Η ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης παρουσιάζει για τον Αύγουστο ένα ιδιαίτερο έργο τέχνης από τη Μουσειακή της Συλλογή, γεμάτο ατμόσφαιρα και νοσταλγία, τον Πίνακα «Σκηνή υπαίθριου καφενείου», τις καλλιτέχνις Ιφιγένεια Λαγάνα.
Ο πίνακας αποτελεί δωρεά της Νίτσας Δουρογιάννης, από την περίοδο δημιουργίας, 1940–1945.
Το έργο απεικονίζει σκηνή από υπαίθριο καφενείο, πιθανόν στην Αθήνα — και αποτελεί ζωντανή μαρτυρία ενός τρόπου ζωής ο οποίος χαρακτηρίζει τόσο τη Μικρά Ασία όσο και την παλιά Ελλάδα. Τα υπαίθρια καφενεία υπήρξαν χώροι κοινωνικής ζύμωσης, τόποι συνάντησης, αναψυχής και ενημέρωσης. Εκεί συνυπήρχαν γενιές, συζητήσεις, μουσικές και ιστορίες.
Ιφιγένεια Λαγάνα (1915–2004): Ζωή & Έργο
Η Ιφιγένεια Λαγάνα γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1915 και πέθανε το 2004 στην Αθήνα. Μαθήτευσε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1931–1937) υπό τη διδασκαλία του Ουμβέρτου Αργυρού (ζωγραφική) και του Γιάννη Κεφαλληνού (χαρακτική). Ανάμεσα στους συμφοιτητές της ήταν εξέχουσες μορφές της ελληνικής τέχνης, όπως οι Γιάννης Μόραλης, Χρήστος Καπράλος και Νίκος Νικολάου – με τον τελευταίο μάλιστα παντρεύτηκε μετά την αποφοίτησή τους.
Στα πρώτα της χρόνια διακρίθηκε στην υδατογραφία, με έμφαση σε τοπία, καθημερινές σκηνές και νεκρές φύσεις. Οι “αέρινες ακουαρέλες” της, κατά την περίοδο της μαθητείας της, εντυπωσίασαν τους δασκάλους και τους συναδέλφους της και αποτελούν ορόσημο ενός υπαιθριστικού ιμπρεσιονισμού.
Ύστερα από τη θεραπεία μιας πολύχρονης ψυχικής νόσου, η Λαγάνα ξεκίνησε να ζωγραφίζει εκ νέου με πάθος. Από τη δεκαετία του 1980 και μετά, ανέπτυξε ένα ιδιότυπο εξπρεσιονιστικό ύφος, δουλεύοντας με λάδια, τέμπερες, παστέλ και μολύβια, δημιουργώντας μεγάλες ψυχογραφικές συνθέσεις με έντονο χρωματικό συναίσθημα και αφαιρετικές φόρμες.
Καλλιτεχνική Διαδρομή
Η Ιφιγένεια Λαγάνα συμμετείχε σε 13 Πανελλήνιες εκθέσεις (1938–1987) και πραγματοποίησε πλήθος ατομικών εκθέσεων.
Συμμετείχε επίσης σε πολλές διεθνείς εκθέσεις, εκπροσωπώντας την Ελλάδα μέσω της Διεθνούς Ομοσπονδίας Γυναικών Καλλιτεχνών, αποσπώντας διεθνείς διακρίσεις.
Κορυφαίοι Έλληνες διανοούμενοι και τεχνοκριτικοί, όπως οι Γιάννης Τσαρούχης, Μαρίνος Καλλιγάς, Μαρία Κοτζαμάνη, Χρύσανθος Χρήστου, Γιώργος Μανουσάκης, Γιώργος Φωκάς, Στέλιος Λυδάκης και Μανώλης Χατζηδάκης, έγραψαν με ενθουσιασμό για το έργο της.
Η Ελένη Βακαλό, με ιδιαίτερη ευαισθησία, σημείωσε για τις υδατογραφίες της: «Στις υδατογραφίες της Λαγάνα βλέπομε να συλλαμβάνεται η στιγμή… με το βαθύ τρεμούλιασμα ενός μυστικού και σκοτεινού παλμού ζωής που κρύβεται μέσα της…».
Παρακαταθήκη
Η Ιφιγένεια Λαγάνα συνέχισε να ζωγραφίζει μέχρι τα βαθιά της γεράματα, αξιοποιώντας κάθε επιφάνεια του περιβάλλοντός της, με μολύβια, παστέλ και ξυλοχρώματα. Έργα της φιλοξενούνται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, ενώ ορισμένα ανήκουν στη μόνιμη συλλογή της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων.
Το έργο της στην Εστία Νέας Σμύρνης είναι ένας ύμνος στον αστικό δημόσιο χώρο και στις πολιτισμικές μνήμες της Μικράς Ασίας, όπου τα καφενεία ήταν κάτι πολύ περισσότερο από τόποι κατανάλωσης – ήταν χώροι ανθρώπινης επαφής, ελεύθερης σκέψης και αλληλεπίδρασης.
Ξεναγήσεις στη Μουσειακή Συλλογή
Η ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης προσφέρει καθημερινά ΔΩΡΕΑΝ ξεναγήσεις στις Μουσειακές της Συλλογές.
Ημέρες & Ώρες Ξεναγήσεων: Δευτέρα έως Παρασκευή, 09:00 – 16:00
Να τονιστεί πως η ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης θα παραμείνει κλειστή από τις 4 έως τις 20 Αυγούστου 2025.
Τηλέφωνα επικοινωνίας: 210 9333702 – 210 9330274
Email: museums@estia-ns.gr
(απαραίτητη η επιβεβαίωση διαθεσιμότητας)
Οι ξεναγήσεις προσφέρονται στα ελληνικά και στα αγγλικά.
