Επιμέλεια: Άγγελος Πολύδωρος
Ο 64χρονος Ιρανός σκηνοθέτης και αντιφρονών δημιουργός Τζαφάρ Παναχί κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα του φετινού Φεστιβάλ των Καννών, που ολοκληρώθηκε το Σάββατο 24/5/2025, για την ταινία «Ένα απλό ατύχημα». Ο Παναχί, που έχει συλληφθεί πολλές φορές με αφορμή τις ταινίες του, η τελευταία φορά που είχε βρεθεί στις Κάννες ήταν το 2003, για την ταινία «Πορφυρός Χρυσός».
«Το σημαντικότερο, είναι η ελευθερία της χώρας μας», είπε ο σκηνοθέτης, απευθυνόμενος στους συμπατριώτες του μέσω του Τύπου. «Νομίζω ότι είναι η στιγμή για να ζητήσω από όλους τους ανθρώπους, όλους τους Ιρανούς στο Ιράν και παντού στον κόσμο ένα πράγμα: ας βάλουμε στην άκρη όλα τα προβλήματα, όλες τις διαφορές μας, το σημαντικότερο αυτή τη στιγμή είναι η χώρα μας και η ελευθερία της», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η ταινία του, είναι ένα θρίλερ που επικεντρώνεται στο δίλημμα πρώην κρατουμένων, οι οποίοι μπαίνουν στον πειρασμό να εκδικηθούν τον βασανιστή τους. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια μελέτη για τη δικαιοσύνη και την εκδίκηση απέναντι στην αυθαιρεσία. Η ταινία γυρίστηκε παράνομα και με άκρα μυστικότητα, αφού ο σκηνοθέτης αρνήθηκε να ζητήσει την άδεια των ιρανικών αρχών για τα γυρίσματα, οι οποίες θα του την αρνούνταν. Να σημειωθεί ότι ο Τζαφάρ Παναχί είναι ο δεύτερος Ιρανός που κερδίζει Χρυσό Φοίνικα μετά τον Αμπάς Κιαροστάμι το 1997.
Το «Μεγάλο Βραβείο» (Grand Prix) του φετινού φεστιβάλ κέρδισε ο Νορβηγός Γιοακίμ Τρίερ για την ταινία «Συναισθηματική Αξία» (Sentimental Value), ενώ οι πολυβραβευμένοι αδελφοί Λικ και Ζαν-Πιερ Νταρντέν, οι οποίοι κατά το παρελθόν έχουν κερδίσει δύο φορές Χρυσό Φοίνικα, αυτή τη φορά κέρδισαν το βραβείο σεναρίου για τις «Νεαρές μητέρες».
Ο Γαλλοϊσπανός Ολιβιέ Λαξ και η Γερμανίδα Μάσα Σιλίνσκι μοιράστηκαν το βραβείο της Κριτικής Επιτροπής για τις ταινίες «Sirat» και «Sound of Falling» αντίστοιχα.
Η 23χρονη Γαλλίδα Νάντια Μελιτί κάνοντας το ντεπούτο της, απέσπασε το βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για τον ρόλο της στην ταινία «Η μικρή αδελφή» (La petite dernière) της Χαφσιά Χερζί πάνω σε μια μεταφορά του αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος της Φατιμά Νταάς. Η νεαρή και νέα ηθοποιός, στην ταινία αυτή υποδύεται τη 17χρονη Φατιμά, μια έφηβη μουσουλμάνα που αναζητά τη θρησκευτική, σεξουαλική και ανθρώπινη ταυτότητά της και ανακαλύπτει την ομοφυλοφιλία της. «Η μητέρα μου είναι μετανάστρια, είμαι αλγερινής καταγωγής. Έχω και εγώ αδελφές. Και μέσω των σπουδών μου (…) βίωσα αυτή τη διανοητική χειραφέτηση», δήλωσε στον Τύπο η πρωτοεμφανιζόμενη ηθοποιός.
Ο 48χρονος Βραζιλιάνος ηθοποιός Βάγκνερ Μόουρα κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας για τον ρόλο του στην ταινία «Ο μυστικός πράκτορας» (The secret agent) του συμπατριώτη του Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιου. Ο ηθοποιός, ένας από τους γνωστότερους του βραζιλιάνικου κινηματογράφου, υποδυόταν τον Πάμπλο Εσκομπάρ στη σειρά «Narcos» του Netflix. «Είναι ένας εξαιρετικός ηθοποιός, αλλά και ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος. Ελπίζω ότι αυτή η αναγνώριση θα του φέρει πολλά πράγματα», είπε ο σκηνοθέτης, παραλαμβάνοντας το βραβείο για λογαριασμό του Μόουρα.
Στον «Μυστικό πράκτορα», την πρώτη του ταινία που γυρίστηκε στη Βραζιλία από το 2012, ο Μόουρα υποδύεται έναν καθηγητή που καταδιώκεται από τη στρατιωτική δικτατορία της χώρας του, για αδιευκρίνιστους λόγους.
Ο Μόουρα κέρδισε το βραβείο έχοντας απέναντί του τον Βρετανό Τζος Ο’Κόνορ που εμφανιζόταν σε δύο ταινίες, τον Χοακίν Φίνιξ (Eddington) και τον Μπενίσιο Ντελ Τόρο (The phoenician scheme).
Το Ειδικό Βραβείο απονεμήθηκε στο «Resurrection» του Mπι Γκαν και η Χρυσή Κάμερα (για ταινία πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη) στο «The President’s Cake» του Χασάν Χαντί ενώ η Ειδική Μνεία Χρυσή Κάμερα δόθηκε στο «Μy father’s shadow» του Ακινόλα Ντέιβις Τζούνιορ.
Ο Χρυσός Φοίνικας Μικρού Μήκους πήγε στο «I’m glad you’re dead now» του Τοφίκ Μπαρχόμ, μια συμπαραγωγή της ελληνικής Foss Productions. Η ταινία γυρίστηκε εξολοκλήρου στην Ελλάδα, με ελληνική χρηματοδότηση.
Η πλήρης λίστα των νικητών
Χρυσός Φοίνικας: «Ένα απλό ατύχημα» του Τζαφάρ Παναχί
Μεγάλο Βραβείο : «Συναισθηματική αξία» του Γιοακίμ Τρίερ
Βραβείο Επιτροπής: «Sirat», του Ολιβιέ Λαξ και «Sound of falling» της Μάσα Σιλίνσκι
Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας: Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιου για το «Μυστικός πράκτορας»
Ειδικό Βραβείο: «Resurrection» του Μπι Γκαν
Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού: Νάντια Μελίτι, για το «Η μικρή αδελφή» της Χάφσια Χέρζι
Βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού: Βάγκνερ Μόουρα, για το «Μυστικό πράκτορα» του Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιου
Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου: Ζαν-Πιερ και Λυκ Νταρντέν για το «Νεαρές μητέρες»
Caméra d’ Or: «The President’s cake», του Χασάν Χαντί
Χρυσός Φοίνικας για ταινία Μικρού Μήκους: «I’m glad you’re dead now», του Τοφίκ Μπαρχόμ
