«Ανακάλυψη είναι ένα τυχαίο γεγονός που συναντά
ένα προετοιμασμένο μυαλό»
Albert von Szent- Gyorgyi
O Κώστας Κάπος είναι Μηχανολόγος – Ενεργειακός Μηχανικός, κάτοχος τίτλων BSc in Thermal & Environmental Engineering & MS in Mechanical Engineering από το University of Illinois των ΗΠΑ.
Τακτικό μέλος των επαγγελματικών ενώσεων ASME, SAE, ASHRAE και ΤΕΕ, κάτοχος πιστοποίησης Professional Engineer, πιστοποιημένος Ενεργειακός Επιθεωρητής, κάτοχος επίσης Μελετητικού Πτυχίου Ηλεκτρομηχανολογικών και Περιβαλλοντικών Έργων.
Έχει συμμετάσχει ως εισηγητής σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, κυρίως σε θέματα ενεργειακού σχεδιασμού, διαδικασιών καύσεων καθώς και αρχιτεκτονικού / αστικού φωτισμού.
Έχει σχεδιάσει και επιβλέψει τον φωτισμό στα εμβληματικότερα κλασικά και μεσαιωνικά μνημεία της χώρας (μνημεία Ακρόπολης, Ελευσίνας, Κάστρο Πατρών, λιμένας Ναυπάκτου, Ροτόντα, κ.λπ.), καθώς και τον φωτισμό στους πιο σημαντικούς ελληνικούς αστικούς χώρους (Πεδίον Άρεως, Λυκαβηττός κ.λπ.).
Για το επιστημονικό του έργο έχει καταχωρηθεί στο Who-is-Who in Science & Engineering.
Συνέντευξη Βίβιαν Mαργέλλου
Ταλέντο, γνώσεις ή τύχη;
Ιδανικά, συνδυασμός και των τριών! Αν ήμουν κυνικός θα σας έλεγα η τύχη. Ωστόσο έχω γνωρίσει πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι ανήκουν σε υποπεριπτώσεις.
Για παράδειγμα και δη επαγγελματίες, που με γνώσεις και σκληρή δουλειά πέτυχαν πολλά περισσότερα από τους ταλαντούχους.
Όπως επίσης τυχερούς που δεν χρειάστηκε να δουλέψουν ιδιαιτέρως σκληρά ή και άριστους γνώστες των αντικειμένων τους, οι οποίοι όμως δεν αξιοποίησαν κατάλληλα ούτε τις γνώσεις ούτε τα ταλέντα τους. Το ταλέντο είναι μεν «γκολ από τα αποδυτήρια», η συνέχεια όμως είναι ανήφορος, απαιτεί αντοχή, διάρκεια και ιδανικά τύχη.
Πρόσφατα συμμετείχατε στον δημόσιο διάλογο για την τραγωδία των Τεμπών. Τελικά τι μάθαμε από τη διαχείριση των πολυάριθμων πορισμάτων; Υπάρχει κουλτούρα εμπειρογνωμοσύνης στην Ελλάδα;
Δυστυχώς το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών πήρε τόσο μεγάλες πολιτικές διαστάσεις, που η όποια επιστημονική ανάλυση και συμπέρασμα «μπαζώθηκαν» κάτω από τον φανατισμό και τις προσωπικές αντιλήψεις του κοινού, που δεν ενδιαφέρεται για την αλήθεια, αλλά για τις απαντήσεις που θα ικανοποιήσουν τις προειλημμένες εκτιμήσεις και απόψεις.
Έχουμε δει σε άλλα σοβαρά δυστυχήματα, εκεί όπου δεν είχαν πολιτικές προεκτάσεις, ότι οι αρμόδιοι μηχανικοί – πραγματογνώμονες έκαναν εξαιρετική δουλειά, η οποία έγινε αποδεκτή τόσο από τον κόσμο, όσο και από τη Δικαιοσύνη, ως αδιαμφισβήτητη.
Συνεπώς θα έλεγα ότι ναι, στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι πραγματογνωμοσύνες που διενεργούνται είναι ορθές και τεχνικά άρτιες, αν και δεν υπάρχουν μεγάλες εταιρείες γι’ αυτόν τον σκοπό, αλλά συνήθως καλοί συνάδελφοι που έχουν στρέψει προς εκείνη την κατεύθυνση τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες.
