Γράφει ο Κυριάκος Περιστέρης, πολιτικός επιστήμονας.
Σχετικά με την επικείμενη ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, εγείρονται ερωτήματα σχετικά με την φύση και τον τρόπο λειτουργίας τους. Στην δημόσιο διάλογο κυριαρχεί επιφύλαξη σχετικά με την αξιοπιστία. Η επιφύλαξη αυτή είναι δικαιολογημένη ιδιαιτέρως αν ληφθούν υπόψιν συγκεκριμένα σημεία του σε νομοσχεδίου.
Κατ’ αρχάς, δεν είναι ευκρινής η νομική υπόσταση των νέων μη κρατικών πανεπιστημίων ιδρυμάτων. Δεδομένης της συνταγματικής απαγόρευσης ,η οποία ορίζει ότι τα πανεπιστημιακά ιδρύματα βρίσκονται υπό την αιγίδα του κράτους, η πολιτεία υποχρεούται να προσδιορίσει σαφώς τους όρους και τα όρια λειτουργίας των μη κρατικών ιδρυμάτων.
Επιπλέον, είναι αντιφατικό το γεγονός ότι ενώ τα ιδρύματα αυτά είναι ιδιωτικά, εντούτοις θα εισάγονται υποψήφιοι φοιτητές με το σύστημα των πανελλαδικών. Η ύπαρξη καθ’αυτή ιδιωτικών πανεπιστημίων «καταργεί» την σκοπιμότητα του συστήματος εισαγωγής καθώς το τελευtυταίο ήταν αποτελεσματικό εντός του προηγούμενου πλαισίου.
Ερώτημα εγείρεται σχετικά με το εάν κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο από το εξωτερικό μπορεί να ιδρύσει στην Ελλάδα ένα μη κερδοσκοπικό παράρτημα. Αν υπάρχει ,δηλαδή, διαφορά στον νομικό τύπο μεταξύ του μητρικού ιδρύματος και του παραρτήματος τι ορίζει το νομοσχέδιο ότι συμβαίνει.
Η διασφάλιση της αξιοπιστίας των ιδρυμάτων αυτών όπως επίσης και η επίδραση τους στην αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης παραμένει ζητούμενο. Με το νομοσχέδιο δημιουργούνται νέες νομικές οντότητες, τα νομικά πρόσωπα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), διοικούμενα από Διοικητικό Συμβούλιο. Το ΝΠΠΕ ορίζεται ως νομικό πρόσωπο ειδικού σκοπού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, , με σκοπό την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης, το οποίο συνδέεται απευθείας με το μητρικό εκπαιδευτικό ίδρυμα της αλλοδαπής και αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα, με βάση απόφαση του αρμοδίου οργάνου του μητρικού Ιδρύματος που προσδιορίζει λεπτομερώς την εσωτερική μεταξύ τους σχέση με βάση συμφωνίες πιστοποίησης (validation) ή δικαιόχρησης (franchising).
Με βάση τα ανωτέρω, το πρόγραμμα σπουδών που θα προσφέρει το ΝΠΠΕ θα πρέπει να έχει πιστοποιηθεί από το μητρικό ίδρυμα όμως δεν είναι γνωστή η δυνατότητα ελέγχου, αν υπάρχει και σε ποιο βαθμό, του προγράμματος σπουδών.
Εν κατακλείδι, το νομοσχέδιο χαρακτηρίζεται από εσκεμμένες (;) ασάφειες οι οποίες είναι πιθανό να ερμηνευθούν διαφορετικά από τα εμπλεκόμενα στο δημόσιο διάλογο μέρη και να δημιουργήσουν σημαντικές δυσχέρειες στην, ήδη πάσχουσα, τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αξιοσημείωτη τέλος, είναι και η σπουδή, η βιασύνη, με την οποία λαμβάνει χώρα η συζήτηση για τα μη κρατικά πανεπιστήμια και την τριτοβάθμια παιδεία εν γένει.
