20 Ιουλίου – Ηµέρα Μνήµης και Ευθύνης
Γράφει ο
Φώτης Αλεξόπουλος
Οικονοµολόγος
Σήµερα, 20 Ιουλίου, οι µνήµες βαραίνουν. Είναι η µαύρη επέτειος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974, ενός τραγικού κεφαλαίου στην ιστορία του ελληνισµού που εξακολουθεί να αιµορραγεί. Η µέρα αυτή δεν είναι απλώς µία ακόµη αναφορά στο ηµερολόγιο – είναι υπενθύµιση. Υπενθύµιση πόνου, εθνικής ταπείνωσης, πολιτικών σφαλµάτων και συλλογικής αποτυχίας.
Η Κύπρος, κοµµάτι του ελληνισµού µε χιλιετίες ιστορίας, παραµένει µέχρι σήµερα µοιρασµένη, µε την τουρκική κατοχή να συνεχίζεται επί πενήντα και πλέον χρόνια. Μισός αιώνας. Χιλιάδες νεκροί, αγνοούµενοι, πρόσφυγες και µια ∆ικαιοσύνη που ακόµα αναζητείται. Και δυστυχώς, το δράµα δεν είναι µόνο παρελθόν – είναι παρόν. Είναι οι κατεχόµενες πατρίδες που κάποιοι δεν έχουν καν γνωρίσει. Είναι οι χαµένες πατρικές περιουσίες, οι παραχαραγµένες ιστορίες, τα αλλοιωµένα τοπωνύµια. Είναι η ατιµωρησία.
Ο ελληνισµός της διασποράς -η Οµογένεια- δεν ξέχασε ποτέ. Στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στη Βρετανία, η φωνή της Κύπρου κράτησε ζωντανό το αίτηµα της απελευθέρωσης και της δικαιοσύνης. Με επιµονή, αγώνες και πολιτική πίεση, οι απόδηµοι Έλληνες υπήρξαν και παραµένουν στυλοβάτες της εθνικής µας υπόθεσης.
Αλλά η Ελλάδα;
Το πολιτικό µας σύστηµα οφείλει, πενήντα χρόνια µετά, να σταθεί µε ειλικρίνεια µπροστά στον καθρέφτη της Ιστορίας. Να αναλύσει τα λάθη του παρελθόντος, να αποτιµήσει τις ευθύνες, να αρνηθεί την κουλτούρα της ατιµωρησίας και της λήθης. ∆ιότι αν δεν µάθουµε από τα λάθη µας, θα τα ξαναζήσουµε. Και η Ιστορία δεν συγχωρεί.
Η τουρκική εισβολή δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ήταν το αποτέλεσµα εσωτερικής αποσταθεροποίησης, πραξικοπηµατικών επιλογών, κακής εκτίµησης των γεωπολιτικών δεδοµένων και, κυρίως, υποτίµησης της τουρκικής επιθετικότητας.
Σήµερα, σε µια εποχή πολλαπλών προκλήσεων, µε µια Τουρκία αναθεωρητική και στρατηγικά επιθετική, τα παθήµατα του 1974 πρέπει να γίνουν µαθήµατα. Η εθνική άµυνα, η διπλωµατία, η ενότητα, η στρατηγική σκέψη δεν είναι πολυτέλειες – είναι προϋποθέσεις εθνικής ασφάλειας.
Ας είναι λοιπόν η σηµερινή ηµέρα όχι απλώς ηµέρα µνήµης, αλλά ηµέρα ευθύνης. Να τιµήσουµε τη θυσία των Κυπρίων, των Ελλαδιτών, των αγνοουµένων και όσων στάθηκαν µε αξιοπρέπεια στο πλευρό της πατρίδας. Να φωνάξουµε πως «∆εν ξεχνώ» δεν είναι σύνθηµα, αλλά στάση ζωής. Και να δεσµευτούµε πως τέτοια τραγικά λάθη δεν θα επαναληφθούν.
Η Κύπρος δεν είναι µακριά. Είναι µέσα µας.
