Γράφει ο ∆ημήτριος Γ. Σουλιώτης
Κάποιοι παλιοί φίλοι και σύντροφοι που συναντηθήκαµε κάποτε στο ΠΑΣΟΚ, υποστηρίζουν ακόµη -παρά τα τόσα παρακµιακά γεγονότα που λαµβάνουν χώρα- τον Κυριάκο Μητσοτάκη και εξακολουθούν να είναι ψηφοφόροι της Ν∆. Όταν τους ρωτώ, µα πώς έγινε και τώρα στα γεράµατα γίνατε «δεξιοί»; µου απαντούν: Μα εµείς δεν είµαστε «δεξιοί», είµαστε «κεντρώοι», όπως ήµασταν πάντα και ψηφίζουµε τον Μητσοτάκη, επειδή είναι και αυτός «κεντρώος»…
Υπάρχει η άποψη ότι «το Κέντρο δεν είναι ιδεολογία, είναι επάγγελµα». Αυτό προφανώς ισχύει για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την πολιτική δυναστεία του, αλλά και για τον προσφάτως αποσκιρτήσαντα Ανδρέα Λοβέρδο, τον Φλωρίδη, τον Χρυσοχοΐδη, τον Πιερρακάκη και όλους αυτούς, που εγκατέλειψαν το ΠΑΣΟΚ, για να πάνε στη Ν∆ και οι οποίοι δηλώνουν επίσης «κεντρώοι»…
Και αν τα εν λόγω πολιτικά στελέχη µε αυτόν τον ασαφή και νεφελώδη αυτοπροσδιορισµό τους εξυπηρετούν τα ιδιοτελή τους συµφέροντα, τι συµβαίνει µε τους παλιούς συντρόφους; Ποιοι είναι οι λόγοι που τους οδηγούν στην αγκαλιά της Ν∆ του Κυριάκου Μητσοτάκη; Έχω γράψει και σε άλλα άρθρα µου ότι οι άνθρωποι µεγαλώνοντας -και εξαιτίας του υπαρξιακού άγχους θανάτου- αισθάνονται περισσότερο την ανάγκη ασφάλειας και προστασίας.
Ίσως αυτό το χαρακτηριστικό να έχει σχέση µε την πολιτική επιλογή τους για Κόµµατα – Ιδρύµατα, που θεωρούν ότι τους εξασφαλίζουν αυτή την ασφάλεια και προστασία. Όµως αυτός ο πολιτικός ιδρυµατισµός τους έχει ως συνέπεια το πάγωµα της κριτικής σκέψης τους και σε βάθος χρόνου και της ηθικής τους…
Κάνοντας µια ιστορική αναδροµή, συναντάµε τον πολιτικό χώρο «Κέντρο» την εποχή του Ψυχρού Πολέµου. Το «Κέντρο» τότε αυτοπροσδιοριζόταν πολιτικά ως ο χώρος που βρισκόταν στο ενδιάµεσο της µεγάλης ιδεολογικής αντιπαράθεσης µεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης. Το πολιτικό Κέντρο στην Ελλάδα είχε σαφή θέση υπέρ της δηµοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, των κοινωνικών δαπανών, της δηµόσιας υγείας και παιδείας και της ειρήνης στον κόσµο. Ήταν το «Κέντρο» του Γέρου της ∆ηµοκρατίας, του 114, του αγώνα για το Κυπριακό ζήτηµα, ήταν το «Κέντρο» κατά της Αποστασίας του πατρός… ∆εν είναι τυχαίο ότι τα πέτρινα χρόνια στη χώρα µας η ∆εξιά µιλούσε «για την Αριστερά και τους συνοδοιπόρους της», χαρακτηρίζοντας έτσι το «Κέντρο».
