Γράφει ο Αθαν. Τσιούμας, Δικηγόρος*
«…Ο άνθρωπος κινείται μέσα στον χώρο και το χρόνο, που σαν φυσικά μεγέθη είναι πέραν απ’ τις αισθήσεις του, αλλά η διανοητική και ψυχολογική του κατασκευή τού επιτρέπουν να προσδίδει, αβίαστα, σ’ αυτές τις δυνάμεις, μια ιδιότυπη πλασματική αξία, επάνω στην οποία ο ίδιος, τυλιγμένος ανάμεσα στον πέπλο αυτών των δυνάμεων, επενδύει, όχι μόνον την ελπίδα του, για την καλυτέρευση του ορατού κόσμου των αισθήσεών του, αλλά κυρίως, την ελπίδα του για την αιώνια ύπαρξή του …».
Κάθισα στα τελευταία δευτερόλεπτα αυτού του χρόνου, ανυπόμονος και περίεργος και περίμενα μήπως και αφουγκρασθώ την ανάσα αυτού που έφευγε και εκείνη αυτού που ερχόταν. Από τον πρώτο περίμενα «επιθανάτιο ρόγχο» και από τον δεύτερο «κραυγές επινίκιες». Ούτε τον παλαιό άκουσα ούτε τον καινούργιο. Είδα μόνον το δευτερόλεπτο σκοτάδι της ΔΕΗ, άκουσα όμως «κυψελωτά» με την φαντασία μου όλες τις υπαρξιακές ανάσες όλων των ανθρωπίνων όντων επί της γης και διαισθάνθηκα ότι όλες είχαν μια και μόνη συνισταμένη στο νόημά τους: ΕΛΠΙΔΑ.
Τι είδους όμως ελπίδα; Ελπίδα για την αιώνια ύπαρξη, ελπίδα ειρήνης για τους εμπόλεμους, ελπίδα για τους πεινασμένους και τους αρρώστους, αλλά και ελπίδα ανθρωπιάς από τους έχοντες και κατέχοντες πλούσιους, τους πολιτισμένους και προηγμένους και όλα αυτά καθισμένα επάνω σ’ ένα καυτό, όπως έγινε, δευτερόλεπτο!
Ω τι ψευδαίσθηση! Ω τι μάταια ελπίδα!
Ο παγωμένος αέρας του 2023, στο άρμα του οποίου είχε προσκολληθεί η φαντασία μου, πάγωσε το συναίσθημά μου και κλείνοντας τα μάτια μου σκέφθηκα τον ψυχρό, αλλά αληθινό μαθηματικό ορισμό:
«ΧΡΟΝΟΣ είναι το φυσικό μέγεθος που καθορίζει την αλληλουχία των γεγονότων». Άφησα αμέσως αυτόν τον ορισμό και σκέφθηκα έναν άλλον:
«ΧΡΟΝΟΣ είναι το συνεχές της εμπειρίας κατά το οποίο γεγονότα περνούν από το μέλλον, μέσω του παρόντος, στο παρελθόν».
Ω τι πλάνη, είπα και αναρωτήθηκα πώς ανάμειξα εγώ και τόσοι θνητοί αυτό το ψυχρό, μη αντιληπτό από τις αισθήσεις μας και μη κατανοητό από το εγκεφαλικό μας σύστημα, φυσικό μέγεθος με την αγωνία και την ελπίδα του ανθρώπινου γένους, αφού κανένας αστρικός φυσικός ή μεταφυσικός ορισμός δεν περιέχει ως συντελεστή την ανθρώπινη αυτή διάσταση.
Ο άνθρωπος με τις έρευνες και τις επιστήμες του εντόπισε ότι σε όλα τα φυσικά ορατά και αόρατα γεγονότα υπάρχει μια άλλη διάσταση στο φυσικό μέγεθος του χρόνου που καθορίζει την αλληλουχία του. Δεν μπόρεσε όμως να διερευνήσει ποιο από τα γεγονότα και τις δυνάμεις που μας περιβάλλουν προηγήθηκε του άλλου και έτσι στην κλασσική φυσική επιστήμη θεωρείται ότι τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα. Π.χ. Στη μαθηματική εξίσωση: Δύναμη = Μάζα επί (χ) την επιτάχυνση, θεωρείται ότι η επιτάχυνση και η δύναμη λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα. Δηλαδή στην εξίσωση αυτή ο χρόνος ως αλληλουχία των δύο γεγονότων (μεγεθών) είναι αδιανόητος! Όπως αδιανόητο και πέρα απ’ τις αισθήσεις μας είναι το φυσικό μέγεθος του χώρου. Έτσι ο άνθρωπος κινείται μέσα στο χώρο και το χρόνο που σαν φυσικά μεγέθη είναι πέραν από τις αισθήσεις του, αλλά η διανοητική και ψυχολογική του κατασκευή, του επιτρέπουν να προσδίδει αβίαστα σ’ αυτές τις δυνάμεις μια ιδιότυπη πλασματική αξία, επάνω στην οποία ο ίδιος, τυλιγμένος ανάμεσα στο πέπλο αυτών των δυνάμεων, επενδύει, όχι μόνο την ελπίδα του για την καλυτέρευση του ορατού κόσμου των αισθήσεών του, αλλά κυρίως την ελπίδα του, για την αιώνια ύπαρξή του· και για την αντιγραφή ο άνθρωπος υπαρξιακά, από τη εν γένει κατασκευή του, δεν μπορεί, ούτε να δεχθεί, ούτε να διανοηθεί, ότι, αποτελείται μόνον από απειροελάχιστα σωματίδια ύλης και σκόνης, που αιωρούνται και αναμειγνύονται στο διάστημα με τη «σκοτεινή ενέργεια και ύλη» που, κατά τους επιστήμονες, μας περιβάλλει.
* Ο Αθαν. Τσιούμας είναι τ. Δικηγόρος, Πτυχιούχος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τελειόφοιτος Παντείου Πανεπιστημίου στο Τμήμα Κοινωνιολογίας και Πρόεδρος του Συλλόγου «Πέντε Καμάρες», που αφορά το διατηρητέο πολιτιστικό μνημείο του Δήμου Πεντέλης για την ομώνυμη πετρόκτιστη γέφυρα με τις πέντε καμάρες στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας.