Από την Επισκοπή Ρεθύμνου στη λίστα του «Forbes»: Η μυθιστορηματική πορεία ενός συμβόλου της επιχειρημα-τικότητας αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά του
Αδυναμία του η Κρήτη, αγάπη του το Ναυτικό και λατρεία του η Μαριάννα. Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης έζησε 91 χρόνια έχοντας σαν πυξίδα του την πατρίδα, την οικογένεια και την ενσυναίσθηση.
Ανέπτυξε τεράστια επιχειρηματική δράση μέσα από ένα ευρύτατο φάσμα, αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στον πετρελαϊκό, τον ναυτιλιακό, τον τραπεζικό και τον ξενοδοχειακό κλάδο αλλά και στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Παράλληλα, δημιούργησε μια ισχυρά δεμένη οικογένεια, με πέντε παιδιά, δεκατρία εγγόνια και τρία δισέγγονα, ενώ βρισκόταν πάντα στο πλευρό όσων τον χρειάζονταν, παραμένοντας όμως αφανής.
Περήφανος Κρητικός
Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης γέννημα θρέμμα της Κρήτης (γεννήθηκε στη Επισκοπή Ρεθύμνης στις 4 Δεκεμβρίου 1933 και καταγόταν από τα Σφακιά), ήταν το πέμπτο από τα οκτώ παιδιά του Ιωάννη Βαρδινογιάννη και της Χρυσής Θεοδωρουλάκη και απόγονος του Ιωάννου Βαρδινογιάννη, αρχηγού της κρητικής εξέγερσης κατά των Οθωμανών.
Πρώτη του αγάπη ήταν το Ναυτικό. Αποφοίτησε από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και ακολούθησε καριέρα στο Πολεμικό Ναυτικό, όμως η αντιστασιακή του δράση έφερε την αναγκαστική αποστράτευσή του από το δικτατορικό καθεστώς των συνταγματαρχών, με τον βαθμό του πλωτάρχη.
Από αυτή την περίοδο, κράτησε σχέσεις ζωής με ανθρώπους του Πολεμικού Ναυτικού μέχρι το τέλος. Ήταν εκείνος που προσέλαβε στη ναυτιλιακή του εταιρεία αξιωματικούς που έδιωξε η χούντα κι εκείνος που ανησυχούσε για τους απόστρατους συμμαθητές του, που λόγω μνημονίων δυσκολεύονταν οικονομικά.
Μετά την αποστράτευση, ακολούθησε η εξορία στην Αμοργό, μαζί με τη γυναίκα της ζωής του Μαριάννα, με την οποία είχαν παντρευτεί το 1961. Οι δυο τους είχαν γνωριστεί σε συγγενικό της σπίτι στον Πειραιά. Εκείνος αξιωματικός του τότε Βασιλικού Ναυτικού, εκείνη μαθήτρια Γυμνασίου. «Παρά το γεγονός ότι η Μαριάννα, αμέσως μετά την αποφοίτησή της από το Γυμνάσιο, ταξίδεψε στις ΗΠΑ για να σπουδάσει Οικονομικά στο Κολοράντο, οι δυο τους δεν σταμάτησαν να σκέφτονται ο ένας τον άλλον. Συνέχισαν να αλληλογραφούν σχεδόν καθημερινά, ενώ όταν ο Βαρδής βρέθηκε στη Χαβάη, σε αποστολή του Ναυτικού, για την παραλαβή ενός πολεμικού πλοίου, η Μαριάννα ταξίδεψε μέχρι εκεί για να τον συναντήσει. Οι δυο τους παντρεύτηκαν και ξεκίνησαν την κοινή τους ζωή σε ένα μικρό διαμέρισμα στην Κυψέλη», αναφέρεται στην επίσημη βιογραφία της Μαριάννας Βαρδινογιάννη.
Μαζί απέκτησαν τον Γιάννη, τη Χριστιάννα, τον Γιώργο, τον Νίκο και τη Βαρδιάννα και πρόσφεραν τεράστιο κοινωνικό και ανθρωπιστικό έργο στην Ελλάδα και όχι μόνο, με αποκορύφωμα ίσως, το Σωματείο «ΕΛΠΙΔΑ – Σύλλογος Φίλων Παιδιών με Κκαρκίνο».
Οι επιχειρήσεις
Η είσοδος του Βαρδή Βαρδινογιάννη στις οικογενειακές επιχειρήσεις, ήρθε μέσα από ένα τραγικό γεγονός, τον πρόωρο θάνατο του αδελφού του Νίκου, το 1972. «Με όραμα, εργατικότητα, μεθοδικότητα και σκληρούς αγώνες μετέτρεψε το μικρό διυλιστήριο λιπαντικών στους Αγίους Θεοδώρους στον σημερινό ενεργειακό όμιλο διεθνούς βεληνεκούς: τη Motor Oil, τη ναυαρχίδα του Ομίλου Βαρδινογιάννη», αναφέρεται στο επίσημο βιογραφικό του.