Στη συνέχεια το «Κέντρο», που εξέφρασε ο Ανδρέας Παπανδρέου µε πολιτικό φορέα το ΠΑΣΟΚ, από τα µέσα της δεκαετίας του 1970 -ειδικά στη διεθνή σκηνή µε τις σηµαντικές πρωτοβουλίες του- ήταν ένα ριζοσπαστικό «Κέντρο», που στηριζόταν σε σαφείς πολιτικές θέσεις και όχι ένα «Κέντρο» παθητικής ουδετερότητας. Εναντιωνόταν στους ιµπεριαλιστικούς πολέµους, διατηρούσε σχέσεις µε τα κράτη της Μέσης Ανατολής, καταδίκαζε το έλλειµµα δηµοκρατίας στα ανατολικά κράτη. Οι θέσεις εκείνου του «Κέντρου» έβρισκαν έκφραση στον «τρίτο δρόµο» του Ανδρέα Παπανδρέου ή στο σουηδικό µοντέλο του Ούλοφ Πάλµε. Συνεπώς οι κεντρώοι εκείνης της εποχής δεν αρνιόντουσαν την ευθύνη της ιδεολογίας και της πολιτικής και είχαν το δικό τους όραµα, που εκφραζόταν από ιστορικούς και χαρισµατικούς ηγέτες.
Σε πλήρη αντίθεση µε το «Κέντρο» του παρελθόντος, το σηµερινό «Κέντρο» δεν έχει πολιτικό περιεχόµενο και ως εκ τούτου στοιχεία καθορισµένης πολιτικής ταυτότητας. Πρόκειται στην ουσία για ένα εκλογικό και όχι πολιτικό κοινό. Πιο συγκεκριµένα, είναι ένα απολίτικο, περιφερόµενο, εύπιστο ή ακόµη και ιδιοτελές τµήµα του εκλογικού σώµατος, που µεταφέρεται από Κόµµα εξουσίας σε Κόµµα εξουσίας, δηµιουργώντας την κρίσιµη µάζα για τις πολιτικές εξελίξεις. Αναζητώντας µονίµως ασφάλεια και προστασία, το πρόβληµά του αυτή την εποχή είναι ότι δεν έχει επιλογές, γιατί το µόνο Κόµµα εξουσίας είναι η Ν∆… Αυτό το κοινό δεν φέρει κανένα από τα στοιχεία που χαρακτήριζαν το παλιό πολιτικό Κέντρο, δηλαδή τη θέση και την πεποίθηση για το πολιτικά σωστό.
Οµνύει στην αποτελεσµατικότητα (άσπρη γάτα – µαύρη γάτα, αρκεί να πιάνει ποντίκια), η οποία όµως έχει ως σηµείο αναφοράς το προσωπικό βόλεµα, παρά στην Ηθική. Τα στοιχεία του είναι περισσότερο τυχοδιωκτικά και οι πολιτικές πεποιθήσεις του µοιάζουν µ’ ένα σύµπλεγµα αντιλήψεων κοινωνικού αυτοµατισµού και προσωπικού συµφέροντος. Οι νέοι «κεντρώοι» υποτάσσονται σε όποιον δηλώνει ικανός να τους εξουσιάσει…
Σε άρθρα πολιτικών αναλύσεων συναντάµε και τη λέξη – έννοια «ακροκεντρώοι», σε αναλογία µε το ακροδεξιοί και ακροαριστεροί. Οι αρθρογράφοι υποστηρίζουν ότι η φιλοσοφία ζωής τους, η νοοτροπία τους και οι συµπεριφορές τους µοιάζουν πολύ µε εκείνες των ανθρώπων της µεγαλοαστικής τάξης. Πιο συγκεκριµένα, χαρακτηρίζονται από ηπιότητα, αποστασιοποίηση και προσωπικό βόλεµα, µέσω επαφών µε ανθρώπους των κέντρων εξουσίας. Ο Μητσοτάκης και το επιτελικό του κράτος γνωρίζουν πολύ καλά τα ως άνω χαρακτηριστικά των ψηφοφόρων του νέου «Κέντρου» και µε τον στρατό των δηµοσιολόγων, δηµοσκόπων, δηµοκόπων, επικοινωνιολόγων, ψυχολόγων που διαθέτουν, προσπαθούν να το προσεγγίσουν µε επικοινωνιακά κριτήρια και µεθόδους χειραγώγησης. Με άλλα λόγια, οι επικοινωνιολόγοι και οι αλγόριθµοι θα ανιχνεύσουν τις στιγµιαίες επιθυµίες του και θα τις µετατρέψουν σε πολιτικές υποσχέσεις.
Τελικά οι κεντρώοι ψηφοφόροι, είτε ορίζονται ως σκέτοι «κεντρώοι», είτε ως «ακρο-κεντρώοι», επιµένοντας να στηρίζουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη, φέρουν µεγάλη ευθύνη για την παρακµή της χώρας…