Όμως, στην περίπτωση των Τεμπών, παρατηρούμε ότι έχουν μαζευτεί κάποιοι «τεχνικοί σύμβουλοι», οι οποίοι συνεπικουρούμενοι από λαϊκιστές πολιτικούς, ανέπτυξαν ένα αφήγημα που λόγω της τραγικότητας του συμβάντος, για μεγάλο χρονικό διάστημα δόθηκε στο κοινό ως η μοναδική εξήγηση των γεγονότων. Και βέβαια, παράλληλα, ακούμε και διαβάζουμε στον Τύπο για επίορκους ιατροδικαστές οι οποίοι αλλοίωσαν τα ευρήματά τους, κάποιοι μάλιστα είναι υπόδικοι, συνεπώς η όποια κουλτούρα στην οποία αναφέρεστε είναι ευάλωτη στη χώρα μας, σε ιδεοληψίες αλλά και διαφθορά.
Απλά και κατανοητά ώστε να μπορούν να συμμετέχουν όλοι ακόμη και σε μια ειδική συζήτηση ή αυστηρά επιστημονικά;
O επιστήμονας, ο μηχανικός εν προκειμένω, όταν έρχεται σε επαφή με ανθρώπους που δεν διαθέτουν ένα αντίστοιχο επιστημονικό υπόβαθρο, προσπαθώντας να τους παρουσιάσει κάποια στοιχεία ή ευρήματα, πρέπει να γίνεται όσο μπορεί πιο κατανοητός, χωρίς να απεμπολεί την ακεραιότητα των θέσεών του.
Είναι μια λεπτή άσκηση ισορροπίας ανάμεσα στην ανάγκη να γίνει κατανοητός και στην επιστημονική δεοντολογία που πολλές φορές δεν επιτρέπει «στρογγυλεμένες» θέσεις που θα ήταν πιο «εύπεπτες» από το ακροατήριο.
Δυστυχώς, στις «σκληρές» επιστήμες, οι οποίες διέπονται από φυσικούς νόμους και μαθηματικά, ο μη γνώστης δεν μπορεί να προσφέρει κάποια άποψη, όπως ίσως σε άλλες, κοινωνικές επιστήμες.
Φυσικά, ο εισηγητής ενός επιστημονικού θέματος στο ευρύτερο κοινό, πάντα θα πρέπει να έχει πίσω από τα απλά λόγια, όλα τα επιστημονικά στοιχεία που θα βοηθήσουν στη στήριξη των απόψεών του, όταν κληθεί να τις υπερασπιστεί απέναντι σε επιστήμονες με το ίδιο επίπεδο γνώσεων.
Η βασική αρχή για κάθε επιστήμονα, είναι να μην υποτιμά ποτέ την αντιληπτική ικανότητα του συνομιλητή του, τόσο για ηθικούς λόγους, όσο και για να προστατεύσει την αξιοπιστία του.
Μπορεί μια δημόσια συζήτηση αυτής της έκτασης και προβολής να αποπροσανατολίσει την επιστημονική τοποθέτηση;
Είναι κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο να προκαθορίσει κανείς, δηλαδή κατά πόσο η συμμετοχή του κοινού θα ωφελήσει έναν επιστημονικό διάλογο ή όχι. Εξαρτάται από το επίπεδο των γενικών γνώσεων που θα βοηθήσουν τον πολίτη να παρακολουθήσει τη συζήτηση – παρουσίαση και να θέσει και ο ίδιος καίριες ερωτήσεις
Σε ορισμένα φιλοσοφικά συστήματα, όπως ο ελευθεροτεκτονισμός, η «Σιωπή» που καλείται να ακολουθήσει ο νεοεισερχόμενος, δεν είναι κάποιο απαγορευτικό μέτρο, αλλά μια προτροπή να ακούει κανείς πράγματα στα οποία δεν έχει εξειδικευμένες γνώσεις, ώστε να καταφέρει πρώτα να τις εμπλουτίσει και έπειτα να είναι σε θέση να εκφέρει άποψη ή και να προβάλει τη δική του.
Σε κάποιο παλαιότερο κείμενό μου είχα αναφέρει:
• Το να γνωρίζει κανείς Πυρηνική Φυσική, είναι «πληροφορία».
• Το να μάθει πώς να κατασκευάζει μια πυρηνική βόμβα, είναι «γνώση», η οποία είναι η επεξεργασία της πληροφορίας.
• Το να μάθει να μη χρησιμοποιήσει ποτέ μια πυρηνική βόμβα, είναι «σοφία», η οποία προέρχεται από το πάντρεμα της γνώσης με τον ανθρωπισμό.
Το δαμάσατε το φως κύριε Κάπο;
Το φως δάμασε εμάς!