Με έδρα πάντα την Ελλάδα, η Motor Oil -έχοντας επί 50 έτη ηγέτη της τον Βαρδή Βαρδινογιάννη- γιγαντώθηκε, έφτασε να είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας, με βάση τον κύκλο εργασιών της, ο οποίος για το 2023 ξεπέρασε τα 13,3 δισ. ευρώ ενώ στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς απασχολούσε περισσότερους από 3.000 εργαζόμενους.
Πρώτη επιχείρηση του Ομίλου Βαρδινογιάννη ήταν η ΣΕΚΑ, που ιδρύθηκε το 1963 στους Καλούς Λιμένες της Κρήτης, με αντικείμενο τη λειτουργία ενός σταθμού ανεφοδιασμού ναυτιλιακών καυσίμων για διερχόμενα πλοία από την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Σήμερα, ο Όμιλος απαρτίζεται από πολλές επιχειρήσεις και εταιρείες εντός κι εκτός Ελλάδας, που δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως: εμπορία πετρελαίου, διανομή πετρελαιοειδών, ανεφοδιασμός πλοίων, ξενοδοχεία, χρηματοπιστωτικά, ΜΜΕ και άλλα.
Σημαντικό ήταν και το πέρασμα του Βαρδή Βαρδινογιάννη από τον επαγγελματικό αθλητισμό, καθώς το 1979 απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της νεοϊδρυθείσας ΠΑΕ Παναθηναϊκός. Αν και δεν ήταν ο «μπροστάρης» της οικογένειας στην ενασχόλησή της (για περισσότερα από 30 χρόνια) με την ομάδα, αποτέλεσε έναν ισχυρό παράγοντα, είχε σημαίνοντα λόγο στη λήψη αποφάσεων και μάλιστα πληροφορίες θέλουν να ήταν εκείνος που προέτρεψε τη δημιουργία του προπονητικού κέντρου της Παιανίας.
Η μετεωρική επιχειρηματική άνοδος του Βαρδή Βαρδινογιάννη δεν έκοψε τα «νήματα» που τον συνέδεαν με την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κρήτη. Η βλοσυρή -κατά πολλούς- εξωτερική του εμφάνιση, βέρος Σφακιανός άλλωστε, έκρυβε μια προσωπικότητα χαμηλών τόνων αλλά υψηλών αξιών και βαθιάς ενσυναίσθησης. Μικρές καθημερινές ιστορίες που όμως δεν διαφήμιζε, έχουν αποκαλύψει το δέσιμό του με τη Μεγαλόνησο, τους παιδικούς του φίλους, τους συγχωριανούς του, τους συμμαθητές του, τους συνοδοιπόρους του στο Ναυτικό αλλά και τους εργαζομένους του. Το ευεργετικό του έργο στο νησί είναι πλούσιο, ενώ δεν είναι τυχαίο ότι στις εταιρείες του είχαν πάντα θέση συντοπίτες του. Παράλληλα στήριζε τους ανθρώπους που εργάζονταν στις επιχειρήσεις του αν αντιμετώπιζαν κάποιο πρόβλημα και μάλιστα προσλάμβανε τα παιδιά και τα εγγόνια τους.
Έχοντας γίνει ένας από τους πιο ισχυρούς παράγοντες της Ελλάδας, είχε διεθνή επιρροή και σημαντικές κοινωνικές σχέσεις, όπως με τη βασιλική οικογένεια της Αγγλίας, της Ολλανδίας, την οικογένεια Κένεντι καθώς και φιλίες -αλλά και κόντρες- με τις μεγαλύτερες πολιτικές προσωπικότητες της Ελλάδας. Πάντα όμως παρέμενε αφοσιωμένος στην οικογένειά του, την οποία προστάτευε και λάτρευε. Δεν ήταν τυχαία άλλωστε τα κυριακάτικα τραπέζια στα οποία παραβρίσκονταν όλα τα μέλη της οικογένειας, ανεξαρτήτως ηλικίας και υποχρεώσεων.
Τον Νοέμβριο του 1990, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης δέχθηκε επίθεση από παγιδευμένο όχημα με ρουκέτες στην πλατεία Διλβόη της Νέας Ερυθραίας· σώθηκε χάρη στην ισχυρή θωράκιση του αυτοκινήτου του. Την απόπειρα δολοφονίας του από την τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη», τη σχολίασε με παροιμιώδη ψυχραιμία: «Σούταρε πέναλτι ο Σαραβάκος και βρήκε το δοκάρι», φέρεται να είπε.
Στα τέλη της δεκαετίας του 2010, μοίρασε την περιουσία του στα παιδιά του και τα ηνία των επιχειρήσεων ανέλαβαν οι δύο μεγαλύτεροι γιοί του, Γιάννης και Γιώργος· συνέχισε όμως να επιβλέπει τα πάντα. Μέχρι που ο θάνατος της λατρεμένης του Μαριάννας το καλοκαίρι του 2023, άρχισε να τον καταβάλλει· «έφυγε» στις 12 Νοεμβρίου του 2024 για να τη ξανασυναντήσει…
