Γράφει ο Γιώργος Σκορδίλης
Μαθηµατικός, ∆ηµοτικός Σύµβουλος – τ. Αντιδήµαρχος Περιβάλλοντος ∆ήµου Κηφισιάς
H εκπόνηση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη διαχείριση των απορριµµάτων, εν µέσω θερινών διακοπών από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ορίζοντας πολύ ασφυκτικό χρονοδιάγραµµα διαβούλευσης, προκάλεσε ανησυχία και προβληµατισµό.
Αρχικά, αυτό που πρέπει να γίνει σαφές, είναι ότι η σπουδή που επιδείχθηκε από το ΥΠΕΝ , αποτελεί οµολογία αποτυχίας του µέχρι τώρα σχε-διασµού και αδυναµίας επίτευξης των στόχων που έχουν τεθεί προς τα κράτη – µέλη από την ΕΕ που αφορούν στη µείωση του ποσοστού των αστικών αποβλήτων (ΑΣΑ) που οδηγούνται προς ταφή, κάτω του 10% µέχρι το 2030, µε ανώτατη επέκταση ως το 2054. Σήµερα που µιλάµε, στην Περιφέρεια Αττικής το ποσοστό ανακύκλωσης είναι 7,5% και το αντίστοιχο ποσοστό ταφής 89,54%, πανελλαδικά δε τα ποσοστά διαµορφώνονται σε 10%-90% αντιστοίχως. Μιλάµε συνεπώς για πλήρη αντιστροφή των ποσοστών σε βάθος 30ετίας.
Η Κυβέρνηση µπροστά στο αδιέξοδο προκρίνει την εύκολη λύση της καύσης, προτείνοντας τη δηµιουργία ενός δικτύου 6 Μονάδων Αξιοποίησης Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ) σε ολόκληρη τη χώρα. Η ενεργειακή αξιοποίηση απορριµµατογόνων πρώτων υλών µέσω καύσης,έχει αναγνωριστεί από τη ΕΕ και διεθνείς οργανισµούς, όµως τοποθετείται στα χαµηλότερα επίπεδα της πυραµίδας ιεράρχησης των µεθόδων διαχείρισης των αποβλήτων σε σχέση µε την ανακύκλωση. Εφαρµόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και µάλιστα σε εγκαταστάσεις στα κέντρα των πόλεων, όπως λ.χ. η µονάδα KOPENHILL στην Κοπεγχάγη.
Οι χώρες αυτές διακρίνονται από ολοκληρωµένο νοµοθετικό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος, µε αυστηρό πλαίσιο περιβαλλοντικών ορίων και ελέγχων. Παράλληλα το ενεργειακό προϊόν της καύσης διανέµεται στο σύνολό του στους ∆ήµους οι οποίοι συµπράττουν στη λειτουργία των µονάδων, για θέρµανση σε κατοικίες. Ταυτόχρονα δεν εγκαταλείπεται το τρίπτυχο Reduce (µειώνω) – Reuse(επανάχρηση) – Recycle (ανακυκλώνω), καθώς στις ίδιες µονάδες λειτουργούν εργαστήρια διαχωρισµού, επισκευής και επανάχρησης υλικών.
Εδώ στη χώρα µας η πραγµατικότητα είναι διαφορετική. Σπαταλήθηκαν εκατοντάδες εκ. ευρώ σε µελέτες, έργα βιτρίνας, εξοπλισµούς για συλλογή και µεταφορά ανακυκλώσιµων υλικών που αραχνιάζουν σε αµαξοστάσια ∆ήµων όπως και στον δικό µας, χωρίς να υπάρχει βούλη-ση για υπηρέτηση των στόχων.
Αντίθετα, σκανδαλώδεις συµβάσεις βρί-σκονται στο «στόχαστρο» ελεγκτικών Αρχών, για διασπάθιση πόρων προς όφελος ηµετέρων εργολάβων και προµηθευτών. Το χειρότερο είναι ότι η ΣΜΠΕ που εκπονήθηκε, συνοδεύτηκε µε φήµες για πλήρη ιδιωτικοποίηση των µονάδων, µε µεταφορά της ευθύνης συλλογής και αποκοµιδής στους ∆ήµους, χωρίς καµία απολύτως πρόβλεψη για συµµετοχή τους στη διανοµή του ενεργειακού προϊόντος. Έτσι οδηγήθηκε γρήγορα σε αποδόµηση και απονοµιµοποίηση, µέσα σε ένα κλίµα γενικότερης δυσπιστίας. Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη απόρριψη της ΣΜΠΕ από το Περιφερειακό Συµβούλιο Αττικής αλλά και από άλλες Περιφέρειες της χώρας.
Είναι επιτακτική ανάγκη η ολιστική επαναπροσέγγιση του προβλήµατος και όχι µόνο η αλλαγή του πλαισίου διαχείρισης.
Απαιτείται άµεσα:
– Σύµπραξη µεταξύ όµορων ∆ήµων για τη δηµιουργία µικρών µονάδων ενεργειακής αξιοποίησης των ΑΣΑ. Ήδη προχωρούν ∆ήµοι της Αν. Αττικής σε τέτοιο σχεδιασµό. Αντίστοιχα ο ∆ήµος µας θα µπορούσε να συµπράξει µε τους ∆ήµους Πεντέλης και ∆ιονύσου σε αντίστοιχο εγχείρηµα.
– Αξιοποίηση του υπάρχοντος εξοπλισµού και των τοπικών σχεδίων διαχείρισης, µε την απαραίτητη στελέχωση.
– Εκπόνηση σχεδίου για την απόδοση του ενεργειακού προϊόντος στους πολίτες.
Μπορούµε να αντιστρέψουµε την κατάσταση αν εργαστούµε ΟΛΟΙ µε πίστη και αφοσίωση σε ένα µακρόπνοο σχεδιασµό που θα υπηρετεί το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής.
