Σάββατο, 18 Οκτωβρίου, 2025

«Ώδινεν όρος και έτεκεν µυν…» (Κοιλοπονούσε το βουνό και γέννησε ποντίκι)

Γράφει η Ελένη Κονιαρέλλη – Σιακή

Εδώ και αρκετό καιρό µε εκπλήσσει ευχάριστα µια καινούργια διαφήµιση που προβάλλεται στην τηλεόραση. Πρόκειται για τη διαφήµιση εκείνη που, προσπαθώντας να µας πείσει για τη γρηγοράδα και την πληρότητα των υπηρεσιών που προσφέρει στην εξυπηρέτηση των πολιτών µια νέα αεροπορική εταιρία, χρησιµοποιεί τη βαθειά και ασύνορη αγάπη της µάνας προς το «σπλάχνο» της.

Βλέπουµε στην οθόνη, «το µωρό της», «το παιδάκι της», που αν και έκλεισε τα 25 χρόνια του, και µέτρησε στο ύψος του τα 2 περίπου µέτρα, για τη µάνα παραµένει το µικρό της «αγοράκι» που τη χρειάζεται κάθε ώρα και στιγµή, όπου και να βρίσκεται, και σε µια αρρώστια του εκείνη γίνεται «αέρας» µέσα στον αέρα της ταχύτατης αεροπορικής εταιρίας που διαφηµίζει για να βρεθεί κοντά του.

Στη διαφήµιση, ο νεαρός, καταϊδρωµένος από τον φόβο του, τυλιγµένος σε µια χοντρή κουβέρτα µε 40ο Κελσίου θερµοκρασία, µιλά τρέµοντας στο τηλέφωνο στη µητέρα του, λέγοντάς της ότι είναι πολύ άρρωστος και έχει βάλει τώρα θερµόµετρο, ενώ εκείνη τροµαγµένη τον ρωτά:

-Τι λέει παιδί µου το θερµόµετρο; Τι πυρετό έχεις;
Κι αυτός σιγά – σιγά της απαντά:
-Έχω 37,2… Μαµά, φοβάµαι… είµαι πολύ άρρωστος.

Εδώ η εικόνα αλλάζει αστραπιαία. Η µάνα τρέχει στην αεροπορική εταιρία, βγάζει εισιτήριο, ταξιδεύει αµέσως και σε λίγη µόνο ώρα χτυπά την πόρτα στο σπίτι του παιδιού της, που τυλιγµένος συνέχεια στην κουβέρτα, τη βλέπει µπροστά του, και φωνάζει µε έκπληξη ενθουσιασµού και χαράς:

-Μαµά! Μανούλα µου, ήρθες…
Και εκείνη απαντά τρυφερά:
-Εδώ είµαι παιδί µου… Ήρθα! Μη φοβάσαι τίποτα.

Βλέποντας και ακούγοντας αυτή την επιτυχηµένη διαφήµιση, µουρµουρίζω γελώντας:
-Αν είναι δυνατόν να έγιναν όλα αυτά…
«Πολύ κακό για το τίποτα!»

Έτσι είπα εγώ. Όµως αν ζούσα στην Αρχαιότητα, σίγουρα θα χρησιµοποιούσα την αρχαιοπρεπή έκφραση που µας δίνει το δηκτικό ρητό µε την αλληγορική σηµασία:

«Ω∆ΙΝΕΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ ΕΤΕΚΕΝ ΜΥΝ», δηλαδή, «κοιλοπονούσε το βουνό και γέννησε ποντίκι».
Έτσι λέµε γι’ αυτόν που καταβάλλει ή παριστάνει ότι καταβάλλει πάρα πολύ µεγάλη προσπάθεια, έχει όµως µικρό ή µηδενικό αποτέλεσµα. Κυριολεκτικά η φράση σηµαίνει ότι: «Κοιλοπονούσε το βουνό, για να γεννήσει ένα ποντίκι».

Προέρχεται από το απόσπασµα: «Ώδινεν όρος, Ζευς δ’ εφοβείτο, το όρος έτεκε µυν», δηλαδή, «έπιασαν οι πόνοι του τοκετού το βουνό και ο ∆ίας φοβόταν, όµως αυτό γέννησε τελικά ποντικό».

Τη φράση τη χρησιµοποιούµε και µεταφορικά όταν βρισκόµαστε µπροστά σ’ ένα ασήµαντο ή ανάξιο λόγου αποτέλεσµα ή συµπέρασµα ή έργο, ενώ περιµέναµε κάτι αξιόλογο και σπουδαίο ή πολύ σοβαρό. Ανάλογη φράση σήµερα, σε πιο µοντέρνα ελληνικά είναι: «Πολύ κακό για το τίποτα».

Θαυµαστής του Θουκυδίδη παραθέτει αυτό το απόφθεγµα, για να καυτηριάσει τον µεγάλο θόρυβο που έκαναν οι ιστοριογράφοι της εποχής του, γράφοντας πληθώρα έργων µετά τον πόλεµο του Ρωµαίου Αυτοκράτορα Βήρου εναντίον του Πάρθων (162 – 166 µ.Χ.). Συχνά τα κείµενά τους ήταν ποµπώδη και κακόγουστα και εξυµνούσαν µε υπερβολή, µόνο τα κατορθώµατα των Ρωµαίων.

Αλλού βλέπουµε ότι τη φράση αυτή την παραθέτει ο σατιρικός συγγραφέας και ρήτορας από τα Σαµόσατα της Συρίας, Λουκιανός (125 – 180 µ.Χ.).

Αναφορά σ’ αυτή την έκφραση κάνει και ο Πλούταρχος, σύµφωνα µε τον οποίο και οι Αιγύπτιοι ηγεµόνες χρησιµοποίησαν µε ασέβεια τη φράση όταν αντίκρισαν τον βασιλιά της Σπάρτης Αγησίλαο το 361 π.Χ., που αυτός πήγε στην Αίγυπτο. Τους Αιγύπτιους απογοήτευσε και ξένισε η εικόνα Αγησιλάου, µε την πολύ φτωχική του ενδυµασία, ενώ αυτοί περίµεναν να δουν στολίδια, παράσηµα και µεγαλοπρέπεια.

Τέλος η φράση εντοπίζεται και στο κεφάλαιο «Σύνοψις» του αρχαίου Έλληνα Γραµµατικού, Αθήναιου του Ναυκρατίτη.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

spot_img
spot_img

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