Γράφει ο Κυριάκος Περιστέρης, Απόφοιτος του Πολιτικού Τμήματος της Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Δεδομένης της sui generis δομής και λειτουργίας της Ευρώπης, της ευρείας βεντάλιας των προβλημάτων όπως η οικονομική ανισότητα μεταξύ Βορρά και Νότου, η έλλειψη ενιαίας εξωτερικής πολιτικής, οι πολίτες δεν έδειξαν στις ευρωεκλογές το προσήκον ενδιαφέρον.
Αυτό είναι εν μέρει αναμενόμενο, καθώς προϊόντος του χρόνου η Ευρώπη δεν κινήθηκε προς την κατεύθυνση της ουσιαστικότερης ενοποίησης τομέων παρά στράφηκε στη διεύρυνση. Επελέγη, δηλαδή, η επέκταση, αντί της εμβάθυνσης της ενοποίησης. Ουσιαστικά η Ευρώπη περιορίζεται σε Ταμεία, Κοινό Νόμισμα, και Κοινή Αγροτική Πολιτική. Η πορεία αυτή πόρρω απέχει από αυτό που οραματίζονταν οι θεμελιωτές του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Κατ’ αρχάς, οι πολιτικοί σχηματισμοί εκλαμβάνουν την εκλογική διαδικασία ως πρελούδιο των εθνικών εκλογών και έτσι την πολιτική συζήτηση μονοπωλεί η εσωτερική πολιτική επικαιρότητα.
Επίσης, κατά τη δεκαετία της κρίσης, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και πολλές φορές ad hoc την κοινωνική αλληλεγγύη με αποτέλεσμα οι πολίτες να θεωρούν, εν μέρει δικαιολογημένα, τις Βρυξέλλες ως ένα «μηχανισμό παραγωγής λιτότητας» ο οποίος ομνύει στη δημοσιονομική πειθαρχία χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψιν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας.
Παρά ταύτα, οι Ευρωεκλογές έχουν σημασία. Η Ευρωβουλή διαδραματίζει καίριο ρόλο στην επεξεργασία της νομοθεσίας, που ισχύει στα κράτη – μέλη, και αποτελεί σήμερα το 70% των κανόνων που εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο. Σημαντικός επίσης ο ρόλος της στη διαμόρφωση των ενωσιακών προϋπολογισμών, πράγμα από το οποίο για πολλές χώρες και για την Ελλάδα, εξαρτάται το εύρος αλλά και η αποτελεσματικότητα των δημοσίων επενδύσεων.
Επίσης, μετά την εμπειρία των πολλαπλών κρίσεων, η Ευρώπη βρίσκεται σε φάση μετασχηματισμού, δεδομένων των ραγδαίων αλλαγών σε γεωπολιτικό και γεωοικονομικό επίπεδο, με τη δημιουργία ενός πολυπολικού συστήματος. Μέχρι τούδε, η Ευρώπη βασιζόταν στην αμυντική ομπρέλα των ΗΠΑ και στη Συμμαχία για την άμυνά της. Σε έναν πολυπολικό κόσμο, η Ευρώπη οφείλει να ενοποιηθεί περισσότερο ώστε να αντιμετωπίζει τη γεωπολιτική ρευστότητα.
Η πολυετής οικονομική κρίση κι οι επιδράσεις που αυτή άφησε, η πανδημία του κορωνοϊού, η οικολογική καταστροφή, η διαταραχή διπλωματικών ισορροπιών και οι περιφερειακές συγκρούσεις, είναι ζητήματα που μονοπώλησαν και μονοπωλούν το ενδιαφέρον στην τρέχουσα 5ετή θητεία της Ευρωβουλής.
Η επόμενη θητεία θα είναι κρίσιμης σημασίας για τον καθορισμό των συνθηκών των ερχόμενων δεκαετιών. Η ευρωπαϊκή ατζέντα μεταβάλλεται διαρκώς και η υφή και η διάσταση των προβλημάτων καθιστούν ακόμα πιο καίρια την ψήφο των Ευρωπαίων πολιτών.
