Τους στόχους του Υπουργείου Εσωτερικών για «καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη, αναβάθμιση των υπηρεσιών και ενίσχυση των υλικών και των ανθρώπινων πόρων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», παρέθεσε η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως, μιλώντας στο ετήσιο συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος στα Ιωάννινα.
Η υπουργός αναγνώρισε ότι «στην παρούσα συγκυρία η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων, έχοντας αναβαθμισμένο ρόλο και αρμοδιότητες και συνολικά ένα νέο σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο για πιο εξορθολογισμένους και λειτουργικούς ΟΤΑ, με πιο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό», αναφερόμενη στο πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο του ΥΠΕΣ, το οποίο, όπως υποστήριξε, «έχει βασικό στόχο την εξυπηρέτηση του πολίτη που είναι και ο αποδέκτης των ποιοτικών υπηρεσιών της πολιτείας».
Στη συνέχεια η Ν. Κεραμέως αναφέρθηκε σε δύο βασικούς προγραμματικούς άξονες: το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους ΟΤΑ και το ανθρώπινο δυναμικό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Ξεκινώντας από το πρώτο, ανέτρεξε στους νόμους της προηγούμενης κυβέρνησης (νόμος Θεοδωρικάκου) που, όπως είπε, «αποκατέστησαν την κυβερνησιμότητα των ΟΤΑ, δίνοντας τη δυνατότητα να διοικούν αυτοί που εκλέχτηκαν από τους πολίτες στις εκλογές του 2019».
Ως προς τον δεύτερο άξονα, η υπουργός αναφέρθηκε πιο αναλυτικά στο νέο πλαίσιο λειτουργίας των ΟΤΑ που νομοθετήθηκε, «έχοντας ως στόχο τον εξορθολογισμό λειτουργίας τους, την αναβάθμιση σε κάθε επίπεδο με την ενσωμάτωση των νομικών προσώπων των Δήμων στον πυρήνα λειτουργίας τους, με την αναβάθμιση αρμοδιοτήτων και τις οικονομίες κλίμακας που επιδιώκονται για την καλύτερη οργάνωση και διαχείριση στους ΟΤΑ», όπως τόνισε.
Έμφαση απέδωσε η υπουργός στη θεσμοθέτηση της διμηνιαίας συνεδρίασης του Περιφερειακού και του Δημοτικού Συμβουλίου όπου «εν είδει κοινοβουλευτικού ελέγχου», θα τίθενται όλα τα θέματα που σήμερα συζητιούνται στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση των συλλογικών οργάνων. Τέλος, αναφέρθηκε στο σχεδιασμό δεικτών ποιότητας για Δήμους και Περιφέρειες που θα επιτρέπουν την αξιολόγησή τους, αλλά και τη δημόσια λογοδοσία τους.
Ως προς το διαρκές πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού στην αυτοδιοίκηση και δη στην τοπική, η Ν. Κεραμέως παραδέχτηκε ότι «πρέπει να προχωρήσουν πιο γρήγορα οι προσλήψεις στους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, αφού ήδη τα τελευταία χρόνια δόθηκαν 5.500 θέσεις», για να προσθέσει: «Πρόσφατα, 2.200 επιπλέον προσλήψεις εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο αλλά αυτό δεν αρκεί. Χρειάζεται να επιταχυνθούν οι ρυθμοί του ΑΣΕΠ στις διαδικασίες πρόσληψης και ακολούθως, για την ποιοτικότερη λειτουργία των ΟΤΑ θα αξιοποιηθούν τα εργαλεία της Τεχνητής Νοημοσύνης, η ψηφιοποίηση κ.λπ.».
Ανακοινώσεις από Θ. Λιβάνιο
Οι ανακοινώσεις για τις επόμενες παρεμβάσεις του Υπουργείου Εσωτερικών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση εξειδικεύτηκαν από τον αν. υπουργό Εσωτερικών Θεόδωρο Λιβάνιο.
Η τοποθέτηση του αν. υπουργού επικεντρώθηκε κυρίως στο ζητούμενο του ξεκαθαρίσματος των αρμοδιοτήτων των δύο βαθμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
«Εμείς είμαστε το κεντρικό κράτος, πρέπει να χαράσσουμε το γήπεδο και την κεντρική πολιτική. Εσείς είστε οι αρμόδιοι για την Περιφέρειά σας, οι Δήμοι πρέπει να είναι αρμόδιοι για τους Δήμους», ανέφερε προς τους Περιφερειάρχες, ζήτησε «να υπάρξει μια βασική συμφωνία για να φτιαχτεί μια πραγματική Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση» και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Πολλά πρέπει να αλλάξουν, σημείωσε, οι Περιφέρειες Αττικής και Θεσσαλονίκης πρέπει να έχουν ρόλο στο συγκοινωνιακό».
