Γράφει ο Δημήτρης Μασούρης
Mέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών
Λίγο μετά την Καρυδιά κρήνη -πηγή νερού- στην Πεντέλη κοντά στο άνοιγμα του δρόμου της στροφής στο απέναντι ξάγναντο, που ανοίγεται σαν θεατρική αυλαία για να φανεί το θεσπέσιο κάλλος του μαραθωνίου όρμου και της παραλίας της Εύβοιας, με τα χωριά της βόρειας ανατολικής Αττικής, κοντά στα βράχια, που γύμνωσε η βροχή και καθάρισαν οι αιχμηρές λεπίδες τους δίπλα στη νεροσυρμή της ασφάλτου, φύονταν μερικά όμορφα λουλουδάκια από ανεμώνες, μαργαρίτες κ.ά.
Αυτά τα λουλουδάκια, πάλλευκα μαζί με τα άλλα παρείσαχτα φυτά, στην πρώτη χαρακτηριστική περίεργη ματιά του οδοιπόρου είναι ερευνητικά στην παρουσία και μοιάζουν με εξωτικής προέλευσης φύτρα, πλησιάζοντας της μαργαρίτας το είδος, λευκής ή κίτρινης με ανθοπετάλια κάπως σκληρά και κάπως νανοειδή˙ πέντε αλλά σκληρά πέταλα χαρακτηρίζουν αυτά τα λουλούδια με μικρό βλαστάρι, που το ύψος τους είναι δύο ή τριών εκατοστών.
Πρωί-πρωί μόλις τα αντίκρυσα από το αυτοκίνητο, μέσα στον ορυμαγδό των βράχων που έχει κατρακυλήσει από ψηλά και έχει πεταχθεί μέχρι τον ασφαλτόδρομο -υγρόδρομο με ξέφτια- ζήτησα από το Γιάννη να σταματήσει, όπου είναι εύκολο, γιατί η στάση εκεί είναι επικίνδυνη και επιφυλάσσει κινδύνους. Όμως ήθελα να ερευνήσω καλύτερα την ύπαρξη των λουλουδιών.
Στο σημείο αυτό του δρόμου το σταμάτημα δεν είναι εύκολο. Προχωρήσαμε λίγο παρακάτω έως ότου βρήκαμε σημείο κατάλληλο στάθμευσης.
Μεγάλα αγκωνάρια βράχων είχαν πέσει και άλλα από ψηλά, που εγκυμονούσαν κινδύνους. Πρέπει επιτέλους να γίνει μια αποβραχοποίηση στο δρόμο, που έχει μεγάλη κυκλοφορία. Γιατί οι βράχοι είναι μεγάλοι και η κυκλοφορία των οχημάτων είναι επίσης μεγάλη. Ιδιαίτερα το καλοκαίρι και όχι μόνο, εάν επισυμβούν καταιγίδες θα επακολουθήσουν κατολισθήσεις. Γιατί τα βράχια είναι πολύ μεγάλα και στην παραμικρή νεροφαγωματική απόσυρση του χώματος, η μετακίνησή τους θα είναι αστραπιαία. Αυτά πρέπει να προβλεφθούν από τους συντηρητές των δρόμων μεγάλης κυκλοφορίας.
Ωστόσο τα όμορφα λουλούδια, της συστάδας με ενθουσίασαν και, όπως τα είδα, μου έμοιαζαν σαν μετανάστες αλπικού τοπίου˙ έτσι και τα ονόμασα. Στάθηκα απέναντι σε ένα λουλούδι, που είχε τα χαρακτηριστικά του εντελβάις, όπως ερμήνευσα εκείνη τη στιγμή και το ονόμασα είδος εντελβάις της Πεντέλης και το θαύμασα. Θυμήθηκα τους στίχους του Γιάννη Ρίτσου, του έξοχου ποιητή από τη Μονεμβασιά, που οι Μαρουσιώτες έχουν ωραίες αναμνήσεις από τις θερινές αλλά γιατί και όχι μόνιμες εκεί παραμονές τους.
Το ποίημα του Ρίτσου «Κυκλάμινο» στου βράχου τη σχισμάδα, με γέμισε με αναμνήσεις. Ωραίους επαίνους είχα δεχθεί κάποτε από υποδειγματική διδασκαλία προς τους νέους καθηγητές στο Γυμνάσιο Πεταλιδίου Μεσσηνίας.
Ωστόσο αυτό το όμορφο λουλούδι, το εντελβάις της Πεντέλης, όπως το είδα με ενθουσίασε κατακτητικά. Έτσι θέλησα και να το γράψω. Αλλά, γιατί υπάρχει και το αλλά˙ μόλις την επόμενη εβδομάδα πέρασα από το ίδιο μέρος, επιστρέφοντας είδα ότι έλειπε από τη θέση του, όλη η συστάδα καθώς και το λουλούδι μου. Οποία λεηλασία είχε κατακτήσει τις φρένες εκείνου, που έκοψε τα λουλούδια; Το δικό μου εντελβάις, το πανέμορφο λουλούδι, πιο χέρι, εξοπλισμένο με μοχθηρό συναίσθημα έκοψε; Στο θέαμα αυτό της κενότητας αναρωτήθηκα. Ποιος έκοψε αυτό το θαυμάσιο λουλούδι˙ τι κενότητα ψυχική σ’ αυτόν υπήρχε και το έκοψε; «Έκοψε» είναι έκφραση λόγου˙ δεν το έκοψε, το έβγαλε από τη ρίζα του, που είχε χωθεί στο βράχο του βουνού αναζητώντας χώμα και νερό. Κρίμα είπα: γιατί ο άνθρωπος να μην χαίρεται τη ζωντανή παρουσία των φυτών, τις συνθήκες ύπαρξής τους κοντά στο δρόμο και στην ανάσα του ανθρώπου˙ αυτό το φυτό είναι αλπικό˙ οι συνθήκες της ύπαρξής του είναι το βουνό, οι ομορφιές του, οι αλπικές ομορφιές. Αλλά ήταν πράγματι εντελβάις από τις Άλπεις; Πώς βρέθηκε στην Πεντέλη; Γιατί τάχα να κοπεί, να χαλασθεί; Αλλά τέτοιες ενέργειες ανθρώπων χαρακτηρίζουν τον ίδιο τον άνθρωπο, αυτή την ύπαρξή του. Μήπως το ίδιο δεν είχε συμβεί και με την κάππαρη, που είχε φυτρώσει στο πεζοδρόμιο των οδών Ανδρέου Συγγρού και Πεντέλης στο Μαρούσι; (Αμαρύσια φ. 2214/2012) Και είχε ανελέητα κοπεί και για την οποία είχαμε γράψει άλλοτε;
Αλλά τέτοιες ενέργειες ανθρώπων χαρακτηρίζουν υποστάσεις. Άραγε το φυτό ή τα φυτά μεταφυτεύτηκαν; Αλλά αυτού του είδους τα φυτά δεν φυτρώνουν ούτε ευδοκιμούν οπουδήποτε. Θέλουν το περιβάλλον τους.
Συλλογίστηκα˙ πρέπει να προσεχθεί η πανίδα και η χλωρίδα της Πεντέλης· να περνάμε, να βλέπουμε, να θαυμάζουμε χωρίς να πειράζουμε. Να γινόταν η Πεντέλη Εθνικός Δρυμός; Όπως κατά την αρχαιότητα ο Υμηττός είχε γεμίσει με αρωματικά και ιαματικά φυτά; Θαυμασμός και ανάσα των αρχαίων Αθηναίων επισκεπτών και των Ρωμαίων κατακτητών. Ο Ανδρέας Συγγρός ονειρευόταν στο χτήμα του στα Ανάβρυτα να συγκεντρώσει όλα τα είδη φυτών, μεταφέροντας και δημιουργώντας συνθήκες ανάλογης καλλιέργειας με γυάλινες σέρες (θερμοκήπια) και πίδακες. Και ενώ είχε αρχίσει να καλλιεργεί εκεί εξωτικά φυτά, πραγματοποιώντας το όνειρό του «ο Πανδαμάτωρ ετέραν ώσμωσιν ἔσχεν».
Ζούμπερι, Αμαρουσίου επίνειον,
της Σταυροπροσκυνήσεως 2022
