Γράφει η
Ελένη Κονιαρέλλη – Σιακή
Διαβάζοντας εφηµερίδες, ακούγοντας ραδιόφωνο, βλέποντας τηλεόραση, πολύ συχνά ακούµε τα «ελληνικά µας» στολισµένα µε κάθε λογής λάθη, «µαργαριτάρια», όπως συνηθίζουµε να τα λέµε. Ακυρολεξίες, παρατονισµούς, ξενισµούς, ασυνταξίες, γλωσσικές παραφθορές και τόσα άλλα ακόµα απρόβλεπτα και παράξενα, που άλλες φορές µας ξαφνιάζουν ή µας κάνουν να γελάσουµε, κι άλλες φορές µας εξοργίζουν. Βέβαια δεν µπορούµε ούτε για τον εαυτό µας, ούτε για κανέναν άνθρωπο να εξασφαλίσουµε το «αλάθητο», όταν µάλιστα µπροστά σ’ ένα µικρόφωνο ή µια κάµερα, πρέπει να πει πολλά, πάρα πολλά, σε χρόνο προγραµµατισµένο και αυστηρά υπολογισµένο.
Θα µεταφέρω µερικά από τα «µαργαριτάρια» αυτά που διάβασα, και θα κλείσω αυτό το κείµενο µε κάποιες σηµαντικές φράσεις που είπαν σοφοί και σπουδαίοι άνθρωποι για την ελληνική γλώσσα, που παρά τη θλιβερή κακοποίησή της, παραµένει η µάνα και η δασκάλα των γλωσσών όλου του κόσµου.
«ΑΠΟ ΡΑ∆ΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ»
Ερώτηση: Κύριε, τι θελήσατε να πετύχετε µε το βιβλίο σας;
Απάντηση: Θέλησα να καρικατουρήσω τη σύγχρονη κοινωνία.
Κι αλλού: …µε τις σόκιν λέξεις µου, φοβάµαι µήπως σοκαρίσω τους αναγνώστες…
«ΑΣΥΝΤΑΞΙΕΣ»
• Το Υπουργείο µε επείγον εγκύκλιό του (αντί επείγουσα).
• Είκοσι βαθµοί υπό του µηδενός (αντί υπό το µηδέν)=.
«ΑΚΥΡΟΛΕΞΙΕΣ»
• Έπαιξε µεγάλη σηµασία (αντί ρόλο).
• Ενέσκυψε πρόβληµα διαδικασίας (αντί προέκυψε).
• Του είχε επισηµάνει την προσοχή (αντί επιστήσει).
«ΠΕΡΙΤΤΕΥΟΝΤΑ»
• …ξαναεπανέρχοµαι (αντί επανέρχοµαι).
• …το µεγαλύτερο παγκόσµιο στον κόσµο (αντί παγκόσµιο απλώς).
«ΑΣΥΝΑΡΤΗΣΙΕΣ»
• Κοµπιούτερ αναλαµβάνουν συνοικέσια µε αυστηρή εχεµύθεια.
• Ο υπουργός υπεσχέθη να ανθρωποποιήσει τα νοσοκοµεία.
• Χήρα 70 ετών ζητώ σύζυγον, έχω και κοπέλες µε προίκα.
«ΠΑΡΑΤΟΝΙΣΜΟΙ»
• Χειρούργος (αντί χειρουργός).
• Η εκλογή νέων ∆ηµαρχών (αντί ∆ηµάρχων).
• Σύλλογος Κυρίων και ∆εσποινίδων (αντί Κυριών)
«ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΠΑΡΑΦΘΟΡΑ»
• Πνέει τα ολίσθια(αντί τα λοίσθια).
• παιδούπολη(αντί παιδόπολη).
• έβγαλε τις αµυγδαλιές του (αντί τις αµυγδαλές του).
• παραξήγηση (αντί παρεξήγηση).
• ζάµπλουτος (αντί ζάπλουτος).
«ΞΕΝΙΣΜΟΙ»
• σόρυ (συγγνώµη).
• ρίσκο (κίνδυνος).
• στόρυ (ιστορία).
«ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΑΛΑΤΑ»
• µηνιάτικο περιοδικό (αντί µηνιαίο).
• το σπρώξιµο της υπόθεσης (αντί η προώθηση).
• τα υπάρχοντα σωµατάκια (αντί σωµατίδια).
Για την ελληνική γλώσσα είπαν και έγραψαν πολλά. Λόγια αγωνίας, απογοήτευσης, και θλίψης για τον εκβαρβαρισµό της, αλλά και λόγια θαυµασµού, τιµής και αγάπης για τον πλούτο και τη µουσικότητά της.
• Είπε ο Γ. Σεφέρης: « Όλα γίνονται σα να µας κινεί ένα θανάσιµο µίσος για τη λαλιά µας. Περνούµε µια περίοδο γλωσσικής αδυναµίας και επιδροµής γραφής. Αν συνεχίσουµε τον ίδιο δρόµο, θα βρεθούµε στο τέλος, µπροστά σε µια γλώσσα εξευτελισµένη…».
• Είπε ο Ι. Κακριδής: «Πολύ χοντροκοµµένα αντιµετωπίζουµε µία τόσο λεπτή, ανθρώπινη εκδήλωση, που λέγεται γλώσσα».
• Είπε ο Οδ. Ελύτης: «Τη γλώσσα µου έδωσαν Ελληνική, δεν έχω το δικαίωµα να την αφελληνίσω…».
• Είπε ο Γ. Κουρµούλης: «Απαρχή εθνικής απαλλοτρίωσης, είναι η γλωσσική συρρίκνωση…» και τέλος,
• Είπε ο Γκαίτε, όταν βρέθηκε στο Ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώµη την ηµέρα του Πάσχα και άκουσε το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες: «Άκουσα το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες και ευχαριστήθηκα. Όταν όµως άκουσα το Ευαγγέλιο στην ελληνική γλώσσα, νόµιζα ότι άνοιγαν οι ουρανοί κι έλαµπε ο κόσµος όλος. Κάθε λέξη λες και ήταν ένα λαµπερό αστέρι!».
Αλήθεια, πόσοι από εµάς σήµερα τιµούν, υπολογίζουν, σέβονται και θαυµάζουν τις ελληνικές λέξεις σα να είναι λαµπερά αστέρια;
Πηγές:
1. Άρθρα καθηγητού Γιάννη Παυλάκη
2. Εφηµερ. «Η γλώσσα µας» Ο∆ΕΓ/Πειραιώς.
