη φάτνη, με θλίψη διαπίστωσε ότι δεν έχει τίποτα σημαντικό να του προσφέρει. Τα μάτια της γέμισαν δάκρυα, και τα μάγουλά της κοκκίνισαν από τη στεναχώρια. Τότε ο αδελφός της τη συμβούλευσε να κόψει από τον αγρό που ήταν μπροστά της ένα μπουκέτο πλατιά πράσινα φύλλα, να προσευχηθεί και να τα προσφέρει στον μικρό Χριστό.
Όταν έφτασε μπροστά στη φάτνη, όλοι είδαν έκπληκτοι ότι το μπουκέτο με τα πράσινα φύλλα που κρατούσε η Πεπίτα στα χέρια της, σιγά-σιγά έγιναν κόκκινα πανέμορφα λουλούδια, όπως ήταν κόκκινα και τα μάγουλά της από τη ντροπή. Αυτά τα λουλούδια ήταν τα «Αλεξανδρινά», που όλοι πίστευαν στη θεϊκή τους δύναμη!
Σήμερα το «Αλεξανδρινό» ή «Το λουλούδι των Χριστουγέννων», καλλιεργείται σε μια σειρά από διαφορετικά χρώματα, σχήματα, και με άλλες νέες ποικιλίες να προσθέτουν οι καλλιεργητές κάθε χρόνο. Το βρίσκουμε, είτε με το φλογερό του κόκκινο χρώμα, ή με ένα γλυκό ροζ, ή με εντυπωσιακό φούξια, ή με φωτεινό κίτρινο, ή με κρεμ, ή με λευκό, ή ακόμα ένα δίχρωμο με πιτσιλιές, …ή όποιο χρώμα είναι αυτό που ικανοποιεί τα γούστα και τις προτιμήσεις κάθε ανθρώπου.
Μια όμορφη γλάστρα με ένα υπέροχο «Αλεξανδρινό» γεμάτο κατακόκκινα λουλούδια, θεωρείται ότι είναι ιδανικό δώρο για τους συγγενείς και τους φίλους μας, γιατί, εκτός από την φωτεινή εικόνα του η οποία θα λάμπει στο σπίτι, θα αντιπροσωπεύει εκτίμηση και ευγνωμοσύνη προς τα αγαπημένα μας πρόσωπα.