Γράφει ο Δημήτρης Μάρδας, Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΑΠΘ, π. αν. υπουργός Οικονομικών και υφυπουργός Εξωτερικών.
• Πρώτη γενική αίσθηση για το φορολογικό νομοσχέδιο, που μας γυρίζει στις πρώτες δεκαετίες του 1900…
Όταν υπάρχει Υπουργός Οικονομικών που δεν εργάστηκε σε όλη του τη ζωή, όταν οι δημόσιοι υπάλληλοι που ασχολούνται με τα φορολογικά είναι τελείως αποσυνδεδεμένοι από την αγορά, όταν διάφορα στελέχη του επιτελικού κράτους δεν έχουν την παραμικρή επαφή μαζί της και όταν η ψηφιακή διακυβέρνηση με ό,τι διαθέτει και το πρόγραμμα myDATA της ΑΑΔΕ δεν κάνει τα αυτονόητα, μην περιμένουμε νομοσχέδια που να περιορίζουν τη φοροδιαφυγή, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα τις ανάγκες της αγοράς. Τα τεκμήρια του εισοδήματος, ως μέσο της φορολογικής πολιτικής, τα ζήσαμε πολύ πριν τις δυο τελευταίες βιομηχανικές επανασυστάσεις της τεχνολογίας, όταν ο πολύγραφος, τα καρμπόν και οι χειροκίνητες γραφομηχανές μεγαλουργούσαν…
• Ειδικότερα, ως προς τα καύσιμα και τη διακίνησή τους, στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο υπάρχουν τρία άρθρα που αναφέρονται στην ενέργεια. Ειδικότερα, Το Άρθρο 21 αναφέρεται στα μέτρα δέουσας επιμέλειας των εταιριών εμπορίας του ν. 3054/2022, επικεντρώνοντας την προσοχή του μόνο στα πρατήρια καυσίμων.
• Άρθρο 22 αναφέρεται στη νόθευση των καυσίμων και πάλι επικεντρώνει την προσοχή του στα πρατήρια καυσίμων.
Τέλος το Άρθρο 23 αναφέρεται στον έλεγχο των συστημάτων εισροών-εκροών, επιβάλλοντας ποινές μόνο στις εταιρίες καυσίμων. Οι εταιρίες πληροφορικής ή όποιοι άλλοι εκτός του χώρου διάθεσης των καυσίμων καταδολιεύουν το σύστημα παραμένουν εκτός των προβλεπόμενων ποινών.
Αναλυτικότερα:
Όλα τα μέτρα των Άρθρων, ιδίως του 21 και 22 του νέου προς ψήφιση Νόμου επικεντρώνονται στα πρατήρια καυσίμων. Σημειώνεται ότι προβλήματα εξακολουθούν να υφίστανται με το ναυτιλιακό καύσιμο, τις εικονικές εξαγωγές κ.λπ. (Βλ. αναλυτικότερα παλαιότερη μελέτη μας https://www.taxheaven.gr/news/21941/apokalyptikh-ekoesh-pws-ginetai-to-laoremporio-sta-kaysima-epikairopoihmenh-meleth-gia-to-laoremporio-kaysimwn.
Το κράτος αν και γνωρίζει τον ένοχο στο χώρο του λαθρεμπορίου των καυσίμων, είτε καθυστερεί είτε δεν κάνει ό,τι οφείλει. Παρεμβάσεις με προτεινόμενα μέτρα των δυο Ομοσπονδιών των πρατηριούχων του ΠΟΠΕΚ και του ΟΒΕ εξακολουθούν να υφίστανται σ’ ό,τι δεν έχει διορθωθεί. Αυτοί είναι οι κύριοι παίκτες της αγοράς και οι καλοί γνώστες του υπό εξέταση θέματος όπως φυσικά και η κάθε κυβέρνηση που γνωρίζει τι συμβαίνει στον εν λόγω χώρο, δηλαδή στα διυλιστήρια, στις εταιρίες εμπορίας, στα βυτιοφόρα και ως στα πρατήρια καυσίμων.
Η εποπτεία στον κλάδο οφείλει να ασκείται και στις εταιρίες εμπορίας καυσίμων. Τα βυτιοφόρα όφειλαν επίσης εδώ και καιρό να φέρουν GPS αλλά δεν το έχουν κάνει όλα ακόμη. Τα προτεινόμενα λοιπόν μέτρα στα Άρθρα 21 και 22 κακώς επικεντρώνονται μόνο στον τελευταίο κρίκο της αλυσίδας της αξίας αυτής, δηλαδή στα πρατήρια καυσίμων.
Υπάρχει ενίοτε καταδολίευση του συστήματος εισροών-εκροών. Τιμωρούνται κατά το Άρθρο 23, οι φέροντες το καταδολιευμένο αυτό σύστημα και εκεί σταματά ο μηχανισμός εποπτείας. Κάποια όμως εταιρία πληροφορικής ή κάποιος σχετικός με το αντικείμενο τεχνικός εύλογα παρεμβαίνει στο σύστημα αυτό φέροντας την κύρια ευθύνη για την καταδολίευσή του. Ποια η απάντηση του κράτους;
Τέλος σημειώνεται το εξής. Ζητήθηκε να έχουν ταυτότητα οι δεξαμενές καυσίμων με μια από τις τρείς ΚΥΑ του Δεκεμβρίου του 2015, που με μεγάλη καθυστέρηση (από το 2002) έβαζαν σε μια πρώτη τάξη στο όλο σύστημα. Πόσο δύσκολη είναι η σύλληψη των μη δηλωμένων παράνομων δεξαμενών; Δεν πωλούν καρφίτσες οι ιδιοκτήτες τους, αλλά καύσιμα με όγκο και οσμή.
Τα πανεπιστημιακά συγγράμματα σε όλον τον κόσμο σημειώνουν ότι κύριος περιορισμός στην αναπτυξιακή διαδικασία των κρατών και ιδίως αυτών με μη ισχυρό θεσμικό σύστημα, είναι οι οικονομικές ελίτ. Μήπως και όλο το κύκλωμα εμπορίας-διακίνησης των καυσίμων στη χώρα μας δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα;
