Γράφει ο Δρ. Αλέξιος Παναγόπουλος
Καθηγητής και Ακαδηµαϊκός
Ξένων Ακαδηµιών των Επιστηµών
H ελληνική κοινωνία παρουσιάζει σήµερα έντονη πολιτική κινητικότητα, η οποία αντικατοπτρίζει τη συσσώρευση κοινωνικών, οικονοµικών και θεσµικών προβληµάτων των τελευταίων ετών. Μεγάλο µέρος του πληθυσµού, που παραδοσιακά παρέµενε πολιτικά αδρανές, εµφανίζεται πλέον ενεργό, συµµετέχοντας σε δηµόσιες διαδικασίες και απαιτώντας εφαρµογή των θεµελιωδών δικαιωµάτων του. Η εν λόγω κινητικότητα µπορεί να ερµηνευθεί ως άσκηση της λαϊκής κυριαρχίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 1 του Συντάγµατος, το οποίο κατοχυρώνει ότι η κυριαρχία ανήκει στον λαό.
Η κοινωνική αφύπνιση εκδηλώνεται κυρίως µέσα από την απαίτηση για πρόωρες εκλογές, που εδράζεται σε θεσµικά και νοµικά επιχειρήµατα. Η ατιµωρησία των υπευθύνων για το σιδηροδροµικό δυστύχηµα στα Τέµπη παραβιάζει την αρχή της λογοδοσίας και της ισονοµίας, όπως ορίζονται στα άρθρα 4 και 25 του Συντάγµατος. Παράλληλα, η αυξηµένη οικονοµική επιβάρυνση των νοικοκυριών και η έλλειψη πρόσβασης σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες υπονοµεύουν το δικαίωµα σε αξιοπρεπή διαβίωση, σύµφωνα µε το άρθρο 21 του Συντάγµατος. Τέλος, η διάχυτη διαφθορά και η συγκάλυψη δηµοσίων σκανδάλων πλήττουν την εµπιστοσύνη στους θεσµούς και υπονοµεύουν τη λειτουργία της Δηµοκρατίας.
Η δηµόσια υγεία αποτελεί κρίσιµο παράγοντα θεσµικής αξιοπιστίας. Η ελλιπής στελέχωση και η περιορισµένη υποδοµή του Εθνικού Συστήµατος Υγείας, καθώς και η αδυναµία διασφάλισης πλήρους ιατρικής κάλυψης, αποτελούν ουσιώδεις περιορισµούς του δικαιώµατος στην υγεία (άρθρο 21 Σ., παρ. 3). Παράλληλα, η Δικαιοσύνη, όταν παρεµποδίζεται στη διερεύνηση παραβάσεων ή στη δίωξη υπευθύνων, αποτυγχάνει να εξασφαλίσει ισονοµία και λογοδοσία (άρθρα 87 και 120 Σ.).
Η παρατηρούµενη συµµετοχή των πολιτών συνιστά σηµαντικό δείκτη κοινωνικής ωριµότητας και συνείδησης δικαιωµάτων. Η ενεργός παρουσία στα δηµόσια φόρουµ, στις συγκεντρώσεις και στη συλλογική δράση αντικατοπτρίζει την κατανόηση ότι η δηµοκρατική νοµιµότητα δεν είναι απλή τυπική διαδικασία, αλλά συνδέεται άµεσα µε την εφαρµογή των θεσµών και την υπεράσπιση των δικαιωµάτων του πολίτη.
Συµπερασµατικά, η τρέχουσα κοινωνική κινητικότητα µπορεί να ερµηνευθεί ως εκδήλωση συνταγµατικά κατοχυρωµένης άσκησης κυριαρχίας και θεσµικής πίεσης για την αποκατάσταση της δικαιοσύνης, της κοινωνικής ισότητας και της δηµοκρατικής νοµιµότητας. Το φαινόµενο υπογραµµίζει την ανάγκη για διαφάνεια, λογοδοσία και αποτελεσµατική διακυβέρνηση, στοιχεία που αποτελούν θεµέλια της λειτουργίας του κράτους δικαίου και της προστασίας των συνταγµατικά κατοχυρωµένων δικαιωµάτων.
Τα προβλήµατα και τα σκάνδαλα και η πίεση της Αντισυνταγµατικότητας της Υποχρεωτικότητας ένα ισχυρό µέρος του λαού το έχει αγανακτήσει κατά των πολιτικών. Το λαϊκό γνωµικό κατά το λαό και οι άρχοντες ανατρέπεται όταν ο ίδιος ο λαός διεκδικεί τα δικαιώµατα του και περισσότερο ισχύει το γνωµικό φωνή λαού οργή Θεού!