Γράφει ο Γιώργος Τσούκας
Εκπαιδευτικός – Δικηγόρος
Στα παιδικά μας χρόνια, τα Χριστούγεννα είχαν τη δύναμη να μεταμορφώνουν το σκοτεινό χειμωνιάτικο τοπίο σε μέρες γεμάτες φως, ελπίδα και προσμονή.
Τότε, το στολισμένο δέντρο αρκούνταν σε λίγα στολίδια και πολλές όμορφες σκέψεις. Η χαρά, ανέφελη και καθάρια, ξεπηδούσε αυθόρμητα. Τα δώρα ήταν τυλιγμένα στην αίσθηση του θαύματος, όχι στην υλική τους αξία. Η οικογένεια συγκεντρωνόταν γύρω από το τραπέζι, κι ένα χαμόγελο ή μια αγκαλιά αρκούσε να πλημμυρίσει το σπίτι θαλπωρή και ευτυχία.
Οι εποχές άλλαξαν. Σήμερα, το χριστουγεννιάτικο δέντρο φορτώνεται με όλο και πιο περίτεχνα στολίδια. Τα δώρα στοιβάζονται κάτω από τα κλαδιά του, όμως στο εσωτερικό μας επικρατεί ένα περίεργο κενό. Ακολουθούμε το τυπικό της γιορτής, αποζητώντας μια τελειότητα που ποτέ δεν έρχεται, μετρώντας διαρκώς απουσίες: απουσία επικοινωνίας, απουσία αληθινού αισθήματος, απουσία της απλότητας εκείνης που νοηματοδοτεί το θαύμα.
Είναι, ίσως, ο αγώνας για την επιβίωση, οι δυσκολίες των καιρών, οι οικονομικές πιέσεις, η αποξένωση των ανθρώπων που απομάκρυνε την ουσία των Χριστουγέννων από τη σκέψη και τη ζωή μας. Η εσωτερική ζεστασιά δίνει τη θέση της σε πρόσκαιρες εξωτερικές ευχαριστήσεις. Κυνηγώντας το «άψογο» ξεχνάμε το «αληθινό».
Η νοσταλγία για τα χαμένα μας παιδικά Χριστούγεννα δεν είναι φυγή αλλά κάλεσμα σε αυτογνωσία. Ξαναφέρνει μπροστά μας την εικόνα του εαυτού μας ως παιδιού που πίστευε στη μαγεία, που άγγιζε το χαρμόσυνο πλαίσιο της γιορτής με αθωότητα και ευγνωμοσύνη.
Μας θυμίζει ότι η ευτυχία δεν είναι συνάρτηση του πλούτου, αλλά της δυνατότητας να αφουγκραζόμαστε τις αληθινές ανάγκες και επιθυμίες μας. Στον δύσκολο κόσμο του σήμερα, ίσως δεν μπορούμε να ζήσουμε Χριστούγεννα όπως παλιά. Μπορούμε, όμως, να αναζητήσουμε ξανά αυτό το άγγιγμα της ειλικρίνειας και της απλότητας. Να ανοίξουμε τις καρδιές μας, να αφήσουμε το φως να μπει, να ξαναβρούμε τη χαρά που δεν πηγάζει από το «φαίνεσθαι» αλλά από το «είναι».
Ας θυμηθούμε: τα Χριστούγεννα είναι υπόσχεση ότι η ελπίδα, η ζεστασιά και η αγάπη μπορούν ακόμη να βλαστήσουν, όσο δύσκολοι κι αν είναι οι καιροί. Τα «ενάρετα», «παιδικά» Χριστούγεννα δεν είναι απλά ένα ανέφικτο παρελθόν. Είναι ένας ζωντανός πυρήνας νοήματος, βαθιά κρυμμένος αλλά καθόλου χαμένος. Η νοσταλγία τα αναζητά. Η κοινωνία τα μεταχειρίζεται σαν εφήμερο εμπόρευμα. Ο άνθρωπος, όμως, επιμένει να τα ψάχνει στα βάθη του εαυτού, των σχέσεων, της συλλογικής μνήμης.
Η φιλοσοφία και η λογοτεχνία μάς δείχνουν πως κάθε απώλεια μπορεί να μετατραπεί σε κινητήρια δύναμη ανακάλυψης νέου νοήματος. Ναι, ήταν μια άλλη εποχή, μα κάθε εποχή κρύβει τη δική της δυνατότητα για φως, αν είμαστε διατεθειμένοι να αφήσουμε το «φορτωμένο» δέντρο και να στραφούμε στα πιο αληθινά «στολίδια»: τον άνθρωπο, την αγάπη, τη μνήμη που μετασχηματίζεται, την παρουσία.
Σε αυτήν τη διαδρομή, ίσως καταφέρουμε να αναστήσουμε -όχι ακριβώς τα ίδια- αλλά μια νέα, βαθύτερη, ώριμη και γαλήνια χαρά, αντάξια όχι της παλιάς αθωότητας, αλλά της ώριμης ελπίδας ενός ανθρώπινου, ουσιαστικού μέλλοντος.