Σύμφωνα με τον Θ. Λιβάνιο, «οι αιρετές Περιφέρειες δημιουργήθηκαν πριν από 13 χρόνια, αλλά η κατανομή των αρμοδιοτήτων δεν έγινε ποτέ». «Υπάρχει διάθεση να πάρουμε μία μία αρμοδιότητα, οι Δήμοι να περιοριστούν στα ξεκάθαρα δικά τους» τόνισε, επισημαίνοντας: «Οι Περιφέρειες λειτουργούν με τον Κώδικα των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων του 1995, με τον “Καλλικράτη” και μία σειρά νόμων που θέλουν δέκα δικηγόρους για να αντιληφθεί κανείς πως λειτουργούν βασικά πράγματα. Η σύνταξη ενός ενιαίου Κώδικα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης είναι απαραίτητος, να συμφωνήσουμε πώς εκλέγονται οι αρχές, και ως προς αυτό άφησε ανοιχτό να αλλάξουν πολλά και από τον εκλογικό νόμο που ίσχυσε τον περασμένο Οκτώβριο».
Επόμενα θέματα που πρέπει να απασχολήσουν το διάλογο με το ΥΠΕΣ, σύμφωνα με τον Θ. Λιβάνιο, είναι το θέμα της διακυβέρνησης, οι αρμοδιότητες του Περιφερειακού Συμβουλίου και το σύστημα διακυβέρνησης, η λογοδοσία, η καταστατική θέση των αιρετών, κτλ. «Απαιτείται στην επόμενη Συνταγματική Αναθεώρηση να ακουστεί η φωνή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να γίνεται αναφορά σε Δήμους και Περιφέρειες σαν οργανωμένη μορφή Αυτοδιοίκησης που δεν υπάρχει στον ισχύον Σύνταγμα», τόνισε.
Στις ανακοινώσεις του αν. υπουργού Εσωτερικών περιλήφθηκε και η αναφορά για τους δείκτες απόδοσης των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού που εν τέλει θα ξεκινήσουν τον Μάιο του 2025. Δεν διευκρίνισε ωστόσο, αν πέραν του ελέγχου από τους πολίτες της αποτελεσματικότητας των διοικήσεων, το σύστημα αυτό θα συνδέεται και με τη χρηματοδότηση Δήμων και Περιφερειών.
Θ. Λιβάνιος-Συνέδριο ΕΝΠΕ: Ζητούμενο οι ξεκάθαροι κανόνες και ρόλοι μεταξύ κράτους, περιφερειών και δήμων
«Ξεκάθαρους κανόνες και ρόλους», ανάμεσα στο κεντρικό κράτος, τις περιφέρειες και του δήμους, ζήτησε κατά την ομιλία του στο ετήσιο Συνέδριο της ΕΝΠΕ, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος.
Ο υπουργός επισήμανε πως η μοναδική θητεία της απλής αναλογικής που βρίσκεται στη λήξη της, δημιούργησε προβλήματα λειτουργίας και υπογράμμισε μεταξύ άλλων: «Βαδίζοντας στην έναρξη της νέας θητείας, νιώθω την ανάγκη να πω κάτι, ήρθε η ώρα να συστηθούμε και πάλι…είμαστε το κεντρικό κράτος. Πρέπει να χαράσσουμε την επιτελική πολιτική, να χαράσσουμε το γήπεδο. Είστε Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, πρέπει να είστε αρμόδιοι για θέματα που αφορούν την περιφέρεια σας. Οι δήμοι πρέπει να είναι αρμόδιοι για θέματα που αφορούν τον δήμο τους. Αν δεν κλείσουμε αυτή τη βασική συμφωνία, δεν θα αποφασίσουμε ποτέ τι είναι Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, γιατί θα είναι πάντα συμπιεσμένη στους δήμους, που είναι πρώτος βαθμός και είναι πιο κοντά στην καθημερινότητα του πολίτη και στο κεντρικό κράτος».
Ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε, πως για να ωριμάσει περισσότερο η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, «χρειάζονται οι ξεκάθαροι κανόνες και οι ξεκάθαροι ρόλοι, που θα διευκολύνουν, διότι όπου δεν υπάρχει ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων, διότι κανένας δεν αναλαμβάνει την πρωτοβουλία ή αν την αναλάβει βρίσκεται απολογούμενος (…) υπάρχει πλέγμα αρμοδιοτήτων στο οποίο μπλέκονται, συμπλέκονται, ενίοτε διαπλέκονται και δεν είναι ξεκάθαρη κατάσταση, δεν μπορεί κανένας να λογοδοτήσει».
Ο υφυπουργός επισήμανε πως 13 χρόνια του θεσμού λειτουργίας της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και δεν υπάρχει κώδικας, νομοθεσία για την λειτουργία της και έκρινε αναγκαίο, ως ένα μεγάλο έργο, την σύνταξη ενιαίου κώδικα α/βαθμιας και β/βαθμίας Αυτοδιοίκησης.
Το τακτικό συνέδριο της ΕΝΠΕ, πραγματοποιείται στο μεταίχμιο δύο θητειών και ο κ. Λιβάνιος αναφέρθηκε στους περιφερειάρχες οι οποίοι δεν επανεξελέγησαν, με ειδική αναφορά στον Κώστα Αγοραστό, για τον αγώνα που έκανε για την αντιμετώπιση των δύσκολων καταστάσεων που διαχειρίστηκε στην Θεσσαλία λόγω της κακοκαιρίας «Daniel». Παρόντες στο ετήσιο συνέδριο ήταν και οι νεοεκλεγέντες περιφερειάρχες.
