Συγκλονιστικά στοιχεία που οφείλουν να προβληματίσουν άπαντες στην κοινωνία μας για τον σχολικό εκφοβισμό παρουσιάστηκαν από «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στο πλαίσιο της Πανελλαδικής Σχολικής Εκστρατείας Ευαισθητοποίησης με τίτλο «Μίλα Τώρα», για το φαινόμενο της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού, που έχει λάβει δραματικές διαστάσεις στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και με αφορμή την Πανελλήνια Ημέρα κατά του Bullying (6 Μαρτίου), σε εκδήλωση που πραγματοποίησε σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Μαθητικό Εθελοντικό του Δίκτυο «YouSmile» και τους εξειδικευμένους επιστήμονες του.
O πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» Κώστας Γιαννόπουλος, καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους, εκφράζοντας την θλίψη του αρχικά για το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη: «Θα ήθελα να εκφράσω εκ μέρους του ‘‘Χαμόγελου’’, εκ μέρος όλων μας, τα θερμά συλλυπητήρια στις οικογένειες, σε όσους έχασαν τη ζωή τους και σε όσους παλεύουν για να γίνουν καλά», ανέφερε αρχικά, για να προσθέσει: «Ήταν δύσκολο να αποφασίσουμε να πραγματοποιήσουμε αυτή την εκδήλωση… Αλλά δεν μπορούμε να σταματήσουμε να προσπαθούμε να προφυλάξουμε τα παιδιά μας από τη φρίκη που υπάρχει αυτή τη στιγμή, μέσα από το Bullying. Σήμερα, δεν κάνουμε άλλη μια εκδήλωση, είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το Bullying που ταλαιπωρεί τα παιδιά και να προτείνουμε λύσεις, συνεχίζοντας να επενδύουμε στην Πρόληψη». Απευθυνόμενος στα παιδιά, ο κ. Γιαννόπουλος τόνισε: «Η εκδήλωση αυτή είναι δική σας, είναι για εσάς αλλά όχι χωρίς εσάς, γιατί εσείς βιώνετε το φαινόμενο του Bullying. Εσείς είστε αυτοί που μπορείτε να αλλάξετε την κατάσταση».
Τα γενικά στοιχεία της έρευνας
H ψυχολόγος του Οργανισμού Ιωάννα Γκίκα μίλησε στα παιδιά για την ιστορία του μικρού ιδρυτή του «Χαμόγελου», τον 10χρονο Ανδρέα Γιαννόπουλο και πραγματοποίησε ενημέρωση, για τον Σχολικό Εκφοβισμό, αναλύοντας τα χαρακτηριστικά στοιχεία του φαινομένου, αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης του.
Όπως τονίστηκε, «δεν έχει πραγματοποιηθεί παρόμοια έρευνα, που να συνδέει το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού με την ευημερία των παιδιών και να σκιαγραφεί το προφίλ των παιδιών που δέχονται Bullying».
Με την σειρά της, η ερευνήτρια και συντονίστρια του Εθνικού Παρατηρητηρίου Παιδικής Ευημερίας του Οργανισμού, Ειρήνη Λερίου παρουσίασε τα ευρήματα της έρευνας που πραγματοποίησε για το φαινόμενο του εκφοβισμού και υπογράμμισε ότι:
-Η έρευνα έγινε σε 2.293 παιδιά σε όλη την Ελλάδα για το 2022-2023
-1 στα 3 παιδιά, δηλαδή το 32,4%, σε όλη τη χώρα δηλώνουν πώς έχουν δεχτεί σχολικό εκφοβισμό
-1 στα 6 παιδιά σε όλη την Ελλάδα δηλώνουν ότι αισθάνονται πώς το σχολείο τους δεν τους μαθαίνει να μην εκφοβίζουν τους συμμαθητές τους
-100% των παιδιών που θα προτιμούσε να απευθυνθεί για βοήθεια σε τηλεφωνική γραμμή, σημειώνει την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 του Οργανισμού
Προτάσεις από τα παιδιά
Οι μαθητές-εθελοντές, από το «YouSmile» και μέλη της Ομάδας Δικαιωμάτων του Παιδιού του Οργανισμού, έθεσαν τις δικές τους προτάσεις για την καταπολέμηση του Bullying. Ειδικότερα απευθύνθηκαν στοχευμένα στις εμπλεκόμενες ομάδες:
Σε κάθε παιδί που δέχεται Bullying τονίζουν:
-Ποτέ δεν φταις εσύ
-Καταλαβαίνουμε ότι μπορεί να ντρέπεσαι για αυτό που συμβαίνει
-Όμως ό, τι και αν έχει συμβεί, δεν αξίζει σε κανέναν
-Μίλα σε κάποιον που εμπιστεύεσαι
-Δεν μπορεί να είναι φίλος κάποιος που σε κάνει να νιώθεις άσχημα
-Δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεσαι
-Πάντα υπάρχει λύση
Αν το bullying που σου ασκείται είναι διαδικτυακό:
Report και Block
Ιδιωτικό προφίλ
Κάλεσε SOS 1056 για βοήθεια
Σε κάθε παιδί που βλέπει Bullying:
-Καταλαβαίνω ότι μπορεί να φοβάσαι να μοιραστείς αυτό που είδες, αλλά μπες στη θέση του άλλου, σκέψου πώς μπορεί να νιώθει και κινητοποιήσου για να βοηθήσεις
-Βοήθησε αυτόν που ασκεί bullying να καταλάβει ότι κάνει λάθος, φιλικά με ευγένεια και όρια
-Μίλα σε κάποιον που να μπορεί να βοηθήσει, ζητώντας εχεμύθεια και λεπτότητα. Δεν είσαι καρφί αν καταγγείλεις κάτι άδικο.
-Μίλα στο παιδί που υφίσταται bullying δείχνοντας ότι νοιάζεσαι
Σε κάθε παιδί που ασκεί Bullying:
-Το bullying δεν είναι πλάκα, πρέπει να ξέρουμε πώς να διαχωρίζουμε αυτά τα δύο
-Οφείλουμε να δείχνουμε επαφή και κατανόηση προς τους άλλους, ακόμα κι αν έχει συμβεί κάτι τέτοιο, να αναρωτηθούμε πώς θα αλλάξουμε την κατάσταση επανορθώνοντας.
-Πάντα υπάρχει περιθώριο να επανορθώσεις
-Προσέγγισε το άλλο παιδί με θετικότητα
Στους Εκπαιδευτικούς:
-Είναι σημαντικό να ενημερώνεστε για το φαινόμενο: τι είναι, πώς το αναγνωρίζουμε και πώς αντιμετωπίζεται
-Να δείχνετε ενδιαφέρον και να παρατηρείτε τις συμπεριφορές των παιδιών και τις μεταξύ τους σχέσεις εκτός τάξης
-Να ενημερώνεστε για τρόπους αντιμετώπισης και διαχείρισης/πλαισίωσης περιστατικών bullying
-Να θυμάστε πως δεν υπάρχουν «κακά παιδιά», μόνο «κακές πράξεις»
Στους γονείς/ κηδεμόνες των παιδιών:
-Να δείχνετε υποστήριξη και ενθάρρυνση προς τα παιδιά, να είστε βοηθητικοί απέναντι στο πρόβλημα
-Να συναισθάνεστε τα παιδιά
-Να είστε σωστά πρότυπα για τα παιδιά, γιατί μιμούνται συμπεριφορές
-Να τους παρέχετε ένα ήρεμο και ασφαλές περιβάλλον
-Να βοηθάτε τα παιδιά να δομήσουν τις προσωπικότητες τους, να θέτουν όρια ως προς το τι είναι σωστό και τι λάθος
-Να τα μάθετε να προστατεύουν τους εαυτούς τους να εκφράζουν τις ανάγκες τους
-Παραμείνετε ψύχραιμοι
-Ζητήστε βοήθεια ψυχολόγου
Στην Πολιτεία:
-Για κάθε σχολείο, είναι απαραίτητη η παρουσία ψυχολόγου εξειδικευμένου στον ενδοσχολικό εκφοβισμό
-Τακτική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών πάνω στο θέμα
-Ενημέρωση των παιδιών στο πλαίσιο πιστοποιημένου προγράμματος και κατάλληλα διαμορφωμένου προς κάθε ηλικιακή ομάδα
Οι δράσεις του Οργανισμού
Η συντονίστρια του «YouSmile» Τζωρτζίνα Τσάγκα παρουσίασε τα αποτελέσματα της εκστρατείας «Μίλα Τώρα» και τόνισε: «Το “Μίλα Τώρα” είναι μια εκστρατεία για εσάς, πάνω από όλα, είναι ένας τρόπος, εσείς τα παιδιά, να εκφραστείτε δημιουργικά και να συζητήσετε για κάτι που συμβαίνει καθημερινά δίπλα σας και που τελικά μας αφορά όλους», ενώ στη συνέχεια παρουσίασε έργα, που δημιουργήθηκαν αποκλειστικά για την εκστρατεία του Οργανισμού «Μίλα Τώρα», από 614 σχολεία όλης της Ελλάδος.
H ψυχολόγος και συντονίστρια στο Τμήμα Πρόληψης κι Ευαισθητοποίησης Παιδιών, Γονέων και Εκπαιδευτικών Ιωάννα Χαρδαλούπα, υπογραμμίζοντας τη σημασία των παρεμβάσεων που γίνονται Πανελλαδικά, δωρεάν στα σχολεία από εξειδικευμένη ομάδα Ψυχολόγων του Οργανισμού, καθώς και του καθοριστικού ρόλου της σχολικής κοινότητας στην πρόληψη, δήλωσε: «Είναι πολύ σημαντικό να μιλάμε. Να μην υποτιμούμε τη δύναμη που έχει ο λόγος μας. Υπάρχουν πάντοτε άνθρωποι, πάντοτε, πρόθυμοι και διαθέσιμοι να μας ακούσουν. Μπορεί να είναι με φυσική παρουσία, μπορεί να είναι ένα τηλέφωνο στη Γραμμή 1056 ή σε έναν δικό μας άνθρωπο». Επιπρόσθετα, ανέφερε πως για ο Οργανισμός το 2022:
-Διαχειριζόταν 1 κλήση την ήμερα στην Εθνική Γραμμή SOS 1056 για ψυχολογική υποστήριξη σε φαινόμενα Ενδοσχολικής Βίας κι Εκφοβισμού
-Πραγματοποιούσε 2 παρεμβάσεις πρόληψης ανά σχολική ημέρα για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό
-Σημείωσε αύξηση 174% στις Παρεμβάσεις πρόληψης για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό σε 22.340 μαθητές/μαθήτριες και 3.467 εκπαιδευτικούς και 1.848 γονείς
Επιπλέον, έγινε σημαντική αναφορά σε μια δομημένη διαδικασία για την αντιμετώπιση του Bullying, το Πρότυπο Πιστοποίησης κατά του Εκφοβισμού (EANCert), που έχει στόχο την αξιολόγηση και πιστοποίηση εκπαιδευτικών, και μη, φορέων -μια πρωτοβουλία από το «Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά του Εκφοβισμού» (Εuropean Antibullying Network – EAN), σε συνεργασία με την EUROCERT και «Το Χαμόγελο του Παιδιού». Το ΕΑΝ, ιδρύθηκε το 2014, με πρωτοβουλία του «Χαμόγελου», με συμμετοχή 21 φορέων-μέλη από 14 χώρες της ΕΕ και πρόεδρο «Το Χαμόγελο του Παιδιού». Στόχος του είναι η καταπολέμηση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού και της σχολικής βίας.
Σημεία αναφοράς
Ο Οργανισμός βρίσκεται πάντα δίπλα στα παιδιά θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας θέτοντας στην υπηρεσία τους κάθε διαθέσιμο μέσο:
-Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056
-Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111
-Εφαρμογή Chat 1056
-Κινητές μονάδες άμεσης ψυχολογικής υποστήριξης
-Εκστρατεία Ενημέρωσης «ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ»
-Πρόληψη και Ευαισθητοποίηση Παιδιών, Εκπαιδευτικών, Γονέων και Κηδεμόνων
-Κέντρο Ημέρας Εξατομικευμένης Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας σε Παιδιά και Εφήβους, «Το Σπίτι του Παιδιού»
